Tạo động lực cho doanh nhân đổi mới

Báo Người Lao Động ghi nhận ý kiến của các doanh nhân và những người tâm huyết với doanh nhân, doanh nghiệp (DN) nhân kỷ niệm ngày Doanh nhân Việt Nam 13-10.

Doanh nhân Việt tiếp xúc với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị xây dựng nền công nghiệp nông nghiệp Việt Nam hồi tháng 12-2016 Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Bà PHẠM THỊ THU HẰNG - Tổng Thư ký Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam:

Phải có doanh nghiệp lớn dẫn dắt

Kinh tế tư nhân muốn trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN cần có 2 vấn đề. Một là chất lượng hoạt động kinh doanh của DN tư nhân phải được cải thiện mạnh mẽ và căn bản. Đặc biệt, phải tăng được quy mô DN để tận dụng được hiệu quả do quy mô kinh tế mang lại. Hai là vai trò của DN đầu tàu, DN lớn vì Nghị quyết số 10-NQ/TW nhấn mạnh đến phát triển các tập đoàn kinh tế tư nhân và tính kiên kết giữa các DN lớn với DN nhỏ. Chúng ta phải có nhiều DN lớn dẫn dắt các DN tư nhân vươn ra thị trường toàn cầu và chỉ khi vươn ra toàn cầu mới có thương hiệu nổi tiếng, mới có thương hiệu mạnh. Còn chỉ hoạt động trong nước thì xây dựng và phát triển thương hiệu khó có thể thành công được.

Nền kinh tế Việt Nam phải chuyển đổi từ nền kinh tế phát triển chủ yếu dựa vào nguồn lực sang nền kinh tế dựa vào hiệu quả. Muốn vậy, cơ cấu và chiến lược kinh doanh của DN tư nhân phải hướng tới các lĩnh vực là ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao mà chúng ta có lợi thế. Còn hiện tại, kinh tế tư nhân chủ yếu là DN nhỏ hoạt động trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ. Cùng với việc chuyển đổi cơ cấu, chiến lược kinh doanh, phải kết hợp với mở rộng quy mô thì mới có kinh tế tư nhân phát triển.

Ông PHẠM NGỌC HƯNG, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP HCM:

Phải hiểu được cái khó của DN tư nhân

Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 10-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Xem DN tư nhân là động lực thì nhà nước phải làm sao cho động lực này hoạt động tốt, đẩy cả cỗ máy kinh tế chạy tốt. Ngoài ra, muốn xe chạy tốt thì đường sá phải thông thoáng, rộng rãi. Nói cách khác, nhà nước phải hiểu hết những cái khó của DN tư nhân và giúp họ vượt khó. DN tư nhân với đặc trưng là thiếu vốn, khó tiếp cận nguồn vốn, nhân lực yếu kém, không có điều kiện đầu tư thiết bị công nghệ hiện đại và quản trị yếu, vậy làm thế nào để phát triển?

Nghị quyết 35 đặt mục tiêu đến năm 2020, cả nước có 1 triệu DN hoạt động và Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm hiện thực hóa mục tiêu này. Tuy nhiên, hiện nay cộng đồng khởi nghiệp đang thiếu nhiều thứ và cần được hỗ trợ nhiều hơn về thông tin, thị trường, người dẫn dắt - kinh nghiệm để bước ra thương trường. Hoạt động vận động hộ cá nhân chuyển đổi mô hình kinh doanh lên DN cũng chưa thật sự hiệu quả bởi bản thân các hộ có nhu cầu "lớn lên" đã chủ động chuyển đổi, còn lại những hộ không có nhu cầu và không đủ năng lực hoạt động theo mô hình DN. Khi đã không chủ động thì sẽ khó hoạt động hiệu quả trong lớp áo DN.

Cuối cùng, tình trạng DN không chịu lớn lên một phần do tâm thế an phận nhưng nguyên nhân chính là môi trường kinh doanh chưa lành mạnh, cạnh tranh chưa công bằng, minh bạch giữa DN tư nhân với DN nhà nước và DN có vốn đầu tư nước ngoài. DN càng lớn càng chịu nhiều áp lực về thuế, phí và các khoản không tên khác nên nhiều doanh nhân không muốn DN mình lớn. Đây cũng là vấn đề nan giải của các doanh nhân bởi trong thương trường, DN không phát triển được thì sẽ teo tóp dần.

Ông HOÀNG VIỆT HÀ - Phó Chủ tịch Nhóm Kinh tế số Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam (VPSF):

Mong Chính phủ hành động nhanh hơn nữa

Môi trường kinh doanh Việt Nam về cơ bản là ổn định, tạo điều kiện cho các doanh nhân yên tâm hoạt động kinh doanh vì các điều kiện vĩ mô về lãi suất, lạm phát vẫn được giữ vững. Tuy nhiên, các chi phí liên quan tới thủ tục (thời gian, các loại giấy tờ, các loại phí…) chưa thấy có sự cải thiện cụ thể. Năm vừa qua có nhiều sự kiện đối thoại, nhiều hoạt động, nhiều tuyên bố liên quan tới chủ trương và triển khai thực thi Chính phủ kiến tạo, giảm chi phí hoạt động cho DN, doanh nhân. Các sự kiện trên đã tạo nên một không khí đổi mới, phấn khởi cho cộng đồng doanh nhân nói chung.

Tuy nhiên, các vấn đề nêu lên thì chỉ một số nhỏ được giải quyết, việc triển khai thực thi còn chậm, còn vướng nhiều vấn đề giữa các bộ, ngành với nhau. Tôi lấy ví dụ việc Tập đoàn FPT đại diện đề nghị cắt giảm thủ tục liên quan tới xuất nhập khẩu hàng điện thoại, máy tính; mỗi lần nhập lại một lần xin giấy phép nhập khẩu. Một năm nhập 4.000 lần thì 4.000 giấy phép, mỗi cái mất 2 tuần gây tốn kém khủng khiếp cho DN nhưng vẫn chưa thấy có sự thay đổi gì. Nhiều vấn đề nêu ra bỏ đó chưa được giải quyết. Tiến độ giải quyết các vấn đề đến đâu cũng không được thông báo. Nói chung, các bức xúc "được mở" nhưng mãi vẫn chưa "được đóng". Chúng tôi mong muốn Chính phủ hành động và hành động nhanh hơn nữa.

Ông PHẠM XUÂN HỒNG, Chủ tịch Hội Dệt may Thêu đan TP HCM:

Mong sở, ngành đồng hành hỗ trợ nhiều hơn

Cộng đồng DN ngành dệt may cũng như tất cả ngành nghề rất phấn khởi vì được Đảng, nhà nước công nhận vai trò đóng góp trong nền kinh tế. Riêng trong ngành dệt may, hầu hết là DN tư nhân quy mô vừa và nhỏ đang gặp nhiều khó khăn do áp lực cạnh tranh ở thị trường trong nước lẫn quốc tế. Chính phủ đã coi trọng lực lượng kinh tế tư nhân, mong muốn phát triển kinh tế tư nhân thành một động lực của nền kinh tế, nay doanh nhân, DN rất cần Chính phủ có thêm giải pháp cụ thể và lắng nghe thêm ý kiến để kịp thời hỗ trợ DN vượt khó vươn lên.

Cụ thể, các DN dệt may cần được giúp sức phát triển công nghiệp hỗ trợ để phát triển lên giá trị mới vì nếu tiếp tục gia công thì rất khó vượt qua áp lực cạnh tranh. Chúng tôi hy vọng nhà nước có chính sách hỗ trợ cụ thể hơn về thuế, mặt bằng… đầu tư ban đầu cho các DN công nghiệp hỗ trợ.

Ông HÀNG VAY CHI - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Việt Hương:

Không thể đứng ngoài cách mạng 4.0

Nhà nước đã khẳng định vai trò DN tư nhân, có nhiều chính sách phát triển DN tư nhân. Tuy nhiên, DN tư nhân muốn cạnh tranh được phải có vốn, con người, nhà nước phải khuyến khích doanh nhân "thay máu" DN và nâng cao trình độ. Chúng tôi kỳ vọng có chính sách tài chính ngân hàng hỗ trợ DN tư nhân, đối với những DN đạt giải thưởng quốc tế cũng như toàn quốc nên có chính sách thuế khuyến khích; có quỹ dành riêng hỗ trợ và khuyến khích DN khởi nghiệp.

Ngoài ra, nhà nước cần có chính sách giúp đỡ thông qua các tiêu chí, đặc biệt đối với DN khởi nghiệp thông minh, vì đây là nền tảng của khởi nghiệp. Bởi trong 5-10 năm nữa, thế giới phải đối mặt với việc điều hành bằng thiết bị thông minh và cuộc cách mạng 4.0. Việt Nam đi sau nhưng cũng không thể bước ra khỏi luật chơi chung nên từ bây giờ, các DN tư nhân, đặc biệt là DN có nền tảng, phải chuẩn bị sẵn sàng để tham gia "cuộc chiến" này.