Bộ trưởng Lê Minh Hoan: “Chúng ta quan tâm đến đại bàng nhưng đừng quên chim sẻ!"

Ngày 19-10, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức hội nghị trực tuyến tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết 13 về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể và 10 năm thi hành Luật Hợp tác xã (HTX) năm 2012 trong lĩnh vực nông nghiệp.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan trong một lần đến thăm hỏi, khảo sát việc trồng lúa của nông dân miền Tây. Ảnh: NGỌC TRINH

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sau 20 năm thực hiện Nghị quyết 13, số lượng HTX nông nghiệp đã tăng 12.569. Từ năm 2012 đến nay, trung bình mỗi năm tăng thêm 800 HTX.

Không chỉ tăng nhanh về số lượng mà chất lượng và hiệu quả hoạt động của các HTX nông nghiệp đã được cải thiện, trong đó có 2.200 HTX ứng dụng công nghệ cao. Năm 2020, doanh thu của các HTX đạt bình quân 2,44 tỉ đồng/năm, thu nhập bình quân của người lao động thường xuyên đạt 40,5 triệu đồng/năm, gấp 9,1 lần so với năm 2001.

Tại Đồng Tháp, những năm qua, các mô hình hợp tác xã nông nghiệp dần trở thành "trụ đỡ" cho nông dân, góp phần tạo đầu ra cho nông sản địa phương. Ảnh: TÂM MINH

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được về kinh tế tập thể, hoạt động HTX vẫn còn bộc lộ những hạn chế, bất cập. Trong đó, quá trình tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết 13 còn chậm, một số cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương còn lúng túng, thiếu các biện pháp, giải pháp cụ thể; thậm chí chưa thực sự quan tâm đúng mức đến kinh tế tập thể, HTX.

Số lượng HTX thành lập mới tăng mạnh, nhưng số HTX hoạt động có hiệu quả còn thấp, thiếu tính bền vững, quy mô thành viên và doanh thu của các HTX nông nghiệp còn nhỏ bé. Các dịch vụ sơ chế, chế biến, bảo quản, số lượng các HTX có khả năng liên kết hiệu quả với doanh nghiệp, chế biến và tiêu thụ nông sản cho thành viên HTX và nông dân chưa nhiều, mới chỉ đạt khoảng 24% tổng số HTX.

Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan, trong bối cảnh hiện nay, ngoài việc thu hút đầu tư nước ngoài thì cũng tăng cường sức mạnh nội tại. Cùng với sức mạnh của doanh nghiệp thì cũng cần chú ý đến kinh tế tập thể và HTX.

"Chúng ta quan tâm đến "đại bàng" nhưng cũng đừng quên những con "chim sẻ". Vì trong thế giới tự nhiên của loài chim, 50% là những con chim sẻ nhỏ bé, cũng như cộng đồng doanh nghiệp, một số lượng đông đảo doanh nghiệp vừa và nhỏ trong lĩnh vực nông nghiệp đang có những đóng góp quan trọng. Cần nhìn sâu và tổng hợp đa chiều mới có thể nhìn ra giá trị, khi đó mới có thể lót ổ cho chim sẻ, không có tinh thần hợp tác thì không có HTX, mà muốn làm được thì phải có tư duy, tinh thần hợp tác" - Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói.

Từ thực tế đó, Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề nghị các địa phương quan tâm thực sự đến sự phát triển của HTX, coi HTX là một phần của kinh tế nông thôn, là một phần không thể tách rời của kinh tế phi nông nghiệp ở nông thôn.

"HTX không phải là doanh nghiệp mà là sự hợp tác để cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển nông nghiệp, là trụ đỡ của nền kinh tế trong những lúc khó khăn. Chiều sâu của kinh tế nông thôn tạo ra những cộng đồng hợp tác ở nông thôn, chia sẻ và kết nối với các doanh nghiệp ngoài nông thôn. Tính kết nối đó mới tạo ra sức bền vững của nông thôn.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang chuẩn bị trình Chính phủ chương trình logistics cho ngành nông nghiệp để hạn chế ảnh hưởng của việc đứt gãy chuỗi cung ứng qua những đại dịch, thiên tai, trong đó HTX sẽ là nhân tố quan trọng trong chuỗi cung ứng. 

Nhà nước đầu tư nông nghiệp sẽ không thành công nếu không có HTX, đầu tư khoa học công nghệ cho nông nghiệp mà không có HTX cũng không thành công. Muốn đa dạng hóa sản phẩm kể cả đầu vào và đầu ra thì không có cách nào khác phải có sự tham gia của HTX…" - Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói thêm.