DN Nhật vẫn “ngại” thủ tục hành chính ở Việt Nam

Ông Atsusuke Kawada, Trưởng đại diện văn phòng JETRO Hà Nội, đánh giá môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam đang được cải thiện

Ngày 14-2, tại Hà Nội, Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) tại Việt Nam đã tổ chức công bố khảo sát về thực trạng hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp (DN) Nhật Bản tại Việt Nam.

Trưởng Đại diện JETRO tại Việt Nam, ông Atsusuke Kawada cho biết về tổng thể, theo đánh giá của các DN Nhật Bản, môi trường đầu tư kinh doanh đang được cải thiện. Tuy nhiên, các DN Nhật Bản vẫn nêu lên các rủi ro trong môi trường đầu tư Việt Nam. Trong đó, khoảng 60% doanh nghiệp Nhật Bản cho rằng chi phí nhân công tăng cao, khoảng 50% DN chỉ ra hệ thống pháp luật chưa hoàn hiện, vận dụng luật pháp không rõ ràng. Khoảng 40% doanh nghiệp nhận thấy cơ sở hạ tầng (điện, logistics, thông tin liên lạc…) chưa hoàn thiện và cơ chế, thủ tục thuế phức tạp là vấn đề rủi ro.

Một số DN Nhật Bản cho rằng thủ tục hành chính (cấp phép…) phức tạp. Trong đó, thời gian thẩm tra không rõ ràng (mất nhiều thời gian hơn so với thông thường), cán bộ còn thiếu kiến thức (việc đào tạo, cung cấp thông tin tới DN còn thiếu sót), ví dụ như thay đổi, làm mới giấy chứng nhận đầu tư, thủ tục xin giấy phép lao động. Các DN cho biết vẫn phải nộp lệ phí không chính thức (ví dụ hải quan, phòng cháy chữa cháy, môi trường, công an), quá nhiều tài liệu phải đăng ký (mỗi cán bộ lại yêu cầu nộp các tài liệu khác nhau).

Một số DN cũng phản ánh cơ chế, thủ tục thuế phức tạp, cách giải thích luật không giống nhau giữa các cán bộ phụ trách (ví dụ thuế nhà thầu nước ngoài, giá trị tính thuế hải quan…). Cơ chế thay đổi liên tục và vận dụng pháp luật không rõ ràng, ví dụ hoàn thuế VAT. Chính quyền địa phương vận dụng chính sách không rõ ràng: không đề xuất các chính sách cụ thể (như chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ, chính sách phát triển công nghiệp ô tô); khả năng thực thi các kế hoạch phát triển cơ sở hạ tầng như đường xá, đường sắt, điện lực, thông tin liên lạc… còn hạn chế.

DN Nhật Bản cũng đánh giá những mặt lợi thế của môi trường đầu tư Việt Nam là tình hình chính trị, xã hội ổn định, quy mô thị trường, khả năng tăng trưởng và chi phí nhân công rẻ. Tuy nhiên, Việt Nam tiếp tục xếp cuối trong 15 quốc gia được khảo sát cho rằng “rào cản ngôn ngữ là không đáng kể”. Theo ông Atsusuke Kawada, điều đó cho thấy vấn đề ngôn ngữ, bao gồm năng lực về tiếng Anh vẫn là một trở ngại, rào cản trong môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam

Cũng theo ông Atsusuke Kawada, kết quả cuộc khảo sát này dựa trên kết quả khảo sát thực trạng hoạt động, sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Nhật Bản tại châu Á và châu Đại dương trong năm 2016. Cuộc khảo sát được thực hiện từ tháng 10 đến tháng 11-2016. Tại Việt Nam, có 639 doanh nghiệp được khảo sát có câu trả lời hợp lệ.