Choáng với hài cốt người mang bộ não vượn, làm thay đổi lịch sử

Theo bài công bố vừa đăng tải trực tuyến trên Nature, bộ não thực sự là của con người, được phát triển muộn hơn chúng ta từng nghĩ rất nhiều: tận 1 triệu năm sau khi chi Người (Homo) ra đời. Phát hiện này lật ngược quan điểm là thùy trán của các loài thuộc chi Người - có chức năng điều hành tư duy xã hội, sử dụng công cụ và ngôn ngữ - được phát triển từ khi các Autralopithecus (Vượn người Phương Nam) tiến hóa thành chi Người, tức khoảng 2,8-2,5 triệu năm trước.

Chi Người là một chi gồm rất nhiều loài nhưng hầu hết đã tuyệt chủng, chỉ còn sót lại loài Homo sapiens - là chúng ta - ra đời muộn nhất nhưng tiến hóa ưu việt nhất.

Những mảnh hài cốt hóa thạch hiếm hoi - là hộp sọ hoặc một phần hộp sọ của các Homo sơ khai nhất - đã tiết lộ bộ não của họ vẫn còn thuộc về loài vượn - Ảnh:

Nhóm nghiên cứu quốc tế đã kiểm tra các vật liệu nội tiết hóa thạch còn đọng lại nơi 40 hộp sọ cổ đại, phần hài cốt hiếm hoi của một số cá thể Homo đầu tiên xuất hiện ở châu Âu và châu Á, đe, so sánh với 81 con tinh tinh, 27 con tinh tinh lùn, 43 con khỉ đột và 32 con đười ươi, cùng với yếu tố tương đương từ 110 người hiện đại. Các hộp sọ cổ đại bao gồm loài Autralopitecus sediba, Homo erectus và Homo naledi.

Trưởng nhóm nghiên cứu - tiến sĩ Marcia Ponce de Leon, nhà cổ nhân học tại Đại học Zurich (Thụy Sĩ), cho biết trên Live Science rằng tất cả các thành phần của cơ thể có mối quan hệ chặt chẽ với bộ não, nên điều này giúp "định lượng" lại bộ não của những con người cổ xưa này. Kết quả cho thấy, những thành viên đầu tiên của chi Homo vẫn còn mang bộ não nguyên thủy của Vượn người Phương Nam! Họ đã tiến hóa nhiều về hình thể, nhưng bản chất còn là một vượn nhân hình.

Ước tính khoảng 1 triệu năm sau khi chi Người xuất hiện và những cá thể người đầu tiên đã định cư ở châu Âu và châu Á, bộ não của họ mới thực sự trở thành con người.

Trong bài trích dẫn nghiên cứu do tạp chí Science đăng tải, tiến sĩ Amelie Beaudet, nhà cổ nhân học từ Đại học Cambridge (Anh), người không tham gia nghiên cứu, bày tỏ sự đồng tình với phát hiện trên vì bản thân bà đang có những nghiên cứu tương tự.

Theo tiến sĩ Beaudet chìa khóa nằm ở loài Homo erectus. Những hộp sọ nổi tiếng của loài người cổ này được khai quật ở Dmanisi (Georiga) khoảng 1,8 triệu năm tuổi có những dấu tích cho thấy họ còn mang bộ não vượn nguyên thủy. Nhưng tại các di chỉ khảo cổ Homo erectus giai đoạn sau, người ta lại tìm thấy rất nhiều bằng chứng về những bộ lạc nhỏ có tổ chức, những công cụ mới được phát minh... Theo nghiên cứu của tiến sĩ Beaudet, thời gian thùy trán của các loài người phát triển là 1,7 triệu năm trước.