Giải bài toán giao thông

Đề xuất này xuất phát từ sự bí bách về không gian giao thông của TP HCM từ nhiều năm qua. Hiện mật độ đường giao thông tại TP HCM là 2,26 km/km2, chỉ đạt 1/5 quy chuẩn quốc gia. Theo báo cáo giám sát về đất đai của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào năm 2019, đất dành cho giao thông tại TP HCM chiếm 9% trong khi theo quy hoạch của quốc gia phải đạt 20%-26% với đô thị trung tâm, 18%-23% với đô thị vệ tinh… Tỉ lệ đất dành cho bãi đỗ xe, bến bãi tại TP HCM dưới 1% trong khi theo yêu cầu phải tăng gấp 3-4 lần. Hiện TP HCM có gần 10 triệu xe máy và gần 1 triệu ôtô, bất chấp thực trạng đường sá không theo kịp. Nên ra đường là ùn ứ, xe lấy lòng đường làm bãi đỗ, lề đường bị trưng dụng. Hậu quả của vấn đề này rất nhãn tiền, tốc độ sản xuất bị kéo chậm, ảnh hưởng trực tiếp đến phát triển kinh tế của TP HCM…

Những hạn chế của hệ thống giao thông được lãnh đạo TP HCM nhìn nhận từ nhiều năm qua. Các đề án tăng tốc độ phát triển giao thông, cấp tốc xây dựng bãi đỗ xe, giãn mật độ dân số đã được đặt ra từng năm trong các cuộc họp HĐND thành phố. Nhưng rồi sự hấp dẫn của các dự án địa ốc tràn lan đã đẩy những ưu tiên về giao thông thành thứ yếu mà bỏ qua những hệ quả ảnh hưởng dân sinh. Các khu trung tâm là nơi có tốc độ lưu thông kinh tế cao nhất, mang về nguồn thu lớn nhất nhưng cũng lại là nơi giao thông bị trì trệ nhất, khó cải thiện nhất.

Nhằm giải quyết vấn nạn thiếu bãi đỗ xe, TP HCM đã quy hoạch 4 dự án bãi đỗ xe ngầm kết hợp dịch vụ thương mại và công viên tại sân khấu Trống Đồng, Công viên Lê Văn Tám, Công viên Tao Đàn, sân vận động Hoa Lư. Tuy nhiên, hơn 10 năm qua, các dự án này vẫn còn đang nằm trên giấy, thậm chí có dự án đã bị thu hồi.

Để cứu vãn, Sở Giao thông Vận tải tổ chức thu phí đỗ xe trên một số tuyến đường và vừa qua lại đề xuất thu phí thêm 23 tuyến đường. Ai cũng hiểu, thu phí đỗ xe ở lòng đường là biện pháp mang tính cấp thời, chỉ được áp dụng trong thời gian ngắn. Đỗ xe dưới lòng đường là càng thu hẹp diện tích giao thông nên không thể chấp nhận nó như là biện pháp giải tỏa ách tắc. Về nguyên tắc, lòng đường là để xe lưu thông. Không thể lấy tiện ích của người này mà hủy đi quyền lợi của người khác.

Giao thông luôn đóng vai trò cực kỳ quan trọng với từng địa phương, từng quốc gia. Chúng ta không quên rằng tất cả thành tựu từ các quốc gia trù phú nhất, rộng lớn nhất trong lịch sử đều khởi phát từ tốc độ lưu thông, cụ thể là ngựa xe. Không phải ngẫu nhiên mà cho đến ngày nay công suất các động cơ dùng trong lưu thông được tính bằng mã lực.

Những vấn đề về giao thông của TP HCM hôm nay sẽ là kinh nghiệm của những địa phương khác trong tương lai. Thời điểm này cũng đã muộn màng, không chỉ là bãi đỗ xe, mà những vấn đề khác như tăng diện tích giao thông, giãn mật độ dân cư, quy hoạch tổng thể giao thông… cần sớm được khởi động.