Sai sót trong xét xử vụ án lừa đảo

Quyết định giám đốc thẩm mới đây đã chấp nhận kháng nghị, hủy một phần phán quyết phúc thẩm về việc tách quan hệ mua - bán tài sản, giải tỏa lệnh kê biên khu nhà đất trong một vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Vi phạm quy định về xử lý vật chứng

Công ty TNHH Tư vấn Thiết kế Xây dựng KTT do Nguyễn Đức Trí và vợ thành lập từ năm 2003. Trí điều hành mọi hoạt động công ty, thuê Trương Xuân Quang làm kế toán trưởng, làm hồ sơ vay vốn rồi lừa đảo chiếm đoạt khoảng 96 tỉ đồng.

Cụ thể, Trí chỉ đạo Quang nâng khống vốn công ty, lập khống hồ sơ dự án đầu tư khu dân cư Central Park (quận 7, TP HCM) rồi làm hồ sơ vay vốn (96 tỉ đồng) Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam Chi nhánh Bình Chánh (Agribank Bình Chánh). Sau khi nhận tiền, Trí sử dụng cho cá nhân và mua đất từ bà Ngô Thị Bích Toàn. Do hợp đồng chuyển nhượng không tiếp tục, bà Toàn trả Trí 27,2 tỉ đồng, giữ số tiền còn lại (18,8 tỉ đồng) với lý do phạt vi phạm tiền đặt cọc. Sau đó, bà Toàn dùng 18,8 tỉ đồng mua nhà đất ở TP Đà Nẵng.

Xử sơ thẩm, TAND TP HCM phạt Trí tù chung thân, Quang 10 năm tù cùng về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", buộc Trí bồi hoàn cho Agribank Bình Chánh toàn bộ số tiền chiếm đoạt (cả gốc lẫn lãi); buộc bà Toàn hoàn trả 18,8 tỉ đồng. Nhằm bảo đảm thi hành án dân sự, tòa ra quyết định kê biên khu nhà đất do bà Toàn đứng tên sở hữu ở TP Đà Nẵng. Bà Toàn kháng cáo, đề nghị giải tỏa lệnh kê biên.

Cấp phúc thẩm đã quyết định tách mối quan hệ mua - bán giữa bà Toàn với Trí thành vụ án khác, giải tỏa lệnh kê biên tài sản. Ngay sau đó, chánh án TAND Tối cao đã kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với bản án phúc thẩm này.

Quyết định giám đốc thẩm mới đây đã chấp nhận kháng nghị bởi số tiền Trí đưa bà Toàn có nguồn gốc là tiền chiếm đoạt nên đây là vật chứng trong vụ án lừa đảo, cần kê biên nhằm bảo đảm việc bồi thường cho ngân hàng. Kết luận giải tỏa kê biên trong bản án phúc thẩm đã vi phạm quy định pháp luật về xử lý vật chứng.

Bỏ lọt người phạm tội

Cơ quan tiến hành tố tụng vừa rút kinh nghiệm trong giải quyết vụ án Nguyễn Thanh Phượng cùng đồng bọn phạm tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức".

Sau khi thế chấp hết giấy tờ 3 khu nhà đất ở ngân hàng, Phượng thuê người làm giả số giấy tờ trên nhằm lừa đảo. Từ năm 2011-2017, Phượng thuê Châu Thái Lang làm giả giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rồi cùng chồng là Nguyễn Thanh Hằng đem đi thế chấp hoặc làm hợp đồng chuyển nhượng, lừa nhiều nạn nhân, chiếm đoạt gần 5 tỉ đồng.

Xử sơ thẩm, Phượng bị tuyên phạt 18 năm tù cho cả 2 tội; Hằng 12 năm tù về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản"; Lang 3 năm tù về tội "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức".

VKSND Cấp cao tại TP HCM kháng nghị phúc thẩm do có dấu hiệu bỏ lọt người phạm tội. Hằng biết rõ tài sản giao dịch đều trong tình trạng chuyển nhượng hoặc thế chấp, biết giấy tờ là giả... Như vậy, hành vi của Hằng đã cấu thành tội "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức". Ngoài ra, số tiền thực tế các bị cáo chiếm đoạt, tòa sơ thẩm chưa xem xét một cách chính xác.

Xử phúc thẩm, TAND Cấp cao tại TP HCM đã tuyên hủy bản án sơ thẩm để điều tra, truy tố, xét xử lại.