Tìm cách "xử" hàng ngàn container phế liệu tồn đọng

Ngày 26-6, tại cảng Cát Lái (quận 2, TP HCM), ông Hoàng Thức, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường - Bộ Tài nguyên và Môi trường, đã làm việc với Chị cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1, Tổng Công ty Tân cảng Sài Gòn và các cơ quan liên quan nhằm lắng nghe các giải pháp giảm ùn ứ hàng hóa là nhựa phế liệu tại cảng Cát Lái.

Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường làm việc tại cảng Cát Lái sáng 26-6về việc giải quyết hàng phế liệu tồn đọng

Đại diện Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn cho rằng việc giải phóng trên 3.000 container hàng phế liệu tồn tại cảng không hề đơn giản, chỉ 1-2 tháng là xong mà rất cần sự hỗ trợ từ phía cơ quan chức năng tạo điều kiện thuận lợi để cơ quan hải quan xử lý nhanh hàng hóa tồn, thay vì phải đợi 60-90 ngày theo quy định gây ùn ứ và ảnh hưởng đến lưu thông hàng hóa của các doanh nghiệp (DN). Trước mắt, đơn vị đã dành khu vực 20 ha ở cảng Long Bình (Đồng Nai) để chứa hàng phế liệu tồn đọng từ Cát Lái chuyển về trong thời gian chờ xử lý.

Theo đó, Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn kiến nghị rút ngắn thời gian cấp giấy xác nhận đủ điều kiện nhập khẩu cho DN thay vì 5 ngày như hiện nay. Đồng thời, chỉ cấp phép nhập phế liệu cho DN sản xuất thực tế, vì rủi ro tồn đọng hàng tồn là rất ít, không cấp cho DN thương mại, mua hàng phế liệu về để bán. Vì những DN này thường bỏ trốn, không nhận hàng.

Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 cho rằng để sớm giải tỏa hàng phế liệu tồn đọng, đơn vị sẽ thực hiện thủ tục thông quan nhanh chóng cho các container đủ điều kiện của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Đồng thời, thông báo với các hãng tàu về việc phế liệu đang tồn đọng, đề nghị hãng tàu cung cấp số liệu container phế liệu mà hãng vận chuyển vào cảng để cơ quan hải quan phối hợp với cảng quản lý chặt chẽ. Đối với các container tồn đọng quá 30 ngày, chi cục sẽ mời nhà nhập khẩu đến để yêu cầu làm thủ tục nhập khẩu hoặc tái xuất lô hàng nếu không đủ điều kiện.

Nếu có giấy xác nhận đủ điều kiện nhập khẩu nhưng DN không đến làm việc, hải quan sẽ xác minh địa chỉ DN để xác định chủ sở hữu các container tồn đọng. Sau đó tiến hành phân loại, nếu là hàng hóa gây ô nhiễm môi trường (phế thải, rác thải) sẽ yêu cầu chủ hàng, chủ phương tiện vận tải hoặc người được chủ phương tiện vận tải ủy quyền có trách nhiệm vận chuyển số hàng hóa gây ô nhiễm này ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

Trường hợp không tìm được chủ sở hữu, hải quan sẽ chuyển sang xử lý như hàng tồn đọng quá 90 ngày, tức đấu giá công khai hoặc tiêu hủy. Tuy nhiên, quy trình xử lý này rất rườm rà, mất ít nhất 7-8 tháng mới hoàn thành.

Theo Cục Hải quan TP HCM, hiện các cảng trên địa bàn có khoảng 4.500 container hàng rác thải nhựa phế liệu đang bị tồn đọng. Trong đó, riêng cảng Cát Lái có 3.231 container nhưng đến 2.183 container hàng quá 90 ngày.

Tại buổi làm việc, ông Hoàng Thức cho biết sẽ ghi nhận tất cả kiến nghị của các đơn vị để trình Thủ tướng. Theo ông Thức, thực tế hàng tồn đọng có nguyên nhân chủ quan và khách quan, nên các cơ quan, ban ngành cùng nhau tháo gỡ. Về lâu dài, phải có kiến nghị, báo cáo Thủ tướng rà soát tổng thể lại quy định liên quan. Nếu hàng nào ô nhiễm, nhóm hàng nào mà Trung Quốc đang từ chối nhập hay các nhóm liên quan vật liệu xây dựng đã qua sử dụng, chúng ta có thể tận dụng trong nước thay vì nhập khẩu.