LẰN RANH: Rủi ro từ sự ngộ nhận

Tuy nhiên, vì kẹt tiền, Chiến đã lén mang chiếc xe đi cầm cố. Đến hạn phải trả xe, Chiến thú nhận không có tiền chuộc khiến anh Hùng vô cùng bức xúc, buộc phải ra "tối hậu thư": Trong vòng 3 ngày, nếu Chiến không hoàn trả tài sản, anh Hùng sẽ làm đơn tố cáo ra cơ quan công an.

Chiến hoang mang tìm đến luật sư và nhận được lời khuyên phải tìm mọi cách chuộc xe về trả, nếu không muốn vướng vào vòng lao lý.

Lời khuyên này thực sự cần thiết, bởi lẽ nhiều người như Chiến vẫn có tâm lý chủ quan, lầm tưởng rằng việc mượn xe rồi mang đi cầm cố chỉ đơn thuần là vi phạm cam kết dân sự, có vay thì có trả. Song thực tế, ranh giới giữa một tranh chấp dân sự và một vụ án hình sự trong vụ việc này mong manh như sợi chỉ, và thời điểm Chiến mất khả năng chuộc xe để trả lại cho chủ sở hữu chính là lúc sợi chỉ ấy đứt lìa. Theo quy định của Bộ Luật Hình sự về tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản", hành vi của Chiến hội tụ đủ các yếu tố cấu thành tội phạm, bao gồm việc có được tài sản hợp pháp thông qua hợp đồng mượn, sau đó tự ý định đoạt tài sản trái phép và cuối cùng là mất khả năng hoàn trả.

Chính vì tính chất nghiêm trọng đó, khoảng thời gian 3 ngày mà anh Hùng đưa ra không phải là thời gian để thương lượng hay trì hoãn, mà là cơ hội cuối cùng để Chiến tự cứu lấy mình. Nếu xoay xở trả xe trước khi cơ quan công an vào cuộc, Chiến sẽ chứng minh được mình không có ý định chiếm đoạt. Lúc này, hậu quả vật chất đã được khắc phục, câu chuyện sẽ chỉ dừng lại ở mâu thuẫn dân sự.

Ngược lại, nếu Chiến chần chừ và để thời hạn 3 ngày trôi qua, khi đơn tố giác của anh Hùng được gửi đến cơ quan điều tra, tính chất vụ việc sẽ thay đổi hoàn toàn. Lúc này, chiếc xe tại tiệm cầm đồ sẽ trở thành vật chứng của vụ án và hành vi phạm tội của Chiến xem như đã hoàn thành về mặt pháp lý. Cơ quan điều tra hoàn toàn có căn cứ để xác định Chiến đã dùng tài sản của người khác vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến mất khả năng chi trả. Khi ấy, dù gia đình có nỗ lực khắc phục hậu quả thì đó cũng chỉ được xem là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự chứ không thể thay đổi được tội danh, và cánh cửa nhà tù sẽ mở ra với người mượn xe.

Từ tình huống của anh Hùng và Chiến, chúng ta thấy được một bài học đắt giá về sự ngộ nhận trong quyền sở hữu và quản lý tài sản. Nhiều người trẻ vẫn ngây thơ, cho rằng có thể "mượn tạm" tài sản người khác cầm cố để giải quyết khó khăn trước mắt rồi chuộc lại sau, nhưng lãi suất và áp lực tài chính thường khiến họ lún sâu vào vũng lầy, để rồi đánh mất tự do. Đối với Chiến, khoảng thời gian 3 ngày này mang tính quyết định số phận. Khắc phục hậu quả ngay lúc này không chỉ là hoàn trả vật chất, mà là cách duy nhất để Chiến cứu vãn tương lai.