Linh hoạt tiêu chuẩn lãnh đạo quản lý

Bộ Nội vụ đang hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định tiêu chuẩn chức danh, chức vụ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý. 

Dự thảo nhằm thay thế các quy định hiện hành, bảo đảm thống nhất với Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức năm 2025. Đây được xem là bước đi quan trọng trong quá trình chuyên nghiệp hóa đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức các cấp.

Rõ ràng hơn về tiêu chuẩn chung

Theo dự thảo, tiêu chuẩn chung đối với các chức danh lãnh đạo, quản lý được quy định chi tiết trên nhiều phương diện: chính trị, tư tưởng, phẩm chất đạo đức, lối sống, ý thức kỷ luật, trình độ, năng lực, uy tín, thành tích công tác, sức khỏe và kinh nghiệm. Những tiêu chí này được cụ thể hóa theo Quy định số 350-QĐ/TW và 365-QĐ/TW của Ban Chấp hành Trung ương.

Dự thảo cũng cho phép áp dụng linh hoạt tiêu chuẩn trong một số trường hợp đặc thù, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác điều động, luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ.

Ba cấp độ trình độ lý luận chính trị

Một trong những điểm đáng chú ý là việc quy định ba mức trình độ lý luận chính trị tương ứng với từng chức danh:

Cao cấp lý luận chính trị hoặc tương đương áp dụng cho các chức danh cao cấp như Thứ trưởng, Giám đốc Sở, người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Đại học Quốc gia.

Trung cấp lý luận chính trị hoặc tương đương áp dụng cho các chức danh Trưởng, Phó phòng thuộc Bộ, Sở, Chi cục.

Không yêu cầu trình độ lý luận chính trị đối với các chức danh Phó Trưởng phòng cấp Chi cục hoặc cấp xã.

Quy định này được đánh giá là phù hợp thực tiễn, giảm áp lực chứng chỉ cho cán bộ, công chức cấp cơ sở nhưng vẫn bảo đảm chất lượng lãnh đạo, quản lý.

Bỏ yêu cầu chứng chỉ ngạch, hạng

Đối với trình độ quản lý nhà nước, dự thảo bỏ quy định bắt buộc về chứng chỉ bồi dưỡng ngạch, hạng chức danh nghề nghiệp. Thay vào đó, yêu cầu mang tính nguyên tắc là công chức, viên chức phải đáp ứng trình độ nghiệp vụ, khoa học, công nghệ, tin học, ngoại ngữ phù hợp với vị trí lãnh đạo, quản lý.

Đây là điểm mới được nhiều địa phương và bộ, ngành ủng hộ, giúp giảm tình trạng "chạy" chứng chỉ, hướng đến đánh giá năng lực thực chất của đội ngũ lãnh đạo, quản lý.

Linh hoạt trong các trường hợp đặc thù

Dự thảo quy định rõ những trường hợp không bắt buộc phải đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn ngay khi bổ nhiệm, bao gồm: Cán bộ được điều động, luân chuyển từ cơ quan khác; Trường hợp kiêm nhiệm hoặc giữ chức vụ tương đương; Cán bộ từ lực lượng vũ trang, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước được tiếp nhận về cơ quan hành chính; Các chức danh mới chưa có quy định cụ thể trong Nghị định; Người lần đầu được bổ nhiệm vào chức danh lãnh đạo, quản lý.

Các trường hợp này sẽ được tạo điều kiện hoàn thiện tiêu chuẩn trong thời gian nhất định theo quy định.

Tiêu chuẩn cụ thể theo từng cấp quản lý

Tiêu chuẩn các chức danh được sắp xếp theo nguyên tắc cấp trưởng cao hơn cấp phó, bảo đảm tính hệ thống và thống nhất giữa các cấp hành chính. Với cấp xã, tiêu chuẩn được chuyển hóa từ cấp huyện theo Nghị định 29/2024/NĐ-CP, đồng thời bổ sung các yêu cầu phù hợp với thực tế quản lý ở địa phương.

Đối với viên chức quản lý, các chức danh thuộc diện Ban Bí thư quản lý như người đứng đầu cơ quan thuộc Chính phủ, Giám đốc Đại học Quốc gia sẽ do cấp có thẩm quyền quy định cụ thể.

Quy định chuyển tiếp để bảo đảm ổn định

Dự thảo cũng có quy định chuyển tiếp, nhằm bảo đảm ổn định công tác cán bộ. Theo đó, những người đã đáp ứng tiêu chuẩn về lý luận chính trị và quản lý nhà nước theo Nghị định 29/2024/NĐ-CP không phải hoàn thiện lại.

Trường hợp đang trong quá trình hoàn thiện sẽ được gia hạn 36 tháng đối với lý luận chính trị và 24 tháng đối với quản lý nhà nước, tính từ ngày 1-5-2024.

Việc ban hành Nghị định mới về tiêu chuẩn chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý được kỳ vọng sẽ chuẩn hóa, hiện đại hóa và tạo sự thống nhất trong công tác cán bộ, đồng thời bảo đảm tính mở, linh hoạt cho các cơ quan, đơn vị trong quá trình thực hiện.