Nông dân khởi nghiệp làm du lịch

Đầu năm 2025, Điểm du lịch cộng đồng Cồn Chim (xã Hòa Minh, tỉnh Vĩnh Long) vinh dự nhận giải thưởng Du lịch ASEAN ở hạng mục Du lịch cộng đồng ASEAN - CBT ASEAN. Đây cũng là thành quả của những hộ nông dân khi quyết tâm khởi nghiệp với mô hình du lịch cộng đồng.

"Tay ngang" làm du lịch

Cồn Chim nằm giữa sông Cổ Chiên với diện tích tự nhiên 60 ha, trong đó diện tích đất nông nghiệp là 34 ha và có 220 người dân sinh sống.

Theo bà Nguyễn Thị Bích Vân, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Du lịch cộng đồng Cồn Chim, để điểm du lịch này có sức hút như ngày nay, người dân nơi đây gặp không ít khó khăn trong những ngày đầu khởi nghiệp. "Những hộ làm du lịch cộng đồng tại Cồn Chim đều là nông dân. Khi làm du lịch, không ai có kinh nghiệm nên không biết bắt đầu ra sao" - bà nhớ lại.

Những ngày đầu, phần lớn người dân Cồn Chim chưa quen với việc phục vụ du khách, thiếu kỹ năng giao tiếp và tổ chức hoạt động du lịch. Cơ sở vật chất ban đầu còn thô sơ, các dịch vụ như ăn uống, nghỉ ngơi chưa chuyên nghiệp. Nhiều hộ dân cũng e dè, sợ làm không tốt sẽ mất uy tín. Ngoài ra, việc vừa làm du lịch vừa duy trì nghề nông truyền thống cũng khiến họ gặp áp lực về thời gian và công việc.

Tuy nhiên, nhờ sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và quyết tâm của các hộ dân, du lịch Cồn Chim từng bước chuyển mình. Đến nay, 18 hộ dân đã tham gia HTX Du lịch cộng đồng Cồn Chim.

Bà Vân tiết lộ: "Chúng tôi xác định xây dựng điểm du lịch cộng đồng theo quy luật "thuận thiên". Người dân làm du lịch gắn với bảo vệ tài nguyên môi trường, nuôi trồng và sản xuất sạch theo mô hình "con tôm ôm cây lúa". Địa hình Cồn Chim cách trở, vẫn còn giữ được vẻ hoang sơ. Sản phẩm du lịch ở đây là những thứ sẵn có như: lá sâm, bánh gạo, dừa nước, mật ong…".

Ngoài ra, các hoạt động trải nghiệm tại Cồn Chim mà du khách rất thích đều gắn liền với đời sống nông dân, như: câu tôm, cua, cá… Cồn Chim đã thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham quan, trung bình 3.000 lượt/tháng.

Tại TP Cần Thơ, từ những nông dân trồng cây ăn trái, nuôi thủy sản, sau hơn 10 năm làm du lịch cộng đồng, nhiều người dân Cồn Sơn đã trở thành những hướng dẫn viên thực thụ. Để biến Cồn Sơn trở thành điểm đến hấp dẫn, những hộ làm du lịch ở đây đã trải qua không ít trở ngại trong thời gian đầu khởi nghiệp. Theo bà Phan Kim Ngân, Giám đốc HTX Du lịch nông nghiệp Cồn Sơn, khi bắt đầu làm du lịch, các hộ dân rất lúng túng trong việc xin giấy phép kinh doanh, vệ sinh an toàn thực phẩm…

Bà Ngân kể: "Lúc ấy, đa phần nông dân đều không biết làm du lịch vì quanh năm gắn với vườn cây, ao cá...; Cồn Sơn lại cách trở giao thông. Nhờ bà con chung sức, đồng lòng; lại được nhiều đơn vị hỗ trợ tập huấn cũng như du khách, đơn vị lữ hành đóng góp ý kiến nên các thành viên HTX ngày càng phục vụ khách du lịch tốt hơn".

Phù hợp xu hướng

Xã Phong Điền, TP Cần Thơ được biết đến là một trong những nơi có nhiều điểm du lịch sinh thái. Nhiều nông dân đã tận dụng vườn cây ăn trái sẵn có để khởi nghiệp làm du lịch.

Trong đó, Khu Du lịch (KDL) sinh thái Phi Yến quanh năm mát mẻ, có nhiều loại trái cây theo mùa. Theo ông Ngô Trọng Phủ, chủ KDL Phi Yến, năm 2021, nhận thấy du khách rất yêu thích không gian mát mẻ và những món ăn dân dã, ông quyết định làm du lịch từ vườn cây của gia đình.

"Ban đầu, do khó khăn về vốn, không thể đầu tư hoàn chỉnh nên tôi tận dụng vườn cây ăn trái có sẵn rồi xây thêm ngôi nhà trên cây cho khách ngồi. Thời điểm đó, do KDL Phi Yến chưa được nhiều người biết nên lượng du khách đến rất ít" - ông Phủ thông tin.

Thời gian đầu, ông Phủ vừa làm vừa rút kinh nghiệm, cải thiện từng chút, từ món ăn, chỗ ngồi đến cách phục vụ. Nhờ giữ được nét mộc mạc, gần gũi và không gian xanh mát, KDL này bắt đầu thu hút khách, nhất là vào mùa hè.

Nhận thấy tiềm năng phát triển, ông Phủ mạnh dạn đầu tư thêm một khu nghỉ dưỡng nhỏ để phục vụ nhu cầu lưu trú của khách phương xa. Đến nay, nơi này đã trở thành điểm dừng chân quen thuộc của nhiều du khách khi ghé đến Phong Điền.

Theo lãnh đạo một công ty du lịch lữ hành tại TP Cần Thơ, xu hướng du lịch hiện nay chuyển mạnh sang mô hình "thuận thiên", hướng tới mục tiêu Net Zero. Du khách, nhất là khách quốc tế và giới trẻ, ngày càng quan tâm những trải nghiệm gắn với thiên nhiên, bảo tồn văn hóa bản địa và tiêu dùng bền vững.

Ông nhấn mạnh: "Tôi đánh giá cao mô hình nông dân khởi nghiệp từ du lịch cộng đồng và du lịch sinh thái vì mang đến những trải nghiệm chân thực, gần gũi đời sống nông thôn. Những điểm đến này góp phần làm đa dạng hóa sản phẩm du lịch, nhất là khi xu hướng du lịch xanh, bền vững đang ngày càng được ưa chuộng".