Khai mạc Lễ hội Tiên Công - di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Kỷ niệm 591 năm các Tiên Công khai canh, mở đất vùng đảo Hà Nam (1434 - 2025), ngày 2-2 (tức mùng 5 tháng Giêng năm Ất Tỵ), tại Di tích lịch sử, văn hóa quốc gia miếu Tiên Công, xã Cẩm La, thị xã Quảng Yên (tỉnh Quảng Ninh) đã diễn ra khai hội lễ hội Tiên Công năm 2025.

Đây là lễ hội xuân đặc sắc lớn nhất vùng đảo Hà Nam được tổ chức nhằm tưởng nhớ các vị Tiên Công đã có công khám phá, khai khẩn và lập nên hòn đảo này. Lễ hội Tiên Công cũng là dịp để con cháu mừng thọ những cụ già với lễ rước các cụ thượng thọ lên miếu Tiên Công.

Lễ hội Tiên Công vùng đảo Hà Nam đã được nhân dân bảo tồn và phát huy giá trị hơn 300 năm nay. Năm 2017, Lễ hội Tiên Công được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. 

Hằng năm, Lễ hội Tiên Công đã trở thành sản phẩm du lịch độc đáo của thị xã Quảng Yên, thu hút từ 3-4 vạn lượt du khách. 

Việc duy trì tổ chức Lễ hội không chỉ là dịp để dân làng tưởng nhớ công ơn các vị Tiên Công, những người đầu tiên quai đê lập làng, mà còn là dịp con cháu báo hiếu cha mẹ, qua đó giáo dục cho các thế hệ trẻ về đạo lý "Uống nước nhớ nguồn"; để cùng nhau lưu giữ, bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp mà cha ông để lại.

Miếu Tiên Công là nơi thờ phụng 17 vị Tiên Công, họ là những người sống chủ yếu bằng canh tác nông nghiệp và đánh cá ven hồ, ven sông Kim Ngưu, ở thành Thăng Long và tỉnh Nam Định. Vào thế kỷ XV, họ đã cùng gia đình xuôi theo dòng sông Hồng, ra cửa sông Bạch Đằng, dần khám phá ra các gò đất và khai phá, quây đê, lấn biển để có được vùng đảo Hà Nam phát triển như ngày hôm nay.

Chương trình Lễ hội Tiên Công 2025 được diễn ra trong ba ngày từ ngày 2-2 đến ngày 4-2 (từ mùng 5 đến mùng 7 tháng Giêng) với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và các trò chơi dân gian phong phú. Đặc sắc nhất là nghi lễ rước cụ Thượng bằng kiệu võng đào lên miếu Tiên Công, mang đậm nét văn hóa Thăng Long nơi cửa biển sẽ diễn ra vào ngày chính hội mùng 7 tháng Giêng.

Lễ hội Tiên Công năm nay được tổ chức ở quy mô có 3 đoàn rước tập thể với 35 cụ Thượng. Theo đó, những cụ tròn 80 tuổi, 90 tuổi, 100 tuổi sẽ được ngồi trên võng đào, được các con cháu rước ra Miếu làm lễ tế Tiên Công. Ngoài ra, còn hơn 100 đoàn cụ Thượng dẫn lễ lên miếu Tiên Công.

Trong 3 ngày diễn ra lễ hội Tiên Công cũng sẽ có nhiều hoạt động văn hóa, thể thao đan xen như: Cờ người, tổ tôm điếm, chơi đu, hát đúm giao duyên, kéo co…