Khu Công nghiệp (KCN) Biên Hòa 1 (TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) là KCN đầu tiên của cả nước nói chung, Đông Nam Bộ nói riêng. Đây được xem là một trong những "cái nôi" về phát triển công nghiệp với nhiều doanh nghiệp (DN) tên tuổi, lâu đời.
Hoàn thành sứ mệnh
Được hình thành từ năm 1963 với tên gọi Khu Kỹ nghệ Biên Hòa, sau năm 1975, Khu Kỹ nghệ Biên Hòa đổi tên thành KCN Biên Hòa 1.
Việc di dời KCN Biên Hòa 1 giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường nước, bảo vệ nguồn nước sông Đồng Nai
Tháng 10-2009, Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1. Năm năm sau, Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho Đồng Nai phê duyệt đề án chuyển đổi KCN Biên Hòa 1 thành khu đô thị - thương mại - dịch vụ. Đến tháng 1-2021, KCN Biên Hòa 1 được chấp thuận không nằm trong quy hoạch phát triển các KCN Việt Nam.
Sau hơn nửa thế kỷ tồn tại, KCN Biên Hòa 1 hoàn thành sứ mệnh lịch sử "mở đường" và thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp Đồng Nai nói riêng và cả nước nói chung. Vừa qua, UBND tỉnh phê duyệt đề án chuyển đổi KCN Biên Hòa 1 thành khu đô thị - thương mại - dịch vụ.
Hiện có 70 doanh nghiệp còn thời hạn hợp đồng thuê đất trong KCN Biên Hòa 1 và hơn 21.000 lao động làm việc tại các doanh nghiệp
Đề án có 2 dự án gồm khu vực trung tâm chính trị - hành chính của tỉnh Đồng Nai (diện tích khoảng 44 ha) và khu đô thị dịch vụ Biên Hòa 1 (diện tích hơn 286 ha).
Mục tiêu của đề án là xây dựng khu đô thị - dịch vụ - thương mại mới văn minh, hiện đại và phát triển bền vững, tạo bộ mặt mỹ quan đặc trưng cho khu vực nói riêng và TP Biên Hòa nói chung. Đồng thời, cải thiện môi trường, hạn chế ô nhiễm môi trường nước của hệ thống sông Đồng Nai.
Doanh nghiệp băn khoăn
Hoạt động trong KCN Biên Hòa 1 đã hơn 20 năm, Xí nghiệp Cao su Đồng Nai thuộc Tổng Công ty Công nghiệp Cao su Miền Nam (Casumina) có 2 xưởng chuyên sản xuất lốp xe tải nhẹ. Theo đề án chuyển đổi KCN Biên Hòa 1 thành khu đô thị - thương mại - dịch vụ, xí nghiệp này phải di dời vào cuối năm 2025.
Nói về khó khăn, ông Phạm Hồng Phú, Tổng Giám đốc Casumina, cho biết đầu tiên là hơn 200 lao động hầu hết đã lớn tuổi nên khó đi theo đến nơi mới. Nếu ở lại, họ không dễ tìm được việc làm bởi đặc thù ngành nghề và tuổi tác. Trường hợp không mang được lao động theo, xí nghiệp phải xây dựng bộ máy quản lý, việc tuyển và đào tạo lại nhân lực mất nhiều thời gian.
Thứ hai, DN phải đối mặt với kinh phí di dời và xây dựng nhà xưởng lớn. "Khi đặt nhà máy ở KCN Biên Hòa 1, chúng tôi xác định gắn bó lâu dài nên đã đầu tư máy móc, thiết bị. Sau khi khấu hao, thời hạn thuê đất còn hơn 20 năm chính là giai đoạn nhà xưởng sinh lời nhưng lại đúng thời điểm phải dời đi…" - lãnh đạo Casumina kể, đồng thời nêu con số cả ngàn tỉ đồng để xây dựng mới.
Gỡ khó
Theo tìm hiểu, hiện có 70 DN còn thời hạn hợp đồng thuê đất trong KCN Biên Hòa 1 và hơn 21.000 lao động với khó khăn tương tự Casumina. Nhận rõ điều này, UBND tỉnh Đồng Nai đã có phương án tháo gỡ.
Ông Nguyễn Hữu Nguyên, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Nai, cho hay trước khi có đề án, tỉnh đã nhiều lần đối thoại, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của DN.
Đề án xác định DN gặp khó khăn về chi phí tuyển dụng, trả trợ cấp thôi việc… nên UBND tỉnh Đồng Nai giao các sở, ngành tính toán chi phí hỗ trợ liên quan về thuế, tiền thuê đất, quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội. Theo ông Nguyên, các DN sẽ di dời về KCN Giang Điền ở huyện Trảng Bom hoặc các KCN trong tỉnh nếu thấy thuận lợi nhất.
Ngoài ra, quyết định phê duyệt đề án do ông Võ Tấn Đức, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, ký nêu rõ việc triển khai đề án bảo đảm đúng quy định pháp luật, bảo đảm hài hòa lợi ích các bên liên quan. Trong đó, đối với DN thứ cấp trong KCN Biên Hòa 1 phải di dời đến địa điểm khác để đầu tư xây dựng lại nhà máy, được hưởng các chính sách ưu đãi hiện hành theo ngành nghề và địa bàn đầu tư như DN thực hiện dự án đầu tư mới. Đối với chủ đầu tư cấp 1, được ưu đãi tiền sử dụng đất, ưu đãi thuế GTGT, thuế nhập khẩu…
Cơ quan chức năng sẽ kịp thời xem xét xử lý hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền trong trường hợp phát sinh các vướng mắc, khiếu kiện khi di dời KCN Biên Hòa 1.
Về vấn đề tái định cư, UBND tỉnh giao UBND TP Biên Hòa phối hợp với các đơn vị chuẩn bị khu tái định cư cho người dân trong ranh KCN Biên Hòa 1 trong quý IV/2024.
Nhiều đồng thuận
Việc di dời các DN tại KCN Biên Hòa 1 được chia thành 2 giai đoạn. Giai đoạn 1: Hoàn thành trước tháng 12-2024, bao gồm DN nằm trong phần diện tích khu 1 (hơn 75 ha) ở phía Nam KCN, tiếp giáp cầu An Hảo, xa lộ Hà Nội và khu trung tâm hành chính - chính trị tỉnh Đồng Nai.
Hình thành năm 1963 với tên Khu Kỹ nghệ Biên Hòa, sau năm 1975, nơi đây đổi tên thành KCN Biên Hòa 1
Giai đoạn 2: DN nằm trong phần diện tích còn lại sẽ hoàn thành di dời trước tháng 12-2025.
Theo tìm hiểu, đa số người dân đồng thuận với đề án. Bà Trần Thị Hà (ngụ phường An Bình, TP Biên Hòa; thuộc 322 hộ dân còn lại tại KCN Biên Hòa 1 phải di dời) cho biết gia đình bà sẵn sàng di dời. "Tôi kỳ vọng đề án được thực hiện đúng tiến độ và mong cơ quan chức năng xây dựng các phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân có đất bị thu hồi trên tinh thần công khai, công bằng và khách quan" - bà Hà bày tỏ.
và quét mã QR
Bình luận (0)