Cuối ngày 6-5, giá USD trên thị trường tự do tiếp tục tăng cao. Một số điểm thu đổi ngoại tệ và tiệm vàng ở TP HCM báo giá USD mua vào 21.670 đồng/USD, bán ra 21.730 đồng/USD, cao hơn phiên buổi sáng khoảng 40 đồng/USD và cao hơn nhiều so với giá USD trong các ngân hàng (NH) thương mại.
Trong khi đó, giá USD ở các NH thương mại cũng được đẩy lên mức kịch trần biên độ cho phép: 21.673 đồng/USD bán ra, mua vào 21.650 đồng/USD. Đây là lần đầu tiên kể từ khi NH Nhà nước phá giá tiền đồng 1% vào đầu năm 2015, tỉ giá bình quân liên NH lên mức 21.458 đồng/USD.
Chỉ là yếu tố tâm lý?
Tại NH TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), giá USD được niêm yết mua vào 21.650 đồng/USD, bán ra 21.673 đồng/USD, cao hơn phiên hôm trước 3 đồng/USD. So với cuối tuần, tỉ giá đã tăng thêm 53 đồng/USD. Mức giá USD chiều bán ra được các NH thương mại đẩy lên hết biên độ cho phép nhưng ở chiều mua vào có sự chênh lệch đáng kể.
Tại NH TMCP Phương Đông (OCB), chiều mua vào 21.630 đồng/USD, thấp hơn Vietcombank 20 đồng mỗi USD hay ở NH TMCP Á Châu (ACB), giá mua vào là 21.643 đồng/USD…
Theo Phó Tổng Giám đốc OCB Đinh Đức Quang, cung- cầu mua bán ngoại tệ tại OCB vẫn bình thường, thậm chí lượng ngoại tệ mua từ thị trường vẫn lớn hơn bán ra, không có nhiều đột biến. Nếu so với thời điểm trước dịp lễ 30-4, giá USD tăng từ 21.600 đồng/USD lên 21.673 đồng/USD.
Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc NH Nhà nước Chi nhánh TP HCM, cho biết từ đầu tuần đến nay, doanh số mua bán ngoại tệ đáp ứng cho các nhu cầu hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp và cá nhân có tăng nhưng không đến mức căng thẳng. Do kỳ nghỉ lễ 30-4 kéo dài, mọi hoạt động thanh toán ngoại tệ với nước ngoài tạm ngưng nên sau lễ, nhu cầu cần ngoại tệ để giao dịch với nước ngoài có tăng lên.
“Chênh lệch giữa giá USD trong NH và trên thị trường tự do không quá lớn, chỉ khi nào chênh lệch từ 150-200 đồng/USD mới là bất thường. Giá USD tăng cao mấy ngày qua có thể do yếu tố tâm lý nhằm tạo áp lực NH Nhà nước điều chỉnh tỉ giá” - ông Minh phân tích.
Trong khi đó, giới phân tích cho rằng tỉ giá đang gặp nhiều áp lực thật sự khi nhập siêu 4 tháng đầu năm của Việt Nam đã cán mức 3 tỉ USD (theo số liệu của Tổng cục Thống kê). Trên thế giới, đồng USD đang mạnh lên so với các loại ngoại tệ khác. Theo chuyên gia tài chính - TS Nguyễn Trí Hiếu, nhu cầu vốn của Chính phủ có vẻ đang tăng lên cũng một phần tạo áp lực cho tỉ giá.
Vừa rồi, Vietcombank đã mua 1 tỉ USD trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 5-10 năm bằng USD với lãi suất 4,8%/năm hay việc Chính phủ giao NH Nhà nước, Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch - Đầu tư nghiên cứu cơ chế cho ngân sách vay từ nguồn dự trữ ngoại hối nhà nước để bổ sung vốn đầu tư phát triển…
Xuất khẩu thiệt, hàng Việt kém cạnh tranh
TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng việc NH Nhà nước giữ quan điểm ổn định tỉ giá với biên độ điều chỉnh 2% trong năm nay nhằm tạo niềm tin cho người dân với tiền đồng, kiềm chế lạm phát, nợ công… là tốt nhưng tỉ giá phải cần linh hoạt theo cung cầu thị trường. Có nhiều rủi ro cho nền kinh tế từ việc neo tỉ giá cố định. Khi tỉ giá “neo” cứng trong thời gian dài sẽ gây áp lực lên NH Nhà nước.
Cụ thể, nhà đầu tư có thể mua USD giá thấp trong NH thương mại rồi bán ra thị trường tự do để hưởng chênh lệch, ngay NH thương mại cũng có thể làm điều này (vì mua được USD từ NH Nhà nước giá thấp). Nếu thị trường tự do càng biến động sẽ gây tổn thất cho NH Nhà nước hoặc tạo thành 2 thị trường: trong NH và ngoài “chợ đen” như trước đây.
“NH Nhà nước nói không điều chỉnh tỉ giá để làm lợi cho xuất khẩu nhưng với mức tỉ giá ổn định như hiện nay, hàng hóa nhập khẩu lại được lợi vì ngày càng rẻ và cạnh tranh với hàng trong nước. Lúc này, NH Nhà nước nên xem xét điều chỉnh tỉ giá tăng khoảng 0,5% nhưng theo tôi trong năm nay, tiền đồng cần phá giá thêm 3%” - TS Nguyễn Trí Hiếu đề xuất.
Trò chuyện với nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất khẩu, một yếu tố khiến lợi nhuận của họ không cao như trước đây là do tỉ giá quá ổn định. Tại báo cáo cập nhật tình hình kinh tế vĩ mô tháng 5-2015, khối nghiên cứu của Ngân hàng HSBC Việt Nam đưa ra nhận định đáng lo ngại: Các ngành sản xuất nội địa truyền thống như dệt may và giày dép đang chậm lại do tính cạnh tranh từ giá cả ngày càng giảm khi tỉ giá tăng trên cả cơ sở thực tế lẫn danh nghĩa. VNĐ không chỉ tăng so với đồng euro, yen Nhật mà cả các đồng tiền của đối thủ cạnh tranh chính trong lĩnh vực xuất khẩu.
Doanh nghiệp gặp khó khăn
Ông Phạm Xuân Hồng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam, cho biết thời gian qua do thị trường EU, Nhật gặp nhiều khó khăn, doanh nghiệp (DN) xuất khẩu qua các thị trường này chủ yếu thanh toán bằng USD nên đơn giá không tăng, thậm chí còn giảm.
Trong khi đó, hàng loạt chi phí đầu vào từ nguyên phụ liệu, lương cơ bản... đều tăng nhưng tỉ giá ổn định trong một thời gian dài khiến DN gặp nhiều khó khăn. Việc điều chỉnh tăng tỉ giá bao nhiêu tùy thuộc vào quyết định của NH Nhà nước nhưng nếu không tăng, DN xuất khẩu càng thiệt hại nhiều
Còn theo ông Đặng Quốc Hùng, Giám đốc Công ty Mỹ nghệ xuất khẩu gỗ Kim Bôi, với ngành mỹ nghệ xuất khẩu hiện mỗi năm mức lương đều tăng nhưng giá bán hầu như không tăng.
Trước đây, DN được hưởng chênh lệch tỉ giá do hằng năm giá USD đều tăng và NH Nhà nước điều chỉnh, phần nào hỗ trợ DN xuất khẩu bù đắp chi phí đầu vào. Nhưng gần 3 năm nay, khoản chênh lệch tỉ giá không còn khiến DN gặp nhiều khó khăn về giá.
Bình luận (0)