Hiểm họa từ thiết bị quay lén

Trước sự việc một người mẫu bị ghi hình lén trong phòng thử đồ tại một studio có tiếng tại TP HCM, nhiều người dân bày tỏ lo ngại vì bất cứ ai cũng có thể trở thành nạn nhân.

Bán tràn lan trên mạng

Mới đây, bà Bùi Thái Bảo Châu (người mẫu Châu Bùi) phát hiện mình bị quay lén trong nhà vệ sinh lúc đang thay đồ bởi một thiết bị có gắn camera được ngụy trang trong chiếc đồng hồ đeo tay. Sau khi trích xuất hình ảnh từ thiết bị này, Châu Bùi phát hiện nhiều hình ảnh đã bị ghi lại, khiến người mẫu vô cùng choáng váng.

Theo ghi nhận của phóng viên, thiết bị quay lén hiện nay được ngụy trang dưới nhiều hình dạng khác nhau, khó phát hiện như cây bút, cục sạc dự phòng, nút áo hay đồng hồ và được bán rộng rãi, công khai trên mạng. Chẳng hạn, trên mạng xã hội Facebook, chỉ cần gõ từ khóa "Camera giấu kín", sẽ hiển thị hàng chục hội nhóm có đông đảo người dùng tham gia đang rao bán mặt hàng này, điển hình nhóm "Camera ngụy trang siêu nhỏ" có 52.900 thành viên, "Camera siêu nhỏ giấu kín - Camera ngụy trang quay lén - Máy nghe lén siêu nhỏ" 32.100 thành viên, "Camera mini siêu nhỏ, giấu kín, định vị mini, máy ghi âm" 13.100 thành viên…

Tương tự, trên nền tảng Google, chỉ cần nhập từ khóa "camera giấu kín" hoặc "camera đồng hồ" cũng dễ tìm thấy các website đang bán như "maynghelen.com" hay "dientutanphatvn.com"... với giá dao động từ vài trăm ngàn đến dưới 2,5 triệu đồng/chiếc. Tại một số sàn thương mại điện tử, camera quay lén khá dễ mua khi người dùng nhập từ khóa như trên. Đáng chú ý, một số người dùng trên mạng xã hội còn đăng tải các clip dài 3-5 phút chia sẻ về cách lắp camera quay lén nhưng không bị phát hiện.

Trong vai khách hàng, liên hệ tài khoản Facebook tên T.H, chúng tôi được báo giá camera quay lén ngụy trang thành cây bút v8 có thiết kế đẹp mắt, bảo đảm bằng mắt thường sẽ không nhận ra. Người dùng có thể xem hình ảnh, video online trên điện thoại được thu thập từ thiết bị này. "Mặc dù camera ngụy trang nhưng có thể viết, ký như cây bút thật. Đặc biệt, loại bút này còn có thể chụp ảnh và ghi âm nhưng đối phương không hề biết. Độ phân giải Full HD nên hình ảnh rất rõ nét, thời lượng quay liên tục trong 2,5 giờ, dung lượng lưu trữ hơn 32GB nhưng giá bán chỉ 1,1 triệu đồng" - người này nói.

Làm sao để phát hiện quay lén?

Ông Nguyễn Minh Nguyên, chuyên gia trong lĩnh vực camera an ninh cho hay camera quay lén hiện nay có 2 loại gồm hồng ngoại và không hồng ngoại nên để phát hiện có bị gắn camera quay lén hay không, người dùng phải sử dụng nhiều cách khác nhau. Đối với loại hồng ngoại, người dùng cần tắt đèn, quay camera ở những nơi nghi ngờ có thể đặt như hộc tủ, gương, móc treo đồ, ổ điện, thiết bị báo khói…nếu phát hiện tia màu tím, chắc chắn nơi đó có camera. Ngược lại, đối với loại không hồng ngoại cần phải xem bằng mắt và sờ bằng tay.

"Ngoài ra có thể bật Wifi hoặc Bluetooth để xem thiết bị có đang gợi ý kết nối thiết bị bất thường nào không. Khi cảm thấy không an toàn, người dùng nên rời khỏi đó để tránh bị ghi hình, lộ ảnh nhạy cảm" - ông Nguyên nói.

Theo các chuyên gia công nghệ, trường hợp người dân phát hiện sự bất thường hay vật thể lạ có khả năng ghi hình ở những khu vực riêng tư như nhà vệ sinh công cộng, phòng khách sạn, cần chủ động rời đi và ngay lập tức cảnh báo cho người xung quanh cùng quản lý của khu vực để được giải quyết. Trong trường hợp trở thành nạn nhân, người dân cần bình tĩnh và nhanh chóng báo cho cơ quan chức năng để được hỗ trợ kịp thời, tránh hậu quả đáng tiếc xảy ra.

Theo luật sư Trương Văn Tuấn, Văn Phòng luật sư Trạng Sài Gòn, hành vi quay phim, ghi hình người khác khi chưa được sự cho phép của họ đều bị xem là hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức xã hội và sẽ phải chịu những chế tài tương xứng với mức độ vi phạm. Cụ thể, đối với trường hợp đối tượng đã thực hiện hành vi quay lén, nhưng chưa phát tán, sử dụng thì có thể bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền từ 2 đến 3 triệu đồng theo quy định tại điều 7 Nghị định 144/2021.

Hoặc nếu cá nhân đã sử dụng, đăng tải những hình ảnh kể trên thì có thể bị phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng về hành vi thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sai mục đích theo quy định của pháp luật theo quy định tại điều 102 Nghị định 15/2020.

Đối với chế tài hình sự, trường hợp người có hành vi sử dụng hình ảnh, thông tin đã quay lén của người khác với mục đích làm nhục, xúc phạm nghiêm trọng đến nhân phẩm, danh dự, làm giảm uy tín của cá nhân thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Làm nhục người khác" theo quy định tại điều 155 Bộ Luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung 2017 với mức phạt tù cao nhất lến đến 5 năm.

Trường hợp người có hành vi quay lén người khác, sau đó tàng trữ, lưu hành, trao đổi, vận chuyển, mua bán nhằm phổ biến hình ảnh, video quay lén với nội dung nhạy cảm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Truyền bá văn hóa phẩm đổi trụy" theo quy định tại điều 326 Bộ Luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung 2017 với mức phạt tù từ 6 tháng tới 15 năm.

Ngoài ra, người thực hiện hành vi vi phạm còn phải bồi thường mọi thiệt hại đã gây ra đối với nạn nhân (nếu có) theo quy định của Bộ Luật Dân sự hiện hành.