ATM tắc nghẽn

Chị Trần Thị Thắm, quê ở Xuân Trường, Nam Định, hiện là công nhân tại khu công nghiệp Sài Đồng A, Hà Nội. Số lương tháng cộng dồn các khoản của chị được 2,6 triệu đồng. Với sự tằn tiện, tiết giảm tối đa cuộc sống thường nhật, sau 5 tháng, chị Thắm để ra được hơn 6 triệu đồng, số tiền cho một cái Tết của gia đình. Vậy mà, một tuần nay, chiều nào chị cũng chầu chực tại mấy chiếc máy ATM ở thị trấn Trâu Quỳ để rút tiền nhưng đều thất bại. 

"Máy không có tiền…”, chị Thắm bảo. Chờ đến đầu giờ chiều, lại rút, lại thất bại. Có lẽ các máy ATM của Vietcombank xung quanh đây đều "chết” cả - Chị Thắm không khỏi bực mình và đưa thẻ vào máy của ngân hàng khác, cũng không thể rút được tiền. Chị Thắm đành dành cả ngày chủ nhật, lên phố tìm vận may. Đi xe buýt tới 3, 4 điểm, cuối cùng chị mới có thể rút được khoản tiền tại điểm ATM tại phố Chùa Bộc. Chị Thắm kể, làm công cả tuần chỉ được một ngày nghỉ lại phải mất nốt để đi rút tiền. Tại khu công nghiệp chị đang làm việc, nhiều lao động không gặp may như thế. Tiền trong tài khoản của mình có lẽ chỉ để … trong thẻ mà ngậm ngùi, không thể lấy. Nhiều lao động đã phải chấp nhận đi vay tiền mặt, trả lãi để gửi về quê cho người nhà chuẩn bị lễ Tết.

Theo bà Trần Thanh Hằng, Giám đốc trung tâm Vietcombank, hiện tại Vietcombank đang có khoảng 4 triệu khách hàng với 1.500 máy ATM trên toàn quốc. Trên số dư bình quân 1 tỉ đồng/ máy ATM, mỗi ngày Vietcombank phải xử lý khoảng 8 triệu lượt giao dịch. Riêng những ngày giáp Tết, do giao dịch tăng vọt, bình quân trên toàn quốc sẽ có 16-20 triệu lượt giao dịch diễn ra, số tiền dư trong máy ATM sẽ tăng 2-2,5 lần/ máy. Đây là chính là lý do nhiều máy ATM hết tiền hoặc chưa kịp bù ứng số tiền đã giao dịch. "Khách hàng có thể đến bất cứ điểm giao dịch nào, với chứng minh thư, có thể rút tiền ở bất cứ tài khoản. Đây là việc cần làm, khi các giao dịch trên ATM luôn quá tải trong dịp Tết”, bà Hằng đề nghị.

Tuy nhiên, với những người làm công ăn lương như chị Thắm, thời gian là vô giá. Anh Tạ Đình Đông, lao động tại khu công nghiệp Đông Anh cho biết, anh lặn lội lên điểm ATM của Viettinbank trên phố Văn Cao (Ba Đình, Hà Nội) để rút tiền, khi những máy khu vực chỗ anh làm đều báo lỗi. Chầu chực cả giờ đồng hồ chỉ rút được hơn 2 triệu đồng, vì toàn tiền lẻ. Máy ATM ở đây không thực hiện giao dịch trên 500.000 đồng. "Như vậy là mất đứt một ngày cuối tuần. Với người lao động chỉ có ngày nghỉ mới được ra khỏi nhà máy. Rất tiếc thời gian này ngân hàng không làm việc. ATM cái báo lỗi, cái ATM lại toàn tiền 10.000 hay 20.000 đồng. Làm sao rút hết được khoản tiền tiết kiệm. Lên phố rồi cũng chẳng gặp may”, anh Đông bức xúc.

Theo đại diện của Viettinbank, hiện nay giao dịch trong những ngày qua ATM quá tải, khiến không kịp dung nạp khoản tiền đã thanh toán. Có một nguyên nhân là bên cạnh số khách hàng chính thống, nhiều ngân hàng cổ phần chỉ lo phát hành thẻ, không đầu tư hệ thống máy ATM nên nhiều khách hàng của họ tận dụng máy ATM của Viettinbank để thanh toán. Lượng giao dịch của máy ATM có nhiều thời điểm gấp 3,4 lần khiến ngân hàng chủ máy không kiểm soát được. Máy ATM hết tiền, ngưng hoạt động có thể vì lý do ấy.

Ông Nguyễn Chí Thành, Cục trưởng Cục phát hành kho quỹ Ngân hàng nhà nước cho biết, để chủ động trong việc điều hòa tiền mặt cả về số lượng và cơ cấu loại tiền. NHNN đã tổ chức điều chuyển đến các NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố, nâng mức dự trữ tiền mặt tại các chi nhánh, đảm bảo đáp ứng nhu cầu tiền mặt của các địa phương, đặc biệt ưu tiên các địa phương có mức thu - chi tiền mặt cao và tập trung nhiều các máy ATM như: TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đồng Nai, Bình Dương. Bên cạnh đó, để đảm bảo tất cả các cây ATM đều có tiền, đến nay các ngân hàng đều có kế hoạch ứng trực và tiếp tiền trong những ngày trước, trong và sau Tết, phía NHNN cũng ứng trực kho quỹ 24/24 để đảm bảo đủ tiền thanh toán.

Tuy nhiên, có nhiều ý kiến cho rằng, dù các ngân hàng có thực hiện đầy đủ chức năng tăng cung ứng và kiểm soát tiền mặt, thì với nhu cầu hiện nay, chắc chắn cũng sẽ không đủ đáp ứng. Cụ thể, theo thống kê, toàn quốc có khoảng hơn 47 triệu thẻ ghi nợ nội địa (dùng thanh toán quá ATM) nhưng chỉ có khoảng 14.000 máy ATM. Nếu mỗi máy phục vụ 1.000 người một ngày, thì cũng chỉ có 14 triệu người được thực hiện thanh khoản. Cung không đủ cầu, vậy thì điệp khúc "ATM tắc nghẽn”, giống như những năm trước, sẽ vẫn là bài ca không bao giờ chấm dứt.

Ai sẽ trả sự "công bằng” cho những lao động như chị Thắm, anh Đông? Sự văn minh, hiện đại, rất tiếc đang tước nốt chút thời gian còn lại của họ, do chính những khoản lương vốn đã ít ỏi, được kiếm về từ cuộc sống vất vả thường nhật hôm nay. Tất nhiên, không nhiều người may mắn để rút được tiền về quê ăn Tết theo kiểu "một đập ăn quan”!