Đóng tàu cá vỏ thép: Chưa suôn sẻ!

Sau một năm triển khai thực hiện Nghị định 67 về một số chính sách phát triển thủy sản, các ngân hàng thương mại đã cho vay đóng mới, nâng cấp 385 tàu (50% tàu vỏ thép, công suất lớn), trong đó 365 tàu đóng mới, 20 tàu nâng cấp. Đây là thông tin được đại diện Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cung cấp tại hội nghị sơ kết hơn 1 năm triển khai Nghị định 67 của Chính phủ tổ chức sáng 7-3 tại tỉnh Quảng Ngãi.

1.161 tàu đủ điều kiện vay vốn

Tại hội nghị, đại diện NHNN cho biết đến ngày 15-2, có 27/28 tỉnh, thành ven biển được phê duyệt đủ điều kiện vay vốn đóng mới 1.161 tàu theo Nghị định 67, đạt 51% trên tổng số 2.284 tàu đóng mới theo quyết định của Tổng cục Thủy sản - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Trong số tàu được phê duyệt, có 473 tàu vỏ thép đóng mới, 58 tàu vỏ vật liệu mới, 553 tàu vỏ gỗ; 400 tàu có công suất từ 400 mã lực (CV) đến dưới 800 CV, 583 tàu từ 800 CV đến dưới 1.000 CV, 101 tàu 1.000 CV trở lên. Tính đến ngày 29-2, cả nước có 84 tàu cá đóng mới và 12 tàu nâng cấp đã được đi vào hoạt động ở các tỉnh như Quảng Ninh (2 tàu), Nghệ An (12 tàu), Kiên Giang (10 tàu)…

Tàu cá vỏ thép được đóng theo Nghị định 67 vừa được bàn giao cho ngư dân Quảng Ngãi

Các NH thương mại đã ký hợp đồng cho vay đóng mới, nâng cấp 385 tàu (đóng mới 365 tàu, nâng cấp 20 tàu) với tổng số tiền gần 3.900 tỉ đồng. Mức cho vay theo nhu cầu của khách hàng từ 60%-95% tổng giá trị tàu đóng mới, nâng cấp. Tài sản bảo đảm là chiếc tàu. Đến nay, đã giải ngân gần 2.000 tỉ đồng.

Từ tháng 6-2015 đến nay, số ngư dân vay đóng mới, nâng cấp tàu theo Nghị định 67 đã tăng lên đáng kể.

Nhiều vướng mắc

Ông Nguyễn Tiến Đông, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - NHNN, cho rằng: “Việc thực hiện Nghị định 67 đã được đông đảo người dân đón nhận. Tuy nhiên, còn một số khó khăn, vướng mắc về mẫu tàu, xác định giá trị con tàu, loại động cơ… Ngư dân chỉ quen đóng và sử dụng tàu gỗ. Do đó, khi đóng tàu vỏ thép đã phát sinh một số vấn đề như giá trị đầu tư con tàu quá lớn, cơ sở đóng tàu vỏ thép ít, cơ sở hạ tầng nghề cá ở các địa phương chưa phù hợp với tàu vỏ thép công suất lớn…”.

Ông Phạm Trường Thọ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, cho biết việc thực hiện Nghị định 67 còn nhiều vướng mắc như điều kiện vay vốn của các NH thương mại không thống nhất, gây bức xúc cho chủ tàu. Bên cạnh đó, thời gian thẩm định hợp đồng vay kéo dài nên chủ tàu ngại tiếp cận.

“Trong hợp đồng vay, một số NH không cơ cấu khoản thuế giá trị gia tăng (GTGT) vào tổng mức đầu tư để làm cơ sở tính toán tỉ lệ vay vì cho rằng chủ tàu được miễn thuế. Tuy nhiên, chủ tàu vẫn phải chịu thuế GTGT trong quá trình đóng tàu. Do đó, nguồn vốn đối ứng chủ tàu cao hơn tỉ lệ theo quy định tại Nghị định 67.

Hơn nữa, chính sách hoàn thuế GTGT cho chủ tàu không được thực hiện do các văn bản không thống nhất. Quảng Ngãi hiện nay có 14 tàu hoàn thành nhưng chưa có chủ tàu nào được hoàn thuế. Ngoài ra, một số chủ tàu dịch vụ hậu cần đã hoạt động nhưng không biết vùng biển nào được quy định là “xa bờ” để được hỗ trợ theo quy định” - ông Thọ nêu thực tế.

Theo đại diện Hội Nghề cá Việt Nam, thủ tục vay vốn đã có nhiều cải tiến và thông thoáng hơn nhưng do trình độ hạn chế nên ngư dân vẫn còn gặp khó khăn khi làm thủ tục vay. Vì vậy, đề nghị các NH hỗ trợ ngư dân trong quá tình làm thủ tục.

Ông Nguyễn Ngọc Oai, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản, nhìn nhận quá trình thực hiện Nghị định 67 dù có một số khó khăn nhưng được sự tích cực vào cuộc của các bộ, ngành liên quan nên những vướng mắc đã được giải quyết.