Gấp rút xử lý 12 dự án ngàn tỉ thua lỗ

Sáng 21-4, tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ do Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng chủ trì đã kiểm tra tình hình thực hiện nhiệm vụ xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án, doanh nghiệp (DN) thuộc ngành công thương. Theo đó, 120/189 nhiệm vụ Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ giao cho các bộ, ngành, tổng công ty đã được thực hiện; còn 54 nhiệm vụ chưa hoàn thành trong hạn và 15 nhiệm vụ chưa hoàn thành quá hạn.

Xin lùi thời hạn thực hiện

Liên quan đến nhiệm vụ phối hợp với cơ quan liên quan xử lý dứt điểm các vấn đề tồn tại, vướng mắc liên quan đến hợp đồng EPC (thiết kế, cung cấp thiết bị công nghệ và thi công xây dựng) của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (VINACHEM), ông Nguyễn Anh Dũng, Chủ tịch HĐTV VINACHEM, cho biết mới nhận được hướng dẫn tháo gỡ từ phía Bộ Kế hoạch và Đầu tư, xin lùi thời hạn thực hiện đến tháng 6-2017.

Với nhiệm vụ quyết toán hợp đồng EPC tại dự án Nhà máy đạm Hà Bắc, Chủ tịch Vinachem cho hay tập đoàn đã triển khai việc quyết toán từ năm ngoái, song do khối lượng công việc lớn, nhiều vướng mắc nên đến nay chưa hoàn thành.

“Hầu hết các nhà máy đã vận hành, bàn giao, hồ sơ nghiệm thu từng giai đoạn đầy đủ nhưng để gom lại thành hồ sơ quyết toán hoàn chỉnh thì còn nhiều thủ tục và đang gặp khó khăn. Do khối lượng công việc nhiều và vướng mắc nên tập đoàn đã có văn bản xin Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ được lùi thời hạn thực hiện nhiệm vụ này đến hết tháng 9-2017” - ông Nguyễn Anh Dũng phân trần.

Nhà máy Sản xuất xơ sợi Đình Vũ đã ngưng hoạt động Ảnh: HOÀI DƯƠNG

Trước đề xuất trên, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng khẳng định tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng không gia hạn thời gian cho các nhiệm vụ đã giao và yêu cầu chủ tịch VINACHEM đưa ra lời hứa chính xác khi nào sẽ hoàn thành 2 nhiệm vụ quá hạn nói trên.

Đáp lại, ông Nguyễn Anh Dũng cho biết tập đoàn sẽ cố gắng thực hiện, song 2 nhiệm vụ này rất khó. “Nếu hứa tuần sau, tháng sau hoàn thành rồi lại thất hứa thì không được. VINACHEM đã có văn bản xin lùi thời hạn hoàn thành, nếu Phó Thủ tướng không đồng ý thì chúng tôi nhận khuyết điểm” - chủ tịch VINACHEM bày tỏ.

Với dự án Nhà máy Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2, ông Nguyễn Đình Phúc, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Thép Việt Nam, cho biết đại hội cổ đông thường niên năm 2017 của Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO) tổ chức ngày 20-4 đã thông qua việc Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) rút 1.000 tỉ đồng ở TISCO. Ngoài ra, TISCO cũng đã mời tổng thầu là Tập đoàn Luyện kim Trung Quốc (MCC) sang đàm phán nhưng phía tổng thầu đề nghị tăng giá không có căn cứ. Do đó, dự kiến, quý II/2017 sẽ tiếp tục đàm phán chi tiết, báo cáo Bộ Công Thương xin ý kiến chỉ đạo.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng đề nghị Tổng Công ty Thép Việt Nam rốt ráo chỉ đạo thực hiện. “TISCO vốn hoạt động rất hiệu quả, thương hiệu tốt nhưng gánh dự án giai đoạn 2 thì không cẩn thận sẽ bị ảnh hưởng hình ảnh” - Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cảnh báo.

Với dự án Nhà máy Sản xuất xơ sợi Đình Vũ, các thông tin cho thấy phương án để khởi động lại đã được xây dựng rất chi tiết và kế hoạch đã được báo cáo lên ban chỉ đạo cũng như Bộ Công Thương. Tuy nhiên, khó khăn nhất của việc khởi động lại nhà máy là phải bổ sung vốn 256 tỉ đồng. Trong đó, 150 tỉ đồng trả nợ khách hàng và 100 tỉ đồng chuẩn bị cho khởi động lại.

Tuy nhiên, vấn đề này lại “hơi quá” thẩm quyền của các cổ đông nhà nước. Mặt khác, theo tìm hiểu của phóng viên, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam cũng từng đề xuất với thực trạng khó khăn về tài chính của chủ đầu tư dự án là Công ty CP Hóa dầu và Xơ sợi dầu khí (PVTex) thì cần tiếp tục tái cơ cấu khoản nợ vay trung hạn để giảm áp lực tài chính đối với công ty này.

Chuẩn bị phương án cho phá sản

Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Trọng Thừa, thành viên tổ công tác của Thủ tướng, nêu thực tế khi ông đến một nhà máy ethanol thì thấy đầu tư sai cả chủ trương. Đầu tư cả ngàn tỉ đồng mà nguyên liệu đầu vào và đầu ra không có, xây dựng xong đắp chiếu. “Có nhà máy hoạt động rồi thì quản trị có vấn đề, không chuyên nghiệp nên lỗ. Tang thương nhất là có nhà máy đầu tư xong bán sắt vụn. Sau này các ngân hàng cho vay, đơn vị quyết định đầu tư phải có báo cáo thật về việc này” - Thứ trưởng Bộ Nội vụ lưu ý.

Theo ông Thừa, vấn đề vướng nhất hiện nay liên quan đến tài chính, quyết toán, đầu tư. “Tôi nghĩ rằng cần phải xem xét hết sức khách quan. Cái nào xử lý được thì xử lý luôn, cái nào không xử lý được thì kiến nghị hướng xử lý. Đề nghị các bộ, ngành quan tâm, vì đây là các dự án lớn liên quan nhiều bộ, ngành, thậm chí có những vấn đề phải có ý kiến của Thủ tướng” - ông Thừa nhìn nhận.

Trong nhiều nguyên nhân, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho rằng có do chưa thực hiện hết nhiệm vụ của hợp đồng EPC. Mặt khác, trong quá trình thực hiện có tình trạng điều chỉnh tổng mức đầu tư, thiết bị của từng giai đoạn nhưng tất cả công đoạn đều làm không chặt chẽ, thiếu thủ tục, đến khi quyết toán thì không làm được.

Cũng theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là quyết tâm tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất từ cơ chế, ngay cả việc bảo hộ cho sản xuất trong nước, điều chỉnh thuế... để giải quyết tình trạng này. “Mục tiêu là hoạt động trở lại nhưng nếu không được thì phải có phương án xử lý. Bộ Công Thương đã báo cáo từng phương án của từng nhà máy. Có những dự án đặt vấn đề phá sản, có dự án đưa ra phương án bán. Vậy muốn thực hiện được thì dứt khoát phải hoàn thành quyết toán” - Bộ trưởng Dũng nhấn mạnh.

Ông hối thúc các bộ, ngành, DN gấp rút thực hiện các nhiệm vụ đã được giao để Chính phủ tập hợp đầy đủ hồ sơ, tài liệu báo cáo Bộ Chính trị và Quốc hội về tình trạng, phương án xử lý các DN này trong kỳ họp tới. “Nếu không bảo đảm tiến độ thì số nhiệm vụ quá hạn sẽ nâng lên, ảnh hưởng tới chương trình làm việc của Chính phủ” - ông Mai Tiến Dũng lưu ý.

Về việc kiểm điểm, xử lý trách nhiệm cá nhân, đơn vị liên quan đến 12 dự án thua lỗ, kém hiệu quả, Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng cho biết bộ này đã có báo cáo đầy đủ, chi tiết. “Việc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm liên quan nếu chưa đạt yêu cầu thì yêu cầu kiểm điểm tiếp, thực hiện đầy đủ ở các cấp, từ các DN, tập đoàn cho đến cấp bộ ngành” - ông Hưng cho hay.