Mỹ thúc đẩy ngừng bắn ở Gaza

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 10-6 bắt đầu chuyến công du Trung Đông lần thứ 8 kể từ khi xung đột giữa Israel và nhóm vũ trang Hamas nổ ra hồi tháng 10-2023. 

Theo Reuters, chuyến đi này diễn ra giữa lúc Mỹ tìm cách gia tăng áp lực lên Israel và Hamas để đạt được lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza và bảo đảm rằng cuộc xung đột không lan rộng sang Lebanon. Theo lịch trình, ông Blinken đến Ai Cập, Israel, Jordan và Qatar trong chuyến đi kéo dài đến ngày 12-6.

Trong ngày 10-6, Ngoại trưởng Blinken hội đàm với Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi ở thủ đô Cairo trước khi tới Israel vào cuối ngày (giờ địa phương). Tại đây, ông Blinken gặp Thủ tướng Benjamin Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant. 

Sau đó, tại Jordan, Ngoại trưởng Mỹ dự kiến tham dự một hội nghị về phản ứng nhân đạo khẩn cấp đối với Dải Gaza, do nước chủ nhà cùng với Ai Cập và Liên Hiệp Quốc đồng tổ chức.

Trong chuyến đi lần này, theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, ông Blinken sẽ thảo luận với các đối tác về sự cần thiết phải đạt được thỏa thuận ngừng bắn nhằm bảo đảm tất cả con tin được thả, cũng như cần phải ngăn xung đột lan rộng hơn nữa. 

Bên cạnh cuộc khủng hoảng ở Dải Gaza, cuộc đụng độ giữa Israel và phong trào Hezbollah ở Lebanon cũng ngày một leo thang và cả hai bên đều báo hiệu sẵn sàng cho một cuộc đối đầu lớn hơn.

Ngoài ra, Ngoại trưởng Mỹ dự kiến nhấn mạnh tầm quan trọng của việc Hamas chấp nhận đề xuất được Tổng thống Joe Biden đưa ra trước đó. Trong ngày ông Blinken đến Trung Đông, quan chức cấp cao của Hamas, ông Sami Abu Zuhri, khẳng định nhóm này sẵn sàng hợp tác tích cực với bất kỳ sáng kiến nào nhằm bảo đảm xung đột ở Dải Gaza chấm dứt. 

Trước đó, Tổng thống Biden hôm 31-5 công bố đề xuất ngừng bắn ba giai đoạn nhằm chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch, thả con tin Israel và tù nhân Palestine cũng như tái thiết Gaza. 

Sau bước đi này, đàm phán ngừng bắn đã được đẩy mạnh. Hôm 5-6, Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ William Burns đã gặp các quan chức cấp cao Qatar và Ai Cập để thảo luận về kế hoạch nói trên.

Trước khi ông Blinken đến Israel, nội các thời chiến của nước này có sự xáo trộn sau sự ra đi của cựu Tổng Tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) Benny Gantz. Nói về quyết định của mình, ông Gantz cho biết chính trị đang che mờ các quyết định chiến lược định mệnh trong nội các của ông Netanyahu. 

Hồi tháng 5, ông Gantz đã yêu cầu Thủ tướng Netanyahu đưa ra kế hoạch hành động rõ ràng liên quan giai đoạn hậu xung đột ở Dải Gaza trước ngày 8-6, nếu không ông sẽ rút lui. Tuy nhiên, ông Netanyahu đã bác bỏ tối hậu thư này.

Sự ra đi của ông Gantz khiến Thủ tướng Netanyahu mất đi sự ủng hộ của khối trung dung đã giúp mở rộng sự ủng hộ dành cho chính phủ ở trong và ngoài Israel. Theo Reuters, nhà lãnh đạo này giờ đây phải phụ thuộc nhiều hơn vào sự hậu thuẫn chính trị của các đảng theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan. 

Lãnh đạo các đảng này từng kêu gọi Israel chiếm đóng toàn bộ Dải Gaza. Diễn biến trên có thể sẽ làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ Israel - Mỹ, cũng như áp lực của dư luận trong nước, nhất là khi chiến dịch quân sự kéo dài nhiều tháng qua vẫn không đạt được các mục tiêu đề ra.