Gánh nặng nợ vay của VN không lớn

* Phóng viên: Trước quyết định tăng lãi suất cơ bản thêm 0,25% của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sau gần một thập kỷ giữ ở mức gần như bằng 0%, ông đánh giá ra sao?

 

- Ông Trương Văn Phước: Sau 7 năm duy trì lãi suất gần như bằng 0% để hỗ trợ sự phục hồi kinh tế, nước Mỹ biết đã đến lúc phải tính toán lại việc sử dụng chính sách tiền tệ nới lỏng này. Nếu duy trì quá lâu, chính sách này sẽ gây ra tác động không tốt cho nền kinh tế và ảnh hưởng tới các chỉ số vĩ mô như thất nghiệp, lạm phát...

Theo dự báo của các nhà làm chính sách ở Mỹ, lạm phát sẽ tăng dù hiện tại mới chỉ tiệm cận con số 2%. Việc tăng lãi suất là bước đi nhằm ngăn ngừa bất trắc xảy ra trong tương lai của FED.

Cơ quan này cũng thông báo lãi suất sẽ tiếp tục được điều chỉnh dần trong năm 2016, với một liều lượng nhỏ, để nền kinh tế không phải chịu cú sốc. Có thể nói việc tăng lãi suất của FED đáp ứng sự chờ đợi của nhà đầu tư cũng như thỏa mãn yêu cầu nội tại của kinh tế Mỹ, bảo đảm tương lai phát triển ổn định hơn.

Thị trường thế giới đã tiên liệu vấn đề này rồi. Mức tăng 0,25% lãi suất cơ bản của Mỹ sẽ không tác động nhiều đến các nền kinh tế trong ngắn hạn. Tuy nhiên, trong dài hạn, với sự phục hồi của nền kinh tế khu vực, mặt bằng lãi suất tại châu Âu chắc chắn sẽ nâng lên. Trong một năm tới, Ngân hàng Trung ương châu Âu sẽ nâng lãi suất đồng euro lên khoảng 1%.

Trung Quốc tiếp nhận việc FED tăng lãi suất với thái độ thận trọng nhưng nhân dân tệ vừa được lựa chọn vào rổ tiền tệ của IMF, Trung Quốc lại vừa đặt ra chỉ số Yuan Index với một nhóm 13 đồng tiền. Đây là tín hiệu cho thấy Trung Quốc muốn thoát khỏi sức ảnh hưởng quá lớn với đồng USD.

Giao dịch vẫn diễn ra bình thường tại các ngân hàng ở TP HCM trong ngày 17-12Ảnh: Tấn Thạnh

* Tỉ giá trong nước sẽ chịu tác động ra sao khi FED tăng lãi suất vào thời điểm tỉ giá của các ngân hàng đã kịch trần?

- Lãi suất USD chỉ tăng 0,25% trong khi lãi suất của tiền đồng vẫn rất cao, với chênh lệch lên tới 5%-7%. Vì vậy, lợi thế vẫn nghiêng hẳn về đồng Việt Nam. Việc nắm giữ tiền đồng vẫn có lợi cho nhà đầu tư. Chúng tôi cho rằng USD sẽ dao động trong khoảng 3%-5%, bởi mức tăng mà FED cam kết trong một năm chỉ là 1% thì không phải là đột biến. Năm nay, tỉ giá đã điều chỉnh khoảng 5%.

Đây là bước điều chỉnh hy hữu, bất khả kháng. Trong khi đó, lạm phát của chúng ta rất thấp, hỗ trợ giá trị đồng tiền ổn định. Hơn nữa, tình trạng cán cân thương mại của Việt Nam đã cải thiện, dù có nhập siêu nhưng con số 4-5 tỉ USD là nhỏ, lượng kiều hối vẫn chuyển về nhiều, dòng vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp vẫn tìm tới.

Dĩ nhiên, chúng ta đều biết tỉ giá được tính toán giao dịch ở mức nào có lợi nhất cho nền kinh tế. Nếu xét cả việc điều hành của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) lẫn phản ứng cung - cầu của thị trường thì tôi cho rằng Việt Nam không để đồng nội tệ lên giá quá hay mất giá quá.

* Liệu áp lực nợ nước ngoài của Việt Nam có đáng lo ngại?

- Tác động tăng lãi suất của Mỹ lên nợ vay nước ngoài của Việt Nam sẽ không lớn. Trong nợ công của Việt Nam thì một nửa là vay bằng tiền đồng, phần còn lại là USD và các đồng tiền khác. Trong số vay nước ngoài, tỉ trọng của đồng USD chiếm 50%. Nếu USD tăng giá thì cũng có nghĩa những đồng tiền kia sẽ rẻ hơn một cách tương đối. Do vậy, tác động 2 chiều sẽ tự tiêu diệt nhau, dẫn đến ảnh hưởng tăng nợ là không đáng kể.