Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) vừa nâng dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2025 lên 3,2%, so với mức 3% trong lần dự báo hồi tháng 7 và 2,8% hồi tháng 4. Theo báo cáo "Triển vọng kinh tế thế giới" công bố ngày 14-10, các nền kinh tế phát triển dự kiến tăng trưởng 1,6% trong lúc các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển tăng trưởng 4,2%. Cả 2 con số này đều cao hơn 0,1 điểm % so với dự báo trước đó.
IMF nhận định các mức thuế do chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt cho đến nay không gây ảnh hưởng lớn như dự đoán nhưng cảnh báo các loại thuế này vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nhà kinh tế trưởng của IMF Pierre-Olivier Gourinchas đã nêu một số lý do giải thích việc kinh tế Mỹ và kinh tế toàn cầu vẫn duy trì được sức chống chịu sau khi hàng loạt mức thuế được áp dụng rộng rãi vào đầu năm nay.
Trước hết, cú sốc thuế quan thực tế nhỏ hơn so với lo ngại ban đầu vì có nhiều thỏa thuận thương mại và trường hợp được miễn trừ. Hầu hết quốc gia cũng kiềm chế trả đũa, duy trì hệ thống thương mại mở. Lĩnh vực tư nhân cũng ứng phó linh hoạt bằng cách nhập hàng trước thời hạn áp thuế và điều chỉnh lại chuỗi cung ứng. Bằng cách này, nhiều công ty Mỹ đã kịp dự trữ hàng hóa trước khi các mức thuế mới có hiệu lực, nhờ đó tránh được hoặc trì hoãn việc phải tăng giá.
Tuy nhiên, ông Gourinchas cho rằng nhận định làn sóng tăng thuế không ảnh hưởng đến tăng trưởng toàn cầu là vội vàng và sai lầm, vì thuế quan vẫn ở mức cao, căng thẳng thương mại tiếp diễn và còn nhiều yếu tố khác tác động cùng lúc. Ông nhấn mạnh các loại thuế nhập khẩu và những đe dọa tiếp tục áp thuế khiến nhiều doanh nghiệp lo lắng và gây sức ép lên kinh tế toàn cầu.
Ông Pierre-Olivier Gourinchas, nhà kinh tế trưởng của IMF, phát biểu tại cuộc họp báo ở thủ đô Washington - Mỹ ngày 14-10 Ảnh: AP
Theo hãng tin AP, IMF dự báo nền kinh tế Mỹ sẽ tăng trưởng 2% vào năm 2025. Con số này cao hơn so với mức 1,9% trong báo cáo hồi tháng 7 của IMF và 1,8% vào tháng 4. Tuy nhiên, dự báo này vẫn thấp hơn so với một năm trước, qua đó cho thấy IMF đánh giá thuế quan sẽ làm suy yếu nền kinh tế hàng đầu thế giới, một phần vì khiến các doanh nghiệp rơi vào tình trạng bất ổn và thiếu chắc chắn hơn. Theo ông Gourinchas, làn sóng đầu tư vào công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) - dưới hình thức các trung tâm dữ liệu khổng lồ và năng lực điện toán mạnh mẽ - đã giúp bù đắp phần nào tác động tiêu cực từ thương mại và thúc đẩy kinh tế Mỹ.
Trong khi đó, IMF dự báo nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng 4,8% trong năm nay, không đổi so với dự báo hồi tháng 7. Tổ chức này đánh giá Bắc Kinh đã vượt qua tác động từ thuế quan của Washington bằng cách xuất khẩu nhiều hàng hóa hơn sang châu Âu và châu Á thay vì sang Mỹ. Cũng theo dự báo của IMF, Nhật Bản chứng kiến tốc độ tăng trưởng được nâng đáng kể - lên 1,1% so với mức 0,7% hồi tháng 7 - nhờ tăng lương mạnh hơn và tiêu dùng trong nước cải thiện. Ngoài ra, tăng trưởng của khu vực đồng euro được cải thiện nhẹ, lên 1,2% so với mức 1% hồi tháng 7, nhờ chính sách mở rộng tài khóa ở Đức và đà tăng trưởng vững chắc tiếp diễn tại Tây Ban Nha.
IMF dự báo kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng 3,1% vào năm 2026, tương đương với dự báo hồi tháng 7. Tuy nhiên, báo cáo chỉ ra rằng cú sốc thuế quan đang tiếp tục làm giảm triển vọng tăng trưởng và rủi ro vẫn nghiêng về chiều hướng tiêu cực. Trong bối cảnh đó, những biện pháp như giải quyết tình trạng bất ổn về chính sách, tăng năng suất tổng thể thông qua AI, xây dựng một hệ thống đa phương thực tế và linh hoạt để thúc đẩy hợp tác… có thể giúp đối phó các thách thức kinh tế hiện nay.
Tín hiệu mới nhất từ Chủ tịch FED
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) Jerome Powell ngày 14-10 nhận định tình trạng tuyển dụng chững lại rõ rệt đang đặt ra rủi ro ngày càng lớn đối với nền kinh tế Mỹ. Theo AP, đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy FED nhiều khả năng tiếp tục cắt giảm lãi suất chủ chốt thêm 2 lần nữa trong năm nay. Trong bài phát biểu tại hội nghị của Hiệp hội Kinh tế Kinh doanh quốc gia Mỹ tại TP Philadelphia, ông Powell cho biết do chính phủ liên bang đóng cửa nên không có số liệu kinh tế chính thức để tham khảo. Dù vậy, theo ông, triển vọng việc làm và lạm phát dường như không thay đổi nhiều so với cuộc họp hồi tháng 9 của cơ quan này.
Tại cuộc họp đó, FED hạ lãi suất chủ chốt lần đầu tiên trong năm nay. Ngoài ra, các quan chức FED cũng dự báo ngân hàng trung ương này sẽ tiếp tục giảm lãi suất 2 lần nữa trong năm nay và thêm một lần vào năm 2026. Việc FED hạ lãi suất có thể giúp giảm chi phí vay đối với các khoản vay mua nhà, mua ô tô và kinh doanh.
Ông Powell cũng nhắc lại thông điệp từng đưa ra sau cuộc họp nói trên, theo đó, FED hiện lo ngại về thị trường việc làm nhiều hơn một chút so với nhiệm vụ còn lại mà quốc hội giao, đó là duy trì sự ổn định giá cả. Các mức thuế quan đã đẩy chỉ số lạm phát ưa thích của FED lên 2,9% song ngoài tác động từ thuế, không có áp lực lạm phát lan rộng hơn nào khiến giá cả duy trì ở mức cao.
"Nguy cơ thị trường việc làm xấu đi đang tăng lên đã làm thay đổi đánh giá của chúng tôi về cán cân rủi ro" - Chủ tịch FED giải thích. Các nhà kinh tế cho rằng phát biểu của ông Powell đã củng cố kỳ vọng rằng FED sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất, bắt đầu từ cuộc họp tiếp theo trong 2 ngày 28 và 29-10.
Hoàng Phương
và quét mã QR
Bình luận (0)