Nếu bị kết án, ông Trump có thể tranh cử tổng thống Mỹ không?

Tiêu chí ứng cử tổng thống theo Hiến pháp Mỹ?

Theo đài CNN, Hiến pháp Mỹ chỉ đưa ra ba yêu cầu đối với các ứng cử viên tổng thống: Có tư cách công dân bẩm sinh, ít nhất 35 tuổi, sống ở Mỹ ít nhất 14 năm.

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đáp ứng cả ba yêu cầu. 

Có một tiêu chí khác từng được đặt ra trong Tu chính án thứ 14, trong đó tuyên bố rằng không ai trước đây đã tuyên thệ nhậm chức và tham gia nổi dậy có thể là người đứng đầu nước Mỹ.

Nhưng Tòa án Tối cao Mỹ đã ra phán quyết vào đầu năm nay rằng Quốc hội Mỹ sẽ phải thông qua một đạo luật đặc biệt viện dẫn lệnh cấm này. Điều này không thể xảy ra sớm.

Đã từng có ứng viên tranh cử từ nhà tù

Thẩm phán Juan Mercan đã lên lịch tuyên án Trump vào ngày 11-7, tức là 4 ngày trước khi bắt đầu Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng hòa. Ông Trump dự kiến chính thức trở thành ứng viên của đảng này tham gia đường đua vào Nhà Trắng tại đại hội nói trên.

Về khả năng ông Trump bị kết án tù, điều đó là có thể về mặt kỹ thuật, dù có lẽ khó xảy ra đối với người phạm tội lần đầu. Nhà phân tích pháp lý cấp cao của CNN Elie Honig cho biết hầu hết các tội danh mà ông Trump vừa bị kết án thuộc loại E, loại trọng tội ít nghiêm trọng nhất ở TP New York.

Trọng tội loại E đều dẫn đến các bản án không phải tù giam, mà thường là sự kết hợp giữa quản chế, phạt tiền và phục vụ cộng đồng.

Trong khi đó, Giám đốc truyền thông của Sở Mật vụ Mỹ Anthony Gugielmi cho biết với tư cách là một cựu tổng thống, ông Trump được hưởng sự bảo vệ trọn đời của Mật vụ và ông sẽ tiếp tục nhận được sự bảo vệ dù ở bất cứ đâu.

"Kết quả ngày hôm nay không ảnh hưởng gì đến cách thức mà Cơ quan Mật vụ Mỹ thực hiện nhiệm vụ bảo vệ của mình. Các biện pháp an ninh của chúng tôi sẽ không thay đổi" - ông Gugielmi nói.

Cũng đã có tiền lệ về các chiến dịch tranh cử tổng thống, mặc dù không thành công, được tổ chức từ phòng giam. Đó là ông Eugene Debs, nhà lãnh đạo Đảng Xã hội hồi đầu thế kỷ XX, người đã tiến hành chiến dịch tranh cử tổng thống năm 1920 từ nhà tù liên bang ở Atlanta.

Khi đó ông Debs đang thụ án 10 năm vì tội xúi giục nổi loạn. Ông đã khuyến khích người Mỹ phản đối chế độ quân dịch trong Thế chiến I.

Một người phạm tội bị kết án có thể bỏ phiếu?

Theo CNN, việc ông Trump có bị kết án tù có thời hạn hay không và liệu ông có mãn hạn tù đó trước thời điểm bầu cử hay không có thể liên quan dến việc ông có được phép bỏ phiếu không.

Mỗi bang ở Mỹ có quy định khác nhau về điều này.

Cựu tổng thống hiện là cư dân Florida. Các cử tri Florida, vào năm 2018, đã ủng hộ áp đảo một cuộc trưng cầu dân ý để tái trao quyền cho những người phạm tội bị kết án.

Các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa kiểm soát chính quyền bang này cũng đã tuyên bố những đối tượng trên sẽ đủ điều kiện bỏ phiếu nếu trả tất cả các khoản phạt và phí liên quan đến bản án của họ.