Một vụ án xử 9 năm chưa xong

Ông Nguyễn Viết Lượng (56 tuổi, ngụ TP Cà Mau, tỉnh Cà Mau), nguyên Giám đốc Công ty Bảo hiểm Bảo Minh Cà Mau (Bảo Minh Cà Mau), vừa có đơn yêu cầu cơ quan chức năng xem xét hành vi vi phạm tố tụng của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau, VKSND tỉnh Cà Mau, đồng thời đình chỉ điều tra đối với ông trong vụ án tham ô tại Bảo Minh Cà Mau.

Bị tạm giam gần 5 năm

Ông Lượng bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau khởi tố tội tham ô tài sản và bắt tạm giam từ ngày 24-5-2007, đến ngày 19-1-2012 được cho tại ngoại.

Theo hồ sơ tố tụng, từ năm 2002-2005, nhiều khách hàng thuộc diện bồi thường tai nạn của Bảo Minh Cà Mau không được nhận hoặc nhận tiền bồi thường ít hơn so với duyệt chi. Có trường hợp hồ sơ làm khống, giả mạo giấy tờ, được CSGT giúp sức. Từ đó, cơ quan điều tra kết luận ông Lượng lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt của Bảo Minh Cà Mau trên 890 triệu đồng từ 30 hồ sơ bảo hiểm. Trong đó, cá nhân ông Lượng bị quy kết chiếm đoạt riêng 552 triệu đồng (17 hồ sơ) và câu kết với các đồng phạm là thuộc cấp chiếm đoạt hơn 331 triệu đồng.

Ông Nguyễn Viết Lượng cho rằng mình bị oan và yêu cầu đình chỉ điều tra

Năm 2008, VKSND tỉnh Cà Mau truy tố ông Lượng về tội “Tham ô tài sản”, cùng 10 thuộc cấp khác về tội “Thiếu trách nhiệm gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản nhà nước”. Trong vụ án này còn có 3 CSGT bị truy tố tội “Giả mạo trong công tác”.

Sau nhiều lần trả hồ sơ điều tra bổ sung, tháng 9-2012, TAND tỉnh Cà Mau tuyên phạt ông Lượng 20 năm tù, các đồng phạm từ 1 năm tù treo đến 15 năm tù giam. Cho rằng không phạm tội như cấp sơ thẩm đã tuyên, ông Lượng với một số đồng phạm kháng cáo kêu oan. Tháng 6-2013, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP HCM tuyên hủy toàn bộ án sơ thẩm. HĐXX phúc thẩm nhận định nguyên đơn dân sự là Bảo Minh Cà Mau không chứng minh được số tiền thất thoát nên không thể buộc tội các bị cáo. Ngoài ra, cấp sơ thẩm còn nhiều thiếu sót, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng…

Bỏ ngoài cáo trạng 700 bút lục

Trong vụ án này, Công an tỉnh Cà Mau có đến 9 lần kết luận và kết luận điều tra bổ sung. Theo luật sư Trịnh Vĩnh Phúc (Công ty Luật Hợp danh Phúc Đức, TP HCM), cơ quan tố tụng đã vi phạm khoản 2 điều 121 Bộ Luật Tố tụng hình sự. Khoản này quy định VKSND hoặc TAND chỉ được trả hồ sơ để điều tra bổ sung không quá 2 lần.

Cụ thể, tháng 9-2008, Công an tỉnh Cà Mau ra kết luận lần đầu và sau đó là 3 kết luận điều tra bổ sung vào năm 2009. Từ năm 2010 đến 2011, ông Lượng tiếp tục nhận thêm 4 bản kết luận điều tra bổ sung, rồi lãnh 20 năm tù.

Khi bản án sơ thẩm bị hủy, Công an tỉnh Cà Mau có thêm kết luận điều tra bổ sung số 59 (tháng 9-2014). Theo đó, hồ sơ vụ án tăng từ 12.000 lên 12.700 bút lục. Điều bất thường là 700 bút lục của quá trình điều tra lại có lợi cho các bị cáo, chứng minh họ không phạm tội đã không được VKSND tỉnh Cà Mau đưa vào bản cáo trạng mới. Do cáo trạng thứ 7 của VKSND tỉnh Cà Mau không có tình tiết mới, ngày 11-5-2015, sau 1 tuần xét xử, TAND tỉnh Cà Mau lại tuyên trả hồ sơ vụ án cho VKSND tỉnh điều tra bổ sung.

“Nếu các cơ quan tố tụng khách quan, không bỏ ngoài 700 bút lục chứng minh tôi không phạm tội thì HĐXX phải tuyên tôi vô tội chứ không phải điều tra bổ sung. Chín năm bị điều tra, trong đó có gần 5 năm bị giam giữ là quá sức chịu đựng của một con người. Nay lại chuẩn bị đối diện với điều tra lần thứ 10, không biết đến bao giờ mới chấm dứt” - ông Lượng bức xúc.

Đối với việc ông Lượng bị tạm giam 4 năm 8 tháng, luật sư Phúc cho rằng theo luật định, cơ quan bảo vệ pháp luật đã vi phạm pháp luật trong việc giam giữ bị can. Luật sư Phúc nhấn mạnh: “Vụ án có dấu hiệu oan sai. Theo nguyên tắc, sau khi hết thời gian gia hạn điều tra mà không chứng minh được bị can có hành vi phạm tội thì phải đình chỉ điều tra”.