Giúp hộ kinh doanh yên tâm về thuế

Ngày 12-6, tại Talkshow - Giao lưu trực tuyến "Thay đổi cách tính thuế, hộ kinh doanh cần làm gì?" do Báo Người Lao Động tổ chức, các diễn giả đã làm rõ nhiều nội dung xoay quanh các quy định mới trong Nghị định 70/2025 về hóa đơn, chứng từ - có hiệu lực từ ngày 1-6.

Chia sẻ khó khăn

Bà Nguyễn Ánh Mỹ Hoàng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Ẩm thực TP HCM (FBA) - nơi quy tụ cộng đồng kinh doanh ẩm thực (F&B) chủ yếu theo mô hình hộ kinh doanh, cho biết gần đây, FBA ghi nhận tâm lý lo lắng từ các chủ quán ăn và tiểu thương trước những quy định mới.

"Thậm chí, có tình trạng tiểu thương đóng cửa để nghe ngóng và tìm cách tuân thủ. Họ mong muốn được hỗ trợ các giải pháp công nghệ, chuyển đổi số để tự tin kinh doanh đúng quy định pháp luật" - bà Hoàng nhìn nhận.

Theo Phó Chủ tịch FBA, ngành kinh doanh ẩm thực còn phải đối mặt với yêu cầu bảo đảm an toàn thực phẩm vì liên quan trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng. Do đó, FBA luôn khuyến khích hội viên khi nhập hàng phải có hóa đơn, chứng từ rõ ràng để dễ truy xuất nguồn gốc. Không chỉ hộ có doanh thu lớn mà cả hộ nhỏ lẻ hay hộ kinh doanh lưu động cũng cần lưu tâm vấn đề này. Việc truy xuất nguồn gốc thực phẩm đầu vào còn để đáp ứng yêu cầu về hóa đơn của ngành thuế.

"FBA sẽ tiếp tục kết nối với các đơn vị cung cấp giải pháp công nghệ chuyên biệt nhằm hỗ trợ hội viên tuân thủ quy định hiệu quả hơn" - bà Hoàng cho biết.

Ông Nguyễn Ngọc Tịnh, Phó Chủ tịch Hội Tư vấn và Đại lý thuế TP HCM (HTCAA), cũng nêu những khó khăn của hộ kinh doanh khi bắt đầu tiếp cận máy tính tiền, hóa đơn điện tử và hóa đơn đầu vào. "Theo tôi, các quy định mới là văn minh, tiến bộ, góp phần minh bạch hóa hoạt động kinh doanh, bảo vệ người nộp thuế. Tuy nhiên, việc tuyên truyền cần đơn giản, gần gũi, tránh dùng thuật ngữ pháp lý khó hiểu để hộ kinh doanh dễ tiếp cận và đón nhận tích cực" - ông nhìn nhận.

Theo chuyên gia này, sự lo lắng hiện nay của hộ kinh doanh chủ yếu xuất phát từ việc chưa hiểu rõ quy định. Do đó, họ rất cần thông tin chính thống, dễ tiếp cận để tuân thủ với chi phí hợp lý, tránh bị các đối tượng trục lợi. "HTCAA cam kết làm cầu nối giữa hộ kinh doanh và cơ quan thuế thông qua các chương trình huấn luyện, tư vấn miễn phí, hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp (DN)" - ông nêu giải pháp.

Theo ông Nguyễn Mạnh Tấn, Giám đốc Marketing Công ty CP Công nghệ Haravan - DN cung cấp phần mềm xuất hóa đơn điện tử có kết nối với cơ quan thuế, ngay từ đầu năm 2025, cơ quan chức năng đã đẩy mạnh tuyên truyền và hỗ trợ triển khai hóa đơn điện tử. Dù công nghệ không phức tạp nhưng vì nhiều hộ kinh doanh đã quen làm thủ công nên gặp khó khăn ban đầu.

Một trong những lo ngại phổ biến là chi phí triển khai. Tuy nhiên, ông Tấn cho biết chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh, hộ kinh doanh đã có thể theo dõi doanh thu, hàng tồn kho, giá vốn đầu vào - đầu ra một cách dễ dàng và hiệu quả.

"Rào cản lớn nhất chính là tâm lý chưa sẵn sàng. Khi vượt qua giai đoạn ban đầu, hộ kinh doanh có thể vận hành tinh gọn, tiết kiệm chi phí và tăng lợi nhuận. Việc sử dụng hóa đơn điện tử không chỉ minh bạch hóa giao dịch mà còn giúp nâng cao tính chuyên nghiệp, năng lực cạnh tranh và dịch vụ khách hàng" - ông Tấn nhận định.

Nhiều cơ hội

Ông Nguyễn Hoa Bắc, Trưởng Phòng Quản lý hộ kinh doanh, cá nhân và thu khác - Chi cục Thuế khu vực II (TP HCM), cho rằng hiện nay, khái niệm "máy tính tiền" không còn giới hạn ở thiết bị vật lý. Các ứng dụng điện thoại, máy POS hay website có chức năng bán hàng đều được xem là máy tính tiền. Với hộ kinh doanh đã sử dụng máy tính tiền, việc tích hợp phần mềm hóa đơn điện tử trở nên đơn giản hơn.

"Cơ quan thuế đang phối hợp với DN cung cấp giải pháp để hỗ trợ hộ kinh doanh tiếp cận công nghệ dễ dàng. Nhiều đơn vị đã miễn phí 6-12 tháng cho các hộ kinh doanh sử dụng phần mềm hóa đơn điện tử và máy tính tiền, nhằm hỗ trợ chuyển đổi số hiệu quả" - ông Bắc thông tin.

Theo ông Bắc, hiện có thông tin sai lệch rằng hộ kinh doanh phải chi 500 - 1.000 đồng/hóa đơn điện tử, khiến nhiều người hoang mang. Trên thực tế, cơ quan thuế đã làm việc với các đơn vị cung cấp giải pháp và thống nhất mức giá chỉ từ 50 đồng/hóa đơn.

Thời gian tới, cơ quan thuế sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị như Haravan, BVBank để hỗ trợ hộ kinh doanh không chỉ trong việc xuất hóa đơn điện tử mà còn trong quản lý dòng tiền, tiếp cận vốn vay, mở rộng kinh doanh. "TP HCM hiện có hàng trăm sản phẩm máy tính tiền từ nhiều đơn vị công nghệ, đáp ứng nhu cầu đa dạng của hộ kinh doanh. Cơ quan thuế đang tích cực phối hợp để lựa chọn giải pháp phù hợp, bảo đảm triển khai ổn định và thuận lợi cho hộ kinh doanh" - ông Bắc nhấn mạnh.

Theo ông Nguyễn Mạnh Tấn, Haravan hiện triển khai nhiều khóa học hỗ trợ hộ kinh doanh tiếp cận công nghệ, nhất là hóa đơn điện tử và phần mềm quản lý bán hàng. Khóa học chỉ kéo dài 1-2 giờ, tập trung vào kiến thức kế toán cơ bản, phù hợp cả với người chưa có nền tảng chuyên môn. Ngoài ra, Haravan còn có video hướng dẫn chi tiết, tài liệu sử dụng và hỗ trợ trực tiếp tại chỗ nếu cần.

"Việc ứng dụng công nghệ không hề phức tạp, chỉ cần đầu tư chút thời gian và chọn đúng đối tác đồng hành là có thể thực hiện được. Nhiều khách hàng của Haravan sau khi áp dụng công nghệ đã tăng trưởng 20%-30%, không chỉ bán hàng hiệu quả mà còn vận hành chuẩn chỉnh hơn" - ông Tấn dẫn chứng.

Trong khi đó, bà Nguyễn Ánh Mỹ Hoàng nhận xét khi có đầy đủ thông tin và giải pháp công nghệ, các quy định thuế mới không hề gây khó khăn như nhiều người vẫn tưởng. FBA cũng khuyến nghị hội viên chọn nhà cung cấp có hóa đơn, chứng từ rõ ràng; với nguyên liệu mua từ chợ truyền thống thì lưu trữ hóa đơn bán lẻ để phục vụ truy xuất.

Đây cũng là cơ hội để chủ F&B nâng cao tính minh bạch, chính trực và mạnh dạn chuyển đổi sang mô hình DN. Với thuế suất 4,5% (gồm 1,5% thuế thu nhập cá nhân và 3% thuế GTGT) tính trên doanh thu, mô hình DN giúp hộ kinh doanh chỉ đóng thuế khi có lãi, hiệu quả hơn về lâu dài.