NGHỆ SĨ ƯU TÚ - đạo diễn Hồ Ngọc Xum: Phim càng đơn giản, càng khó làm!

Theo đạo diễn Hồ Ngọc Xum, phim "Vầng trăng thơ ấu" là một duyên lành mà sau khi hoàn thành, mọi người đều cảm thấy hạnh phúc, bởi cả ê-kíp đã vượt qua những khó khăn, thử thách để tạo nên tác phẩm.

.Phóng viên: Cơ duyên nào dẫn ông đến với dự án phim điện ảnh "Vầng trăng thơ ấu"?

- NSƯT - đạo diễn HỒ NGỌC XUM: Đây đúng là cơ duyên! Thời điểm tôi đang thực hiện phim "Gieo nhân" cho Hãng phim Truyền hình TP HCM (TFS), Công ty CP Phim Giải Phóng (Hãng phim Giải Phóng) gọi đến nói rằng có kịch bản phim về thời thiếu niên của Bác Hồ. Năm 2009, tôi từng làm phim có liên quan đến Bác Hồ. Phim kể về nhà sư ở Trà Vinh sau khi hoàn tục đã vẽ rất nhiều tranh về Bác bằng bút điện. Phim sau khi hoàn thành đã gặt hái nhiều giải thưởng.

Tôi nghĩ cũng vì câu chuyện vừa kể trên mà tôi đã được Hãng phim Giải Phóng giao cho kịch bản phim "Vầng trăng thơ ấu". Sau khi đọc kịch bản, tôi rất thích vì phim về Bác Hồ ở các giai đoạn từ 13 tuổi, 15 tuổi cho đến trưởng thành... đã có nhiều. Các giai đoạn từ 8 tuổi đến 11 tuổi chưa ai làm. Kịch bản phim tập trung nhiều về khoảng thời gian Bác Hồ ở Huế, một giai đoạn đặc biệt. Tất cả những năm tháng chứng kiến sự bất công, cay đắng của người dân bị mất nước, trải qua niềm vui nỗi buồn, nhất là nỗi đau mất mẹ, là khoảng thời gian khó khăn với Bác Hồ nhưng cũng đồng thời hình thành nên nhân cách của Bác về sau này.

Để làm dày hơn cho tác phẩm điện ảnh, tôi đã ra Nghệ An, Thanh Hóa, Huế để thu thập thêm tư liệu. Đến đó, nghe những câu chuyện truyền miệng về Bác Hồ, từng câu chuyện về cái rương, giếng nước, lò rèn... các di tích vẫn còn và những chi tiết này đã được lồng ghép vào phim.

.Đạo diễn gặp khó khăn gì trong quá trình tìm kiếm diễn viên cho phim, đặc biệt là diễn viên "nhí" hóa thân thành Bác Hồ thuở thiếu thời?

- Rất nhiều khó khăn. Diễn viên phải biết nói giọng Nghệ An do phim thu tiếng trực tiếp. Chúng tôi đến Nghệ An tuyển diễn viên, từ mấy trăm người mới chọn được 10 người rồi thông báo lại với hãng phim để kiểm tra lý lịch, nhân thân, chọn lọc. Khi đã chọn được diễn viên thì cho tiếp xúc kịch bản, phó đạo diễn và trợ lý phải làm việc cùng phụ huynh và các bé.

Diễn viên phụ, diễn viên quần chúng cũng được tìm ở Huế. Một số diễn viên phụ có lối diễn còn cứng nhưng đành chịu, vì nếu tìm diễn viên trong miền Nam ra rất tốn kém và còn gặp khó khi thu âm giọng nói trực tiếp. Ngoài những khó khăn về nguồn diễn viên và phục dựng bối cảnh, chúng tôi còn gặp khó trong quá trình quay khi đối diện với mưa lũ lớn tại Huế. Dẫu vậy, chúng tôi cũng đã nỗ lực vượt qua.

.Ông hài lòng với tác phẩm?

- Phim hoàn thành, tôi cảm thấy vui và hạnh phúc vô cùng. Tôi nghĩ mình đã làm một việc mà sau này khó có thể làm lại được. Một số khán giả khi xem phim có thể thấy tác phẩm không cầu kỳ khi quay, dựng nhưng nội dung sẽ rất xúc động. Tôi nghĩ làm phim càng đơn giản càng khó làm; đơn giản nhưng súc tích, đơn giản mà lấy được cảm xúc của khán giả là cả một thách thức!

Với phim "Vầng trăng thơ ấu", tôi đã dùng sự chân phương, đơn giản để thể hiện. Phim không có kỹ xảo song lại hấp dẫn bằng những chi tiết nhẹ nhàng. Sau khi xem phim, khán giả sẽ hiểu thêm về thời niên thiếu của Bác Hồ một cách chân thật, đời thường.

.Ông có thể bật mí những dự án sắp tới?

- Hiện tại, tôi đang chuẩn bị làm phim truyền hình theo đặt hàng của một vài tỉnh, vẫn là phim thể loại bối cảnh xưa sở trường. Tôi cũng được giao thực hiện phim "Ký ức Nam xuân" làm về giai đoạn Mậu Thân, nhằm kỷ niệm 50 ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975 - 30.4.2025). Phim đã có kịch bản, còn đang đợi các cơ quan chức năng do khai thác đề tài lịch sử.

.Đâu là giới hạn làm nghề của đạo diễn Hồ Ngọc Xum?

- Tôi nghĩ tất cả là duyên nên nếu còn sức và bản thân cảm thấy hứng thú thì sẽ còn làm. Những phim tôi thấy không kham nổi thì sẽ từ chối. Tôi đã làm nhiều thể loại phim, đa dạng đề tài từ hình sự cho đến bối cảnh xưa… Điều hấp dẫn tôi nhất là kịch bản. Kịch bản nếu hay thì cho dù là thể loại nào tôi cũng sẽ nhận.