Hệ thống hút rác ngầm ở Thụy Điển

Một giải pháp thông minh mới cho việc quản lý chất thải có tên gọi là hệ thống thu gom rác khí nén cố định (AWCS) đã được lắp đặt và sử dụng ở nhiều thành phố của Thụy Điển. Theo trang web của ENVAC - công ty đứng sau giải pháp sáng tạo này, AWCS sử dụng lực hút chân không để vận chuyển rác qua các đường ống ngầm với vận tốc 70 km/giờ. Các loại rác khác nhau được phân loại vào từng thùng chứa riêng biệt đóng kín, tránh nguy cơ trộn lẫn rác thải và vật liệu tái chế.

Đầu tiên, người dân mang rác đã được phân loại sẵn và đóng trong túi đến các trạm hút rác, rồi bỏ chúng vào. Để vận chuyển rác, hệ thống sử dụng khí do quạt tạo ra, tạo áp suất âm trong hệ thống đường ống. Không khí từ bên ngoài đi vào các ống ở áp suất khí quyển, cuốn theo chất thải rắn và đưa chúng đến trạm thu gom.

Hệ thống này có thể xử lý nhiều loại rác cùng lúc, thông thường từ 2-4 dòng rác riêng biệt trong cùng một mạng lưới đường ống. Không khí được dùng để đẩy rác đi qua đường ống được lọc sạch trước khi xả trở lại môi trường.

Sau cùng, xe rác mới được điều động đến trạm thu gom. Vì phần lớn công việc đã được hệ thống khí nén thực hiện, lộ trình xe rác được rút ngắn và tối ưu hóa đáng kể, giúp giảm ô nhiễm tiếng ồn, giảm lưu lượng giao thông và lượng khí CO₂ thải ra.

Giải pháp này còn loại bỏ các vấn đề như mùi hôi khó chịu và không ai phải tiếp xúc trực tiếp túi rác hay thùng rác như trong các phương pháp truyền thống. Những lợi ích bổ sung còn có thu gom rác và vật liệu tái chế gần nơi phát sinh, giảm thiểu thao tác thủ công, giảm tác động môi trường (như tiêu thụ năng lượng, khí thải và rác vương vãi), giảm khối lượng rác thải nhờ thúc đẩy tái chế.

Hệ thống hút chân không này cũng đã vận hành thành công tại chợ thực phẩm nổi tiếng Östermalmshallen ở thủ đô Stockholm - theo nền tảng Smart City Sweden. Nhờ AWCS, lượng lớn rác thải phát sinh tại chợ đã được loại bỏ. Rác hữu cơ được bỏ vào các cửa nạp tiện lợi rồi qua hệ thống đường ống đến khu lưu trữ lạnh dưới tầng hầm. Tại đây, rác được xử lý thành bùn đặc, sau đó được xe hút chân không đến lấy và chuyển tới nhà máy sản xuất khí sinh học. Hệ thống này loại bỏ hoàn toàn việc xử lý rác bằng tay, biến chất thải thành tài nguyên môi trường có giá trị.

Đối với chợ Östermalmshallen, AWCS không chỉ bền vững về mặt môi trường và tài chính mà còn cải thiện điều kiện làm việc và vệ sinh.

ENVAC cho biết chính quyền Stockholm hiện rất quan tâm đến AWCS và coi nó như dịch vụ hạ tầng thiết yếu, ngang hàng với hệ thống cấp nước và thoát nước. Stockholm Vatten och Avfall, công ty quản lý nước thải và rác thải của thành phố, sẽ bắt đầu tiếp nhận trách nhiệm quản lý các hệ thống này trong vài năm tới.