Giá điện sinh hoạt còn 5 bậc: Hộ dùng điện trên 711 kWh phải trả tăng số tiền

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 6-12, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải đã thông tin về việc xây dựng dự thảo quyết định về cơ cấu biểu giá điện mới, thay thế cho Quyết định 28 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ. Thay đổi lớn tại lần sửa đổi này là rút ngắn số bậc trong biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt từ 6 bậc xuống còn 5 bậc.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết việc thiết kế giá bán lẻ điện cho sinh hoạt theo các bậc phù hợp với các mức sử dụng điện khác nhau của các hộ dân với giá điện của các bậc tăng dần nhằm khuyến khích các hộ dân sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm.

Thực tế áp dụng trong những năm gần đây cho thấy việc áp dụng giá bán điện sinh hoạt theo các bậc là đơn giản trong áp dụng, nhưng vẫn đạt được mục tiêu khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm hiệu quả và tương đối phù hợp với điều kiện thực tiễn hiện nay ở nước ta.

Về ưu, nhược điểm của biểu giá điện sinh hoạt 5 bậc, ông Đỗ Thắng Hải cho biết trước tiên là đơn giản, người dân dễ hiểu do giảm từ 6 bậc như cơ cấu biểu giá điện hiện nay xuống còn 5 bậc giá điện.

"Việc ghép các bậc lại với nhau để tăng khoảng cách mức tiêu thụ tiêu thụ điện giữa các bậc và nới rộng khoảng cách mức tiêu thụ của bậc cao hơn nhằm phản ánh tình hình thực tế tiêu thụ điện và khuyến khích việc sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả hơn; đồng thời hạn chế được một phần việc tiền điện phải trả tăng cao trong những tháng đổi mùa"- ông Đỗ Thắng Hải nêu rõ.

Cũng theo lãnh đạo Bộ Công Thương, số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội không thay đổi so với khi áp dụng cơ cấu biểu giá điện hiện hành là 6 bậc.

Mức tăng giá điện giữa các bậc là tương đối hợp lý

Theo lãnh đạo Bộ Công Thương, chênh lệch giữa bậc đầu và bậc cuối là 2 lần, phù hợp khi so sánh với xu thế chung của các nước trên thế giới, như tại Nam California (Mỹ) mức chênh lệch giữa bậc đầu và bậc cuối cùng là 2,2 lần; Hàn Quốc là 3 lần; Lào là 2,88 lần; Thái Lan là 1,65 lần. Các hộ có mức sử dụng điện từ 710 kWh trở xuống (chiếm khoảng 98% số hộ) sẽ có tiền điện phải trả giảm đi so với cách tính cũ là 6 bậc.

Về nhược điểm, theo ông Hải, tiền điện của các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện cao từ 711 kWh/tháng trở lên (chiếm khoảng 2% số hộ) phải trả tăng thêm. Như vậy, tổng thể của phương pháp tính vẫn giữ nguyên, chỉ là có sự tăng lên giảm xuống tương ứng giữa các thành phần khách hàng sử dụng điện.

Về việc áp dụng giá giờ cao điểm, thấp điểm, hiện nay, việc áp dụng giá điện theo thời gian sử dụng điện trong ngày cho nhóm khách hàng sử dụng điện mục đích sản xuất, kinh doanh hiện nay vẫn còn phù hợp.

Lý giải rõ hơn, ông Đỗ Thắng Hải cho biết do đặc điểm của hệ thống điện luôn có sự chênh lệch giữa cao điểm và thấp điểm của biểu đồ phụ tải. Sự chênh lệch lớn giữa giờ cao điểm và thấp điểm làm cho hệ thống điện phải có dự phòng lớn. Một số nhà máy điện được đầu tư chỉ cho vận hành cao điểm có số giờ vận hành ít nên giá rất cao, việc điều hành hệ thống điện rất khó khăn, làm gia tăng tổn thất điện năng, tạo ra áp lực vốn đầu tư rất lớn để xây dựng nguồn điện mới chạy cao điểm, tính kinh tế toàn hệ thống giảm thấp.

Biện pháp áp dụng giá điện theo giờ bình thường, cao điểm và thấp điểm đã được áp dụng tại rất nhiều nước trên thế giới để giảm bớt nhu cầu phụ tải đỉnh của hệ thống, điều chỉnh biểu đồ phụ tải sao cho đạt hiệu quả kinh tế cao nhất, đem lại lợi ích cho vận hành hệ thống điện và nền kinh tế quốc dân.

Cũng theo ông Hải, trong các giờ cao điểm, để đảm bảo đủ công suất, hệ thống điện quốc gia phải huy động các nhà máy tua bin khí chạy dầu hoặc nhà máy chạy dầu có giá phát điện rất cao. Vì vậy, giá phát điện là cao nhất và giá bán lẻ điện cũng sẽ là cao nhất vào giờ cao điểm hệ thống. Để phản ánh đúng thực tế chi phí sản xuất điện, biểu giá điện vào các giờ cao điểm cần phải cao hơn giá giờ bình thường hoặc giá giờ thấp điểm.

Thực tế trong những năm vừa qua cho thấy việc áp dụng giá điện theo khung thời gian sử dụng điện trong ngày là phù hợp trong giai đoạn hiện nay để góp phần tối ưu vận hành hệ thống và đảm bảo khuyến khích các hộ sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.