Cả nước còn 25 triệu con heo

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) vừa báo cáo Thủ tướng và các Phó Thủ tướng về tình hình cung ứng thực phẩm cuối năm 2019 và đầu năm 2020, trong đó trọng tâm là tình hình nguồn cung thịt heo.

Tiêu hủy gần 6 triệu con

Báo cáo do thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến ký ngày 19-12 cho biết hết năm 2019, dự báo hầu hết các đối tượng vật nuôi khác năm 2019 đều phát triển tốt. Sản lượng thịt hơi các loại cả năm 2019 ước đạt khoảng 5 triệu tấn, giảm 6,2% so với năm 2018. Riêng chăn nuôi heo gặp nhiều khó khăn do bệnh dịch tả heo châu Phi làm giảm đáng kể số đầu con và sản lượng so với 2018. Từ đầu tháng 2 đến ngày 18-12, cả nước đã tiêu hủy 5,9 triệu con heo với tổng trọng lượng 342.802 tấn, chiếm khoảng 9% tổng trọng lượng heo toàn quốc. Sản lượng thịt heo cả năm 2019 ước đạt khoảng 3,3 triệu tấn, giảm 13,5% so với năm 2018.

Giá thịt heo quá cao khiến sức mua tại các chợ ở TP HCM giảm đến 30% Ảnh: TẤN THẠNH

Theo Bộ NN-PTNT, tổng đầu heo theo báo cáo của các tỉnh hiện còn khoảng 25 triệu con, trong đó đàn nái còn 2,7 triệu con; đàn heo giống cụ kỵ, ông bà còn 109.000 con. Cơ bản đáp ứng đủ cho nhu cầu nhân giống phục vụ tái đàn.

Các doanh nghiệp (DN) lớn có chuỗi sản xuất thịt heo như C.P Việt Nam, Masan, Mavin… đã và đang mở rộng hàng trăm điểm bán thịt heo chất lượng, an toàn dịch bệnh và an toàn thực phẩm tại nhiều tỉnh, thành (Hà Nội, Ninh Bình, Hải Dương, TP HCM…) để phục vụ nhu cầu người tiêu dùng.

Bên cạnh những địa phương trọng điểm như TP Hà Nội bố trí nguồn kinh phí 31.200 tỉ đồng và TP HCM 102.891 tỉ đồng để triển khai kế hoạch dự trữ thực phẩm phục vụ nhu cầu các tháng cuối năm và phục vụ Tết nguyên đán 2020, nhiều địa phương khác cũng tổ chức dự trữ các nguồn thực phẩm cho nhu cầu cuối năm và Tết âm lịch, như: Bắc Giang đã tổ chức dự trữ 20.000 tấn thịt heo; Phú Thọ ước tính sản lượng thịt heo đạt 10.000 tấn, cao hơn nhiều so với nhu cầu của địa phương cho 3 tháng trước và sau Tết.

Bên cạnh việc báo cáo lên Thủ tướng, Bộ NN-PTNT cũng có 2 công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố và DN chăn nuôi về việc tái đàn trong chăn nuôi heo. Theo đó, bộ đề nghị các địa phương, DN chăn nuôi tổ chức đẩy mạnh phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm và thủy sản nhằm bù đắp lượng thịt heo thiếu hụt, nhất là trong dịp Tết nguyên đán Canh Tý và đầu năm 2020. Bộ này đề nghị UBND các địa phương chỉ đạo Ban chỉ đạo 389 của địa phương, chính quyền các cấp và các cơ quan chuyên môn tập trung tổ chức ngăn chặn, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp nhập lậu, vận chuyển, buôn bán trái phép động vật, sản phẩm động vật, đặc biệt là heo, sản phẩm heo ra - vào Việt Nam.

Trước đó, vào ngày 17-12, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ - Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá - đã yêu cầu Bộ NN-PTNT khẩn trương báo cáo về tình hình giá thịt heo, bình ổn giá cuối năm. Phó Thủ tướng cũng phê bình và yêu cầu Bộ NN-PTNT "nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong việc chậm báo cáo, thực hiện các nhiệm vụ Thủ tướng giao".

TP HCM chưa tăng giá thịt bình ổn

Cũng liên quan đến những bất ổn trên thị trường thịt heo, Sở Công Thương TP HCM sau khi khảo sát công tác chuẩn bị nguồn hàng của các DN bình ổn thị trường và 2 chợ đầu mối thịt heo là Bình Điền, Hóc Môn; làm việc với Sở NN-PTNT tỉnh Đồng Nai, Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai, đã có báo cáo cho thấy giá heo hơi ở TP HCM và một số tỉnh phía Nam đã tăng gấp đôi so với đầu tháng 9, lên mức 80.000 - 83.000 đồng/kg.

Việc giá heo hơi và thịt heo pha lóc liên tục tăng trong thời gian qua khiến tổng sản lượng tiêu thụ thịt heo trên địa bàn TP giảm khoảng 20%, trong đó kênh phân phối hiện đại sức mua giảm nhẹ, chợ truyền thống giảm mạnh khoảng 30%. Riêng lượng tiêu thụ tại các hệ thống điểm bán hàng bình ổn thị trường như Saigon Co.op, Satra, Vissan… tăng do giá cả ổn định, bảo đảm chất lượng, có truy xuất nguồn gốc. Kéo theo đó, sản lượng tiêu thụ các mặt hàng như thịt gia cầm, rau củ quả… tăng 10%-15% do là sản phẩm thay thế thịt heo.

Trước tình hình giá heo leo thang, Sở Công Thương đang phối hợp các sở, ngành triển khai các giải pháp gồm theo dõi sát thị trường thịt heo và thực phẩm thay thế: thịt gia cầm, rau củ quả...; triển khai hiệu quả Chương trình bình ổn thị trường; đôn đốc DN tiếp tục chủ động nguồn hàng, đẩy mạnh cung ứng thịt heo; xử lý kịp thời các thông tin sai lệch về thị trường thịt heo; kích cầu các mặt hàng thay thế. Kiến nghị UBND TP có văn bản đề nghị các bộ, ngành có chính sách tăng cường nhập khẩu thịt heo đông lạnh, heo hơi từ các nước lân cận, hỗ trợ giảm hoặc miễn thuế đối với mặt hàng thịt heo nhập khẩu… trong giai đoạn hiện nay.

Trong khi đó, Công ty CP Việt Nam kỹ nghệ súc sản - Vissan, một trong những DN tham gia bình ổn thị trường của TP, một lần nữa xin điều chỉnh tăng giá bán thịt heo. Nguyên nhân là do giá heo hơi đã tăng 300% so với thời điểm tháng 4-2019, hiện Vissan đang mua heo hơi với giá 92.000 đồng/kg, dự báo đến hết tháng 12 sẽ tăng lên 100.000 đồng/kg nhưng công ty chỉ được duyệt điều chỉnh giá bán trong chương trình bình ổn thị trường TP HCM 2 lần, mức tăng tổng cộng chỉ 23,4%.

Lãnh đạo Vissan cho biết nếu tình trạng này kéo dài, giá heo hơi tiếp tục tăng trong thời gian tới, giá heo bình ổn thị trường không được điều chỉnh tăng để cân đối cung cầu về giá sẽ dẫn đến tình trạng bao cấp khi các đầu nậu gom hàng thịt heo giá tốt, còn người dân chỉ mua được 1-2 kg thịt heo, thậm chí không mua được.

Tuy nhiên, theo kiến nghị của Sở Tài chính gửi TP, lượng cung thịt heo cho thị trường TP HCM vẫn bảo đảm, trong khi lượng tiêu thụ giảm, giá bán vẫn có xu hướng tiếp tục tăng. Diễn biến giá này hiện không phù hợp quy luật cung cầu thị trường, các giải pháp quản lý thông qua hình thức điều chỉnh giá bán không phát huy tác dụng trong trường hợp này nên sở đã kiến nghị TP HCM duy trì mức giá bình ổn đã công bố ngày 13-11.