Doanh nghiệp "xù" hợp đồng gạo dự trữ quốc gia tiếp tục đi đấu thầu

Ngày 14-5, ông Lê Văn Thời, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Nhà nước (Bộ Tài chính) đã thông tin với báo chí một số nội dung về việc mở thầu đợt 2 gói thầu mua 182.300 tấn gạo dự trữ, sau khi hàng loạt doanh nghiệp (DN) "xù" hợp đồng ở đợt 1.

Theo ông Lê Văn Thời, quy định hiện hành của Luật giá và Luật dự trữ quốc gia thì khi xác định giá để thực hiện đấu thầu mua gạo dự trữ quốc gia phải căn cứ vào thời điểm định giá. Tại thời điểm định giá, căn cứ vào thị trường cung cầu hàng hóa, chất lượng hàng hóa và giá thị trường tại thời điểm định giá để quy định mức giá.

"Để mua đủ số lượng gạo nhập kho dự trữ quốc gia theo chỉ tiêu kế hoạch được giao, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục Dự trữ Nhà nước tổ chức đấu thầu lại và mở thầu vào ngày 12-5"- ông Thời nhấn mạnh.

Ông Lê Văn Thời cho biết đã nâng mức bảo lãnh dự thầu trong đấu thầu gạo dự trữ quốc gia lên mức tối đa

Theo đại diện Tổng cục Dự trữ Nhà nước, thời điểm hiện nay, do dịch Covid-19 bùng phát trên toàn cầu, nhu cầu gạo cho xuất khẩu tăng cao. Do đó, các DN đẩy mạnh gom hàng phục vụ xuất khẩu trong khi nguồn cung gạo Đông xuân đã vào cuối vụ thu hoạch không còn nhiều nên đã kéo giá gạo trên thị trường tăng cao, gạo tẻ 15% tấm ở mức khoảng 10.300 - 10.500 đồng/kg.

Theo quy định của Luật giá, Luật Dự trữ Quốc gia và các văn bản hướng dẫn thi hành và gạo mua nhập kho dự trữ là mặt hàng lương thực mang tính thời vụ; giá gạo phụ thuộc nhiều vào tình hình cung cầu trên thị trường và thời vụ thu hoạch. Cho nên, để đảm bảo việc quy định giá sát giá thị trường tại thời điểm và đảm bảo phải quy định trước thời điểm mở thầu, trên cơ sở kết quả thẩm định của Cục Quản lý giá về phương án giá của Tổng cục Dự trữ Nhà nước, Bộ Tài chính đã quyết định giá mua tối đa.

Trên cơ sở đó, Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã quyết định giá gói thầu cho từng Cục Dự trữ Nhà nước khu vực bằng với mức giá mua tối đa được Bộ Tài chính quy định, đồng thời gửi các Cục Dự trữ Nhà nước khu vực để kịp tổ chức mở thầu vào ngày 12-5.

Ông Lê Văn Thời cho biết thêm, theo báo cáo nhanh của các Cục Dự trữ Nhà nước khu vực, đến 10 giờ ngày 12-5, 22 Cục Dự trữ Nhà nước khu vực đã tổ chức mở thầu các gói thầu đã đủ điều kiện để mở thầu theo qui định của pháp luật. Trong đó có nhiều DN đã từ chối không ký hợp đồng cung ứng gạo cho dự trữ quốc gia đợt I vừa qua cũng tham gia đấu thầu lần này, vì theo quy định của pháp luật hiện hành thì không có quy định nào cấm họ không được tham gia dự thầu.

Hiện nay, các Cục Dự trữ Nhà nước khu vực đang khẩn trương tổ chức đánh giá hồ sơ kỹ thuật, năng lực, kinh nghiệm của các nhà thầu tham dự thầu. Những nhà thầu vượt qua bước đánh giá hồ sơ kỹ thuật, đáp ứng được năng lực và kinh nghiệm theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu thì được mở hồ sơ tài chính để lựa chọn nhà thầu trúng thầu.

Để khắc phục tình trạng các nhà thầu tham gia đấu thầu khi đã trúng thầu rồi lại bỏ thầu như lần trước, ông Lê Văn Thời cho biết Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã chỉ đạo các Cục Dự trữ Nhà nước khu vực nâng cao biện pháp ràng buộc hơn với các nhà thầu khi tham gia thầu, mức bảo lãnh dự thầu đã được nâng lên từ 1,5% đến 3% trên giá gói thầu bằng mức tối đa pháp luật đã quy định.

"Còn về lâu dài, chúng tôi cũng đã có kiến nghị cần sửa đổi Luật Đấu thầu bổ sung các chế tài khác để ràng buộc hơn với các nhà thầu khi tham gia đấu thầu không riêng chỉ có mua gạo dự trữ quốc gia, mà cho nhiều mặt hàng và các lĩnh vực khác"- ông Thời khẳng định.