Cuộc thi viết "Người thầy kính yêu": Chắp cánh ước mơ qua những bài giảng sử

Tôi học cấp ba dưới ngôi trường mang tên cố nhà thơ Nguyễn Bính, nằm ở xã Hiển Khánh, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Dưới mái trường ấy, mối lương duyên đã giúp tôi trở thành học sinh của cô Phạm Thị Nguyện - giáo viên dạy môn lịch sử và cũng là giáo viên chủ nhiệm ba năm cấp 3 của tôi.

Những giờ học lịch sử sinh động

Môn lịch sử xưa nay là "môn chán" bởi những mốc thời gian khó nhớ, bởi những sự kiện, tường thuật dài dòng. Nhưng giờ dạy sử của cô giáo chủ nhiệm tôi hoàn toàn khác. Cô luôn căng tràn nhiệt huyết, kiến thức lịch sử sâu rộng và đặc biệt cô đứng lớp bằng cả trái tim yêu thương, tâm hồn sâu lắng. Cô chuyển tải bài giảng bằng giọng nói trầm ấm, nhẹ nhàng thiên phú.

Cô Phạm Thị Nguyện ở sân Trường THPT Nguyễn Bính (Ảnh do tác giả cung cấp)

Mỗi giờ sử không còn đơn điệu cô đọc, trò ghi, mà cô cho học sinh có cơ hội "đóng vai" những nhân vật lịch sử để xử lý tình huống trong những giờ khắc lịch sử nước sôi lửa bỏng, ngàn cân treo sợi tóc. Để diễn cho thật hay, thật đạt, chúng tôi cố gắng đọc tiểu sử vị anh hùng mà mình sẽ hóa thân. Mỗi tổ bốc thăm để chọn nhân vật, phân công cho những họa sĩ bất đắc dĩ vẽ lại bản đồ trận đánh, lựa chọn người dẫn và kết bài. Nhờ những lần sân khấu hóa mà chúng tôi đã có giờ phút vui vẻ bên nhau với những trận tranh cãi kịch liệt, bởi ai cũng muốn đóng vai anh hùng, không bạn nào chịu vai quần chúng.

Sau khi được "nhập vai" thành các vị anh hùng dân tộc, thống lĩnh ba quân, thể hiện tầm nhìn, sách lược, chiến lược... đứa nào đứa nấy đều rất hồ hởi. Các bạn còn lại nhao nhao nhận xét, cô giáo lại đứng ra làm trọng tài. Với chất giọng trầm ấm, du dương, cô đưa chúng tôi trở về với không gian, thời gian xa xưa nơi xảy ra sự kiện lịch sử ấy...

Qua mỗi tiết học, chúng tôi thêm kính yêu và khâm phục tầm vóc và trí tuệ siêu việt của các vị anh hùng dân tộc. Cô đã chỉ ra những điểm chung ở các vị anh hùng ấy là ý chí quyết tâm, tấm lòng yêu nước, thương dân, đạo đức trong sáng, sẵn sàng hy sinh tất thảy và luôn đặt lợi ích dân tộc, lợi ích quốc gia, lợi ích của nhân dân lên hàng đầu. Đó cũng chính là bài học làm người để lớp lớp học trò chúng tôi phải ngẫm suy sau mỗi giờ học và mang theo trong hành trang tương lai sau này để sống làm người có ích cho xã hội, cho cộng đồng.

Tôi còn nhớ như in kỷ niệm buổi thuyết trình của tôi về chiến dịch Điện Biên (năm 1954), chiến thắng lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu, đã chấm dứt 100 năm dân tộc ta trường kỳ gian khổ chống thực dân Pháp. Đó là lần đầu tiên trong đời tôi - một con bé nhút nhát dám mạnh dạn đứng lên thuyết trình. Và ngoài sức tưởng tượng của tôi, hôm đó tôi đã trình bày chi tiết và lưu loát về ba đợt tấn công của quân ta dưới sự chỉ huy tài tình của Đại tướng Võ Nguyên Giáp… Kết bài xong, cả lớp đã đồng loạt vỗ tay và khen ngợi đến khi tôi phổng cả mũi.

Cô nhìn tôi với ánh mắt hiền từ và không ngừng cổ vũ, cô nói tôi rất có khiếu sư phạm. Đó là lần đầu tiên trong đời tôi vượt qua sự sợ hãi của bản thân để mạnh mẽ đứng trước lớp và vụt sáng trong một chiều lãng đãng mưa. Chẳng bao giờ tôi quên được giờ phút hạnh phúc ấy.

Chính vì si mê giờ giảng lịch sử của cô, nên dù được chọn vào đội tuyển học sinh giỏi văn, tôi kiên quyết xin vào đội tuyển học sinh giỏi lịch sử do cô hướng dẫn. Năm 2007, thật may mắn và không phụ lòng mong mỏi của cô, tôi đoạt giải ba học sinh giỏi môn lịch sử tỉnh Nam Định, tôi là một trong số học sinh đầu tiên mang đến chút thành tựu quý giá cho ngôi trường mới tròn 2 năm tuổi. Lúc ấy bố mẹ, họ hàng và cả bạn bè tự hào về tôi lắm và đó chính là hạt mầm đầu tiên giúp tôi thuyết phục gia đình cho mình đi học đại học sau này.

Thắp hy vọng cho học sinh nghèo

Tôi sinh ra và lớn lên ở làng quê nghèo chiêm trũng, cuộc sống của người dân thôn quê quanh năm bán mặt cho đất, bán lưng cho trời, nên cái nghèo đeo bám hoài không thôi. Tôi là con thứ trong gia đình đông con, mẹ tôi bị bệnh khớp đeo bám. Các anh, chị của tôi dù học rất giỏi nhưng vì cuộc mưu sinh ghì sát đôi vai gầy hao bố mẹ, thương đấng sinh thành nên đành học xong cấp II phải nghỉ học. Tôi may mắn hơn khi là con út nên được đi học cấp III và ý định của tôi chỉ dừng lại sau khi tốt nghiệp.

Những buổi chiều tắt nắng, mây buồn trôi lãng đãng trên bầu trời, tôi buồn rầu, ủ rũ, nặng nề lê bước trở về nhà khi thấy các bạn tôi ở lại ôn thi đại học. Khi biết tôi không có ý định và cũng không dám ước mơ bước chân vào giảng đường vì nhà quá nghèo, cô đã kéo tôi lại dưới gốc bàng non mới được trồng chưa kịp tỏa bóng mát. Cô kể cho tôi nghe về những người bạn học của cô ở miền Trung đầy nắng, gió, bão lũ quanh năm. Họ sống trong nỗi vất vả, gian lao nhưng vẫn vươn mình mạnh mẽ để đón ánh sáng của tri thức. Cô kể cho tôi về trải nghiệm 4 năm ở Huế trong môi trường sư phạm, những câu chuyện ấy đã gieo vào trong tôi hạt mầm hy vọng tương lai tươi sáng hơn. Tôi không muốn chấp nhận tương lai là cô thôn nữ lấy chồng, sinh con và sống lặng lẽ như bao thế hệ phụ nữ ở vùng quê này. Khi gặp cô, cuộc đời của tôi sang một trang khác. Ước mơ của tôi đã được cô động viên, cổ vũ, khích lệ và tiếp thêm niềm tin.

Năm 2008, dù tôi không tham gia lớp ôn thi mà chỉ tự học ở nhà nhưng tôi đã đậu trường đại học sư phạm khối C với tổng số 23 điểm, đặc biệt được 9 điểm môn lịch sử. Phải nói rằng nhờ cuốn sổ ghi chép bằng tay ngắn gọn những sự kiện lịch sử quan trọng mà cô đã tặng tôi, bên dưới mỗi bài học ấy là dòng chữ được ghi nắn nót : "Cố gắng lên em, cô tin em sẽ về đích xuất sắc".

Ngày nhận giấy báo trúng tuyển đại học, tôi vỡ òa hạnh phúc và sung sướng vô ngần. Bố mẹ tôi đã chấp nhận cho tôi có cơ hội tiếp tục học, để hôm nay tôi thực sự đang làm chủ vận mệnh của đời mình. Cảm ơn cuộc đời vì tôi được làm học trò của cô! 

ĐƠN VỊ ĐỒNG HÀNH