Quốc hội đồng ý giảm thuế thu nhập doanh nghiệp

Ngày 19-6, ngày làm việc cuối cùng của kỳ họp thứ 9, Quốc hội (QH) đã thông qua các nghị quyết quan trọng, trong đó có 2 nghị quyết liên quan đến 2 thành phố lớn là Hà Nội và Đà Nẵng.

Mở rộng đối tượng được giảm

Cụ thể, Nghị quyết giảm 30% thuế thu nhập năm 2020 cho doanh nghiệp (DN) có doanh thu dưới 200 tỉ đồng đã được QH thông qua với tỉ lệ đại biểu (ĐB) tán thành hơn 92%.

So với dự thảo đưa ra lấy ý kiến trước đó, nghị quyết này đã bỏ tiêu chí về số lao động đóng bảo hiểm để bảo đảm tính công bằng cho các DN sử dụng nhiều lao động và bổ sung đối tượng được giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp đối với DN có quy mô vừa. Nghị quyết có hiệu lực sau 45 ngày ký và áp dụng cho kỳ tính thuế năm 2020.

Theo ông Nguyễn Đức Hải, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của QH, với việc mở rộng đối tượng được giảm thuế nêu trên, số giảm thu ngân sách nhà nước năm 2020 tăng từ 15.840 tỉ đồng lên khoảng 23.000 tỉ đồng so với phương án Chính phủ trình. Trước khi QH biểu quyết, nhiều ý kiến cho rằng ngoài giảm thuế thu nhập DN, cần có các giải pháp khác có tác dụng lớn và trực tiếp để giúp DN phục hồi sản xuất - kinh doanh.

Ông Nguyễn Đức Hải lý giải: Để hỗ trợ DN, tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy sản xuất - kinh doanh, tái khởi động nền kinh tế ứng phó với dịch Covid-19, Chính phủ đã chủ động xây dựng, thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp về tài khóa, thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất. Trong đó, giải pháp gia hạn thời hạn nộp thuế, tiền thuê đất có giá trị khoảng 180.000 tỉ đồng đang được triển khai. Ông Hải cho biết Chính phủ và các bộ, ngành sẽ có thêm nhiều giải pháp khác nhằm hỗ trợ DN vượt qua khó khăn vì dịch Covid-19 trong thời gian tới.

Ngoài ra, QH cũng đã thống nhất chuyển sang đầu tư công 3 dự án cao tốc Bắc - Nam, gồm: Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây và Mai Sơn - Quốc lộ 45. Theo đó, sẽ bổ sung vốn đầu tư 23.000 tỉ đồng bằng nguồn ngân sách nhà nước.

Giải trình trước QH về việc chuyển đầu tư công 3 dự án này, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của QH, cho biết một số ý kiến không tán thành việc chuyển đổi đầu tư dự án Mai Sơn - Quốc lộ 45 và Phan Thiết - Dầu Giây vì 2 dự án này có tiềm năng, khả thi nhất để thực hiện theo hình thức đối tác công tư (PPP). Một số ĐB lo ngại việc chuyển đổi sẽ làm tăng nợ công, mất cân đối trong điều hành chính sách đầu tư vốn trung hạn. Ủy ban Thường vụ QH cho rằng đối với dự án Vĩnh Hảo - Phan Thiết. vì không có nhà đầu tư qua vòng sơ tuyển, do đó cần chuyển đổi từ đầu tư PPP sang đầu tư công.

Đối với 2 dự án Mai Sơn - Quốc lộ 45 và Phan Thiết - Dầu Giây, Ủy ban Thường vụ QH nhấn mạnh việc chuyển đổi sang đầu tư công là cấp bách, nhằm sớm giải quyết nhu cầu giao thông lớn, do kết nối với cửa ngõ các trung tâm kinh tế, chính trị lớn nhất của cả nước (Hà Nội và TP HCM). Hai dự án này đã có nhà đầu tư qua vòng sơ tuyển, nhưng tỉ lệ vốn nhà nước tham gia ít, cần huy động vốn ngoài ngân sách lớn, nhất là vốn tín dụng, vì vậy việc lựa chọn được nhà đầu tư có thể gặp khó khăn.

"Việc chuyển đổi 2 dự án thành phần này sang phương thức đầu tư công sẽ bảo đảm khả năng thành công cao hơn cho các dự án thành phần" - ông Vũ Hồng Thanh nhận xét.

Theo kế hoạch của Chính phủ báo cáo trước QH, 3 dự án trên sẽ khởi công trong năm 2020, dự kiến hoàn thành năm 2022.

Các đại biểu Quốc hội bấm nút biểu quyết thông qua Nghị quyết về tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng chống xâm hại trẻ em Ảnh: TTXVN

Hà Nội được tự quyết tăng phí

Cùng ngày, với trên 91,5% ĐB tham gia biểu quyết, QH thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách tài chính - ngân sách đặc thù với TP Hà Nội.

Theo đó, HĐND TP Hà Nội được quyết định thu một số khoản phí chưa có trong danh mục phí, lệ phí tại Luật Phí, lệ phí. Thủ đô Hà Nội cũng được quyết tăng mức thu phí nằm trong danh mục, trừ các loại phí thuộc nguồn thu ngân sách trung ương, như phí tòa án.

Ngân sách TP Hà Nội được hưởng 100% số thu tăng thêm từ các khoản thu phí này để đầu tư cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội và chi sự nghiệp kinh tế, khoa học - công nghệ, giáo dục, y tế và phúc lợi xã hội. Nghị quyết cũng nêu rõ Hà Nội được hưởng 50% khoản thu tiền sử dụng đất khi bán tài sản công gắn liền trên đất của các cơ quan, tổ chức thuộc trung ương quản lý trên địa bàn (trừ các cơ quan, đơn vị thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh). Khoản tiền này được dùng để đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội thuộc nhiệm vụ đầu tư công của Hà Nội. Bên cạnh đó, toàn bộ khoản thu từ cổ phần hóa DN nhà nước, thoái vốn nhà nước đầu tư tại các DN do UBND TP làm đại diện chủ sở hữu cũng được bổ sung vào vốn đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội thuộc nhiệm vụ đầu tư công của Hà Nội. Nghị quyết này có hiệu lực từ ngày 15-8 và kéo dài trong 5 năm.

Đối với Nghị quyết thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng được QH thông qua cùng ngày, chính quyền địa phương ở Đà Nẵng gồm có HĐND TP và UBND TP. Còn chính quyền ở các quận và ở các phường thuộc quận là UBND (không có HĐND). Việc thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại Đà Nẵng được thực hiện từ ngày 1-7-2021 cho đến khi QH quyết định chấm dứt.

Đáng chú ý, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, khi giải trình, tiếp thu nội dung này đã cho biết một số ý kiến đề nghị thực hiện thí điểm người dân trực tiếp bầu chủ tịch UBND để bảo đảm quyền của người dân trong việc lựa chọn người đứng đầu chính quyền địa phương, đồng thời có cơ chế giám sát, kiểm soát quyền lực đối với chủ tịch UBND. Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ QH cho rằng việc tổ chức để người dân trực tiếp bầu chủ tịch UBND là hình thức dân chủ trực tiếp, qua đó nhân dân giám sát và kiểm soát quyền lực đối với người đứng đầu chính quyền địa phương. Để có thể áp dụng được cơ chế này, cần phải có sự nghiên cứu, chuẩn bị kỹ lưỡng, thận trọng, do đó chưa quy định nội dung này trong dự thảo nghị quyết.

Để giám sát, kiểm soát quyền lực đối với chủ tịch UBND quận, phường, nghị quyết đã quy định cơ chế chịu trách nhiệm của chủ tịch UBND quận, phường; bổ sung thẩm quyền của HĐND TP trong việc lấy phiếu tín nhiệm và xem xét việc trả lời chất vấn đối với chủ tịch UBND quận; đồng thời tiếp tục duy trì cơ chế kiểm tra, giám sát của các cấp ủy Đảng, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội như hiện nay.