Nhận diện kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Ngày 15-11, tại Hà Nội, Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương phối hợp với Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản tổ chức hội thảo khoa học quốc gia "Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam - Những vấn đề lý luận và thực tiễn".

Làm sáng tỏ lý luận, thực tiễn

Phát biểu đề dẫn tại hội thảo, TS Lại Xuân Môn - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương - cho biết trong các bài viết, bài phát biểu quan trọng gần đây của Tổng Bí thư Tô Lâm đề cập đến vấn đề kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. 

Tư tưởng của Tổng Bí thư Tô Lâm đã được Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII thống nhất, khẳng định đây là một chủ trương, định hướng mới, có tầm chiến lược phát triển đất nước, có ý nghĩa chính trị to lớn, cần được đưa vào Văn kiện Đại hội XIV, quán triệt sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và tổ chức thực hiện với quyết tâm chính trị cao.

Tuy nhiên, theo ông Lại Xuân Môn, đây là vấn đề lớn, vấn đề mới cả về lý luận lẫn thực tiễn cần được nghiên cứu, luận giải thấu đáo, tạo sự thống nhất cao về nhận thức, hành động trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Đây là hội thảo đầu tiên bàn về vấn đề quan trọng này, đặt cơ sở để chúng ta tiếp tục đi sâu nghiên cứu, bàn thảo làm sáng tỏ, sâu sắc, đầy đủ hơn những vấn đề lý luận, thực tiễn của kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. 

Ông Lại Xuân Môn nhấn mạnh các ý kiến của các đại biểu, các chuyên gia, nhà khoa học sẽ cung cấp luận cứ khoa học vững chắc, góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, góp phần xây dựng nội dung Văn kiện Đại hội lần thứ XIV của Đảng.

Trình bày tham luận "Khái niệm, nội hàm kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam", PGS-TS Nguyễn Ngọc Hà, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, cho rằng đây là thời kỳ phát triển giàu mạnh dưới sự lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu. 

PGS-TS Nguyễn Ngọc Hà nhấn mạnh: "Ưu tiên hàng đầu trong kỷ nguyên mới là thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược đến năm 2030, đến năm 2045 trở thành nước xã hội chủ nghĩa phát triển, có thu nhập cao…".

Xóa bỏ những rào cản, điểm nghẽn

Gần 50 tham luận cùng các ý kiến phát biểu trực tiếp tại hội thảo đã tập trung vào một số nội dung như: nhận thức chung về "Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam"; quan điểm bước đầu về nội hàm và trụ cột phát triển của "kỷ nguyên mới"... 

Theo các đại biểu, trong kỷ nguyên mới, công tác lý luận, tư tưởng phải được tiến hành với tư duy mới, cách tiếp cận mới để vừa kế thừa tư duy, kinh nghiệm đúng đã tích lũy được vừa đổi mới mạnh mẽ, cầu thị, tiếp cận, tiếp thu những tư duy mới, xu hướng phát triển mới của thời đại với tinh thần tiến cùng thời đại.

Một số đại biểu cũng tập trung vào việc phân tích các động lực đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên mới, như tập trung hoàn thiện và tổ chức thực hiện có hiệu quả hệ thống thể chế phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; kiên quyết xóa bỏ những rào cản, điểm nghẽn, cản trở phát triển; khắc phục triệt để những bất cập trong tổ chức thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng; hình thành hệ thống thể chế đồng bộ, thông thoáng mở đường đột phá về thu hút, phát huy các nguồn lực phát triển.

Theo PGS-TS Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, cần có những đột phá lý luận với cách tiếp cận mới về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; về lộ trình và bước đi; về lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất và quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa phù hợp với cuộc cách mạng số, kỷ nguyên số; về hạ tầng cơ sở và thượng tầng kiến trúc trong kỷ nguyên mới. 

"Đây là thời điểm hội tụ tổng hòa các lợi thế, sức mạnh để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc tiếp sau kỷ nguyên độc lập, tự do, xây dựng chủ nghĩa xã hội và kỷ nguyên đổi mới" - ông Phúc nêu quan điểm.

PGS-TS Lê Hải Bình, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, cũng đặt vấn đề về quản trị quốc gia hiện đại, hiệu quả trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Theo ông Bình, trong kỷ nguyên mới, nhiệm vụ này không chỉ đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế mà còn là nền móng để hiện thực hóa khát vọng phát triển của Việt Nam.

PGS-TS Lê Hải Bình cũng nhìn nhận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, với sự phát triển mạnh mẽ của các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data) và điện toán đám mây (Cloud) đã và đang làm thay đổi sâu sắc phương thức quản trị quốc gia và hoạt động sản xuất - kinh doanh. 

Đối với Việt Nam, sự thay đổi này mang lại cả cơ hội và thách thức, khi quốc gia không chỉ phải nâng cao hiệu quả quản trị mà còn phải nắm bắt thời cơ để đẩy nhanh tốc độ phát triển, tránh nguy cơ tụt hậu so với các nước trong khu vực và thế giới. Trong bối cảnh này, khát vọng phát triển trở thành động lực thúc đẩy toàn xã hội, nhằm đưa Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập cao, xã hội thịnh vượng và sánh vai với các cường quốc năm châu. 

"Để thực hiện khát vọng này, hệ thống quản trị quốc gia phải phát huy tối đa vai trò kiến tạo và thúc đẩy toàn diện các lĩnh vực, đồng thời duy trì sự ổn định và đồng thuận trong xã hội" - PGS-TS Lê Hải Bình nhấn mạnh.

Gợi mở nhiều vấn đề lớn

Vấn đề nguồn lực, động lực nào để phát triển kinh tế - xã hội cũng đã được nêu tại hội thảo. PGS-TS Nguyễn Hồng Sơn, Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương, cho rằng cần có giải pháp mang tính đột phá, giải phóng sức sản xuất và khơi thông nguồn lực, nhất là tạo sự đột phá trong quản lý và sử dụng các nguồn lực của nền kinh tế. 

"Quản lý và sử dụng hiệu quả các nguồn lực kinh tế sẽ giúp nâng cao năng suất lao động. Cùng với đó, tháo gỡ các điểm nghẽn để khơi thông nguồn lực, nhất là nguồn lực đất đai. Đồng thời xây dựng thể chế để mở đường cho các mô hình sản xuất và kinh doanh mới, đẩy mạnh nguồn lực số" - ông Sơn nhấn mạnh.

Các vấn đề lớn, trọng tâm được khái quát qua hội thảo lần này, đó là trong kỷ nguyên mới, Đảng tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức lãnh đạo, cầm quyền; phát huy tính Đảng trong xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; xây dựng bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là cấp chiến lược, thật sự trong sạch, đủ năng lực, trình độ, trí tuệ, dũng khí để thiết kế, dẫn dắt cán bộ, đảng viên, nhân dân bước vào kỷ nguyên mới...

Bên cạnh đó là những vấn đề liên quan đến cuộc cách mạng chuyển đổi số như phương thức sản xuất số, mối tương quan giữa phương thức sản xuất số với kinh tế tri thức và với phương thức sản xuất xã hội chủ nghĩa; quan hệ giữa phòng chống tham nhũng, tiêu cực với chống lãng phí và những giải pháp đủ mạnh để đạt kết quả cao.

PGS-TS Vũ Trọng Lâm - Giám đốc, Tổng Biên tập, Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật - nhấn mạnh đến vai trò, tầm quan trọng của công tác cán bộ trong kỷ nguyên mới. Theo ông Lâm, cần đổi mới mạnh mẽ các khâu trong công tác cán bộ. Phải thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, phát huy dân chủ gắn với tăng cường trách nhiệm của cấp ủy và người đứng đầu trong công tác cán bộ. Mỗi người đứng đầu phải là tấm gương sáng về đạo đức, lối sống, tác phong công tác, nhất là về phẩm chất, năng lực, uy tín để toàn cơ quan, đơn vị noi theo.