Lãi suất vay đã giảm

Ngày 10-7, ngay sau yêu cầu giảm 0,5%/năm lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VNĐ của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đã có nhiều NH thương mại đầu tiên công bố giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp (DN).

Nhiều hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn

NH thương mại quốc doanh đầu tiên công bố giảm lãi suất cho vay là NH TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) với mức giảm từ 0,5%-1%/năm cho các đối tượng, lĩnh vực ưu tiên, khuyến khích đầu tư. Theo đó, BIDV áp dụng mức trần lãi suất 6,5%/năm đối với cho vay ngắn hạn bằng VNĐ cho các đối tượng ưu tiên theo quy định của NHNN.

Đồng thời, áp mức lãi suất cho vay tối đa 6%/năm đối với 5 lĩnh vực ưu tiên khi thỏa mãn các điều kiện cho vay của NH như DN khởi nghiệp, DN hoạt động trong lĩnh vực môi trường, DN có quan hệ tín dụng thường xuyên từ 3 năm trở lên và có năng lực tài chính, vốn tự có tham gia phương án sản xuất kinh doanh, khoản vay dự án hiệu quả… Riêng với các DN, cá nhân, hộ gia đình chịu ảnh hưởng lũ lụt tại các tỉnh miền Trung, BIDV áp dụng mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa 5,5%/năm.

Tại NH TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank), mức lãi suất cho vay tối đa bằng VNĐ cũng giảm từ 7%/năm xuống còn 6,5%/năm theo chủ trương của NHNN nhằm hỗ trợ DN và nền kinh tế, nhất là trong các lĩnh vực ưu tiên như nông nghiệp, nông thôn, DN nhỏ và vừa, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ và DN ứng dụng công nghệ cao. Eximbank cũng đang triển khai gói 9.000 tỉ đồng cho các sản phẩm cho vay ngắn hạn phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh, phù hợp từng đối tượng khách hàng DN với mức lãi suất dưới 7%/năm.

VPBank là ngân hàng cổ phần thương mại đầu tiên công bố giảm lãi suất cho vay Ảnh: Tấn Thạnh

Trước đó, NH TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) là NH cổ phần đầu tiên công bố giảm lãi suất cho vay tối đa 1%/năm đối với DN nhỏ và vừa, tùy lĩnh vực ngành nghề của DN, thời gian quan hệ tín dụng với NH và chất lượng tín dụng. Theo lãnh đạo VPBank, các chỉ số kinh tế vĩ mô cho thấy nền kinh tế đang dần ổn định là cơ sở để giảm lãi suất vào thời điểm này. Việc giảm lãi suất sẽ giúp các DN nhỏ và vừa có thêm nguồn vốn hợp lý để tận dụng những cơ hội kinh doanh trong thời gian tới.

Cùng với việc giảm lãi suất, đại diện nhiều NH thương mại cũng cho biết đang triển khai các giải pháp hỗ trợ DN tiếp cận vốn NH, cải cách thủ tục vay vốn và đưa ra các gói tín dụng ưu đãi phục vụ nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh tăng cao vào cuối năm.

"Giảm lãi suất để hỗ trợ DN và phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế" - ông Nguyễn Đức Long, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, NHNN nhìn nhận về quyết định hạ lãi suất điều hành và lãi suất cho vay của NHNN vừa được ban hành.

Dù việc điều hành để giữ ổn định mặt bằng lãi suất trong 6 tháng đầu năm còn nhiều khó khăn và chịu áp lực tăng nhưng NHNN đã điều hành chủ động giúp mặt bằng lãi suất trên thị trường khá ổn định.

Trên cơ sở đánh giá diễn biến lạm phát có chiều hướng tăng chậm khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 6-2017 chỉ tăng 0,2% so với cuối năm ngoái, tăng 2,54% so với cùng kỳ năm 2016 và dự báo trong năm nay có khả năng kiểm soát ở mức 4% theo mục tiêu Quốc hội giao. Cùng với tình hình hoạt động NH, thanh khoản của các tổ chức tín dụng diễn biến tích cực và nhằm phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế, hỗ trợ DN, NHNN đã quyết định giảm 0,5%/năm lãi suất cho vay ngắn hạn đối với các lĩnh vực ưu tiên.

Cũng theo ông Long, việc điều chỉnh giảm 0,25%/năm các mức lãi suất điều hành nhằm hỗ trợ tổ chức tín dụng giảm chi phí tiếp cận vốn vay từ NHNN khi có nhu cầu.

Chờ vốn rẻ lan tỏa tới doanh nghiệp

Thông tin NH thương mại giảm lãi suất cho vay được kỳ vọng sẽ hỗ trợ DN giảm chi phí vốn vay trong bối cảnh nhu cầu vốn tăng cao vào cuối năm. Từ nhiều năm nay, hệ thống NH là kênh cung ứng vốn quan trọng nhất cho nền kinh tế. Báo cáo tại phiên họp trực tuyến Chính phủ mới đây, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết phần lớn chi phí của DN hiện nay là trả lãi suất NH do phải dựa vào vốn tín dụng.

Biểu đồ về lãi suất cho vay ngắn hạn những năm gần đây (Đồ họa: Phương Anh)

Giám đốc một DN thực phẩm tại TP HCM cho biết tháng trước, DN của ông có nhận được thông báo tăng lãi suất vay từ NH thương mại nên đang lo lắng. "Nay, NHNN có quyết định giảm lãi vay sẽ hỗ trợ DN giảm chi phí tài chính, nhất là đang vào mùa kinh doanh cuối năm nhu cầu vốn là khá lớn" - vị giám đốc này nói.

Theo các DN, dù các NH thương mại công bố giảm lãi suất cho vay nhưng thường mức lãi suất giảm sẽ áp dụng cho các khoản vay mới. Riêng đối với những DN đang có dư nợ tại NH thường phải đến kỳ điều chỉnh mới hạ, thông thường mỗi khoản vay từ 3-6 tháng sẽ điều chỉnh lãi suất một lần. Dù vậy, bà Nguyễn Thị Nguyện, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất thương mại Hương Mi (Hami), cho rằng dù mức lãi vay giảm 0,5%/năm cũng giúp DN rất nhiều trong giảm chi phí tài chính, trong bối cảnh nhiều chi phí đầu vào liên tục tăng trong thời gian qua. Đa phần DN nhỏ và vừa dùng vốn vay từ NH nên mỗi lần lãi suất giảm dù không lớn cũng giúp giảm gánh nặng tài chính.

"So với mấy năm trước, lãi vay đã giảm khá nhiều từ mức hơn 20%/năm xuống còn khoảng 8%/năm như hiện nay. Mức lãi suất vay này nếu giảm thêm được sẽ giúp DN dễ thở hơn trong bối cảnh cạnh tranh trên sân nhà gay gắt như hiện nay" - bà Nguyện nói.

Cùng với chủ trương hạ lãi suất, vấn đề được nhiều DN quan tâm là việc triển khai chính sách của các NH thương mại để dòng vốn rẻ lan tỏa đến đúng các lĩnh vực ưu tiên theo yêu cầu của NHNN, thay vì chảy vào các lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro. Chuyên gia tài chính, TS Bùi Quang Tín, cho rằng để các DN hưởng được dòng vốn rẻ hơn cần thời gian nhất định vì chính sách có độ trễ. Đồng thời, mức giảm lãi vay tùy thuộc vào cung - cầu vốn của từng NH thương mại và mức độ hỗ trợ nguồn vốn từ NHNN khi giảm các mức lãi suất điều hành. Nhất là trong bối cảnh lãi suất huy động không thay đổi, thậm chí một số NH còn điều chỉnh tăng nhẹ để thu hút nguồn vốn từ dân cư, việc hạ lãi suất sẽ ảnh hưởng tới lợi nhuận của NH.

"Để DN các lĩnh vực ưu tiên thật sự tiếp cận được nguồn vốn rẻ, cần có sự giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý để dòng vốn NH chảy vào đúng các lĩnh vực được khuyến khích. Trong trường hợp các DN thuộc lĩnh vực ưu tiên không tiếp cận được vốn rẻ đúng như mức lãi suất công bố, NHNN cần có cơ chế để DN phản ánh và được hỗ trợ kịp thời" - TS Bùi Quang Tín đề xuất.