Hủy một phần bản án sơ thẩm, phúc thẩm trong vụ buôn lậu 200 triệu lít xăng dầu

Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao vừa quyết định hủy một phần bản án sơ thẩm, phúc thẩm liên quan chuyên án triệt phá đường dây buôn lậu xăng liên tỉnh (Chuyên án 920G).

Cụ thể, phần bản án bị hủy đối với các bị cáo cùng ngụ TP HCM gồm: Trần Huy Lập (64 tuổi, ngụ quận 7); Phạm Thị Cúc (60 tuổi),  Nguyễn Thanh Bình (61 tuổinh), Lê Hùng Phong (54 tuổi) cùng ngụ quận Bình Tân; Lê Thanh Tú (58 tuổi, ngụ TP Thủ Đức); Lê Thị Anh Thư (56 tuổi, ngụ quận Gò Vấp); Nguyễn Thanh Tân (52 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh); Nguyễn Thị Như Mỹ (56 tuổi) và Nguyễn Thăng Long (58 tuổi) cùng ngụ tỉnh Đồng Nai); Phạm Thị Hương (45 tuổi, ngụ Hà Nội).

Theo đó, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã ban hành quyết định chấp nhận quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng VKSND Tối cao liên quan Chuyên án 920G.

Cụ thể, hủy một phần bản án hình sự phúc thẩm của TAND Cấp cao tại TP HCM và giữ nguyên quyết định tại bản án hình sự sơ thẩm của TAND tỉnh Đồng Nai về phần trách nhiệm hình sự đối đối với bị cáo Lê Thị Anh Thư, Lê Thanh Tú, Nguyễn Thanh Tân và Phạm Thị Hương.

Huỷ một phần bản án hình sự phúc thẩm của TAND Cấp cao tại TP HCM về phần đình chỉ xét xử phúc thẩm đối với các bị cáo Trần Huy Lập, Phạm Thị Cúc, Nguyễn Thanh Bình, Lê Hùng Phong, Nguyễn Thị Như Mỹ và Nguyễn Thăng Long.

Đồng thời, hủy một phần bản án hình sự sơ thẩm của TAND tỉnh Đồng Nai về phần trách nhiệm hình sự đối với các bị cáo Trần Huy Lập, Phạm Thị Cúc, Nguyễn Thanh Bình, Lê Hùng Phong, Nguyễn Thị Như Mỹ và Nguyễn Thăng Long để xét xử sơ thẩm lại.

Các bị cáo trên được xác định đều là chủ doanh nghiệp mua xăng dầu của các đối tượng buôn lậu xăng dầu trong Chuyên án 920G.

Quyết định của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao nêu rõ 10 bị cáo nêu trên có hành vi đồng phạm giúp sức thông qua việc buôn bán xăng nhập lậu. TAND các cấp kết án các bị cáo về tội buôn lậu là có căn cứ pháp luật. Tuy nhiên, các bị cáo: Lập, Cúc, Phong, Mỹ, Bình, Long phạm tội buôn lậu quy định tại khoản 4, Điều 188, Bộ luật Hình sự năm 2015, có khung hình phạt từ 12-20 năm tù, là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, nhưng TAND cấp sơ thẩm áp dụng để xử phạt tiền là hình phạt chính, là sai lầm trong việc áp dụng pháp luật.

Trong khi đó, các bị cáo giúp sức cho các cáo này thì lại áp dụng hình phạt tù là chưa đảm bảo nguyên tắc phân hóa, phân loại khi xử lý tội phạm có đồng phạm và không công bằng đối với các bị cáo khác thuộc nhóm giúp sức trong cùng vụ án.

Vì vậy, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao nhận định phải hủy một phần Bản án hình sự phúc thẩm số 205/2023/HS-PT ngày 17-4-2023 của TAND Cấp cao tại TP HCM về phần đình chỉ xét xử phúc thẩm đối với các bị cáo: Lập, Cúc, Bình, Phong, Mỹ và Long để xét xử sơ thẩm lại theo hướng không áp dụng hình phạt chính là phạt tiền đối với các bị cáo.

Đối với 4 bị cáo: Tú, Hương, Tân, Thư thì Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao nhận định, tại bản án của TAND tỉnh Đồng Nai xử phạt Thư 4 năm tù, Tú 5 năm tù, Tân 6 năm tù và Hương 3 năm tù đã là nhẹ và dưới mức thấp nhất của khung hình phạt.

Tiếp đó, tòa án cấp phúc thẩm đã chuyển từ hình phạt tù sang hình phạt tiền là hình phạt chính đối với 4 bị cáo phạm tội thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật.

Mặt khác, các bị cáo đều là chủ doanh nghiệp, biết nguồn gốc là xăng nhập lậu nhưng vẫn bàn bạc, hứa hẹn việc mua bán xăng nhập lậu, phạm tội trong một thời gian dài, có tổ chức, thu lợi bất chính lớn nên việc áp dụng hình phạt chính là phạt tiền là quá nhẹ, không có tác dụng răn đe, phong ngừa chung.

Bên cạnh đó, TAND Cấp cao TP HCM vừa áp dụng hình phạt chính là phạt tiền đối với các bị cáo: Tú, Hương, Tân và Thư, vừa nhận định sau khi xét xử sơ thẩm, bị cáo đã nộp phạt bổ sung 100 triệu đồng đồng theo quyết định của bản án sơ thẩm, dẫn đến việc áp dụng cả hình phạt chính và hình phạt bổ sung đều là phạt tiền là không đúng quy định.

Theo bản án hình sự phúc thẩm, Phan Thanh Hữu (65 tuổi, ngụ TP HCM, Giám đốc Công ty TNHH Phan Lê Hoàng Anh tại TP HCM) và Đào Ngọc Viễn (54 tuổi, ngụ TP HCM, điều hành hoạt động Công ty TNHH Đại Dương Hải Phòng - TP Hải Phòng) và một số bị can khác đã bàn bạc, thỏa thuận góp vốn thực hiện hành vi buôn lậu xăng từ Singapore về Việt Nam tiêu thụ. 

Với thủ đoạn tinh vi, các bị cáo đã móc nối buôn lậu gần 200 triệu lít xăng (tổng giá trị hơn 2 ngàn tỉ đồng).