“Thổi” giá tài sản thế chấp

Ngày 25-7, phiên tòa sơ thẩm xét xử Phạm Công Danh (nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng (NH) Xây dựng Việt Nam - VNCB) và đồng phạm trong đại án xảy ra tại VNCB tiếp tục làm việc.

“Tôi chuyển tiền theo chỉ định của Trang “phố núi”

HĐXX đã triệu tập bà Trần Ngọc Bích, Giám đốc Công ty Tân Hiệp Phát - người được nhiều cá nhân ủy quyền gửi và vay 5.190 tỉ đồng tại VNCB. Trả lời HĐXX, bà Bích cho biết mình từng giao dịch với nhiều ngân hàng, trong đó có VNCB nhưng do ngân hàng này có lãi suất cao hơn 1%-2% nên đến gửi tiền. “Do gửi số tiền lớn, có thời điểm lên tới 6.000 tỉ đồng nên trong quá trình giao dịch, tôi chỉ làm việc với bị cáo Hoàng Đình Quyết, nguyên Phó Giám đốc VNCB Chi nhánh Sài Gòn”- bà Bích nói. “Số tiền gửi hàng ngàn tỉ đồng được phân bổ thành 124 sổ tiết kiệm là của ai?” - HĐXX hỏi. “Tiền gửi của nhiều cá nhân, trong đó có tôi. Những người này giao tôi trách nhiệm gửi tiền rồi thế chấp sổ tiết kiệm để vay lại” - bà Bích trả lời.

Nói về mối quan hệ cá nhân, bà Bích khẳng định không quan hệ tín dụng với bị cáo Danh và thừa nhận có vay tiền của VNCB. Số tiền vay luôn thấp hơn số tiền gửi, tài sản đảm bảo bằng chính sổ tiết kiệm. Đồng thời, bà Bích cũng thừa nhận mình có quen bà Phạm Thị Trang (Trang “phố núi” - người có quan hệ thân thiết với bị cáo Danh). Lúc đó, Trang “phố núi” tự xưng là Phó tổng giám đốc VNCB phụ trách nguồn vốn. “Biết tôi có vay tiền VNCB và có nhu cầu cho vay lại nên Trang “phố núi” đã vay tiền của tôi . Việc chuyển tiền, tôi thực hiện theo chỉ định của Trang “phố núi”. Tiền được chuyển vào tài khoản của nhiều người, trong đó có tài khoản của bị cáo Danh”- bà Bích nói thêm.

Trả lời câu hỏi về việc bị cáo Hoàng Đình Quyết khai báo do có sự đồng thuận của chủ tài khoản nên tiền mới được chuyển đến tài khoản của bị cáo Danh, bà Bích khẳng định: “Tôi không đồng thuận cho ai thay thế mình chuyển tiền. Khi vụ án xảy ra, cơ quan điều tra có mời tôi làm việc liên quan đến tiền gửi và vay tiền tại VNCB. Lúc đó, tôi mới biết 5.190 tỉ đồng trong tài khoản của mình không cánh mà bay”.

Bà Trần Ngọc Bích, Giám đốc Công ty TNHH Tân Hiệp Phát, trả lời tại phiên tòaẢnh: HOÀNG TRIỀU

Nâng giá đất lên 4 lần

Trước vành móng ngựa, Phan Thành Mai (nguyên Tổng Giám đốc VNCB) khai để có tiền trả nợ, chi chăm sóc người gửi tiền, Phạm Công Danh chỉ đạo cho bị cáo ra lệnh cấp dưới lập hồ sơ tín dụng, phương án kinh doanh không có thật dưới hình thức mua bán hàng hóa rồi ký duyệt cho 12 công ty “ma” của Danh và 2 công ty khác vay 3.750 tỉ đồng với tài sản thế chấp là 13 lô đất tọa lại tại Sân vận động Chi Lăng (TP Đà Nẵng). “Khâu định giá tài sản chính xác không?” - HĐXX hỏi. “Thưa quý tòa, Công ty Quản lý nợ và Khai thác tài sản VNCB - Trust Asset (công ty con của VNCB) đã định giá 40-50 triệu đồng/m2 nhưng Danh yêu cầu thực hiện phương pháp định giá tài sản hình thành trong tương lai nên giá đất được đội lên 180 triệu đồng/m2, tức gấp 4 lần so với định giá của Trust Asset và mọi người phải tuân thủ” - bị cáo Mai trả lời.

Thế nhưng, khi HĐXX hỏi khâu định giá của ai đúng thì Mai cho biết giá của Trust Asset đúng. HĐXX truy tiếp các tài sản nói trên có thế chấp NH nào khác không thì Mai khai có thế chấp tại NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và trong ngày VNCB giải ngân thì các tài sản đó đã được giải chấp. “Tại sao tài sản lại được giải chấp? Quy trình cho vay như thế là sai quy định của NH Nhà nước? Thanh tra NH Nhà nước đã xác định VNCB cho hàng loạt doanh nghiệp vay 3.750 tỉ đồng là thực chất để rút tiền?” - HĐXX chất vấn. Lúc này, bị cáo Mai thú nhận bản chất của việc cho vay là để rút tiền bởi mọi hợp đồng tín dụng, người vay tiền đều không có thật.

Cấp dưới nên phải tuân lệnh

Trả lời câu hỏi liên quan đến định giá tài sản, bị cáo Mai Hữu Khương (nguyên thành viên HĐQT VNCB) khai nhận mình không đề xuất cơi giá đất cao gấp 4 lần mà chỉ đề xuất việc định giá đất theo mức giá của BIDV. “Như vậy, việc nâng giá tài sản lên để rút tiền trả nợ BIDV và số tiền còn lại sẽ quay về VNCB có đúng quy định không?” - HĐXX chất vấn. Bị cáo Khương im lặng rồi khai nhận đó là một chiêu thức rút ruột NH. “Hồ sơ vay, phương án kinh doanh mà các công ty của bị cáo Danh vay tiền VNCB chỉ là hình thức và trùng lắp với hồ sơ, phương án mà bị cáo Danh từng vay tại BIDV 5.000 tỉ đồng” - bị cáo Khương khai thêm.

Bị cáo Nguyễn Quốc Viễn (nguyên Trưởng Ban Kiểm soát VNCB) khai không tham gia cuộc họp định giá tài sản thế chấp. Tuy nhiên, khi bị cáo này phản đối mức giá quá cao thì Danh bác bỏ và yêu cầu tuân lệnh.

Bị cáo Bạch Quốc Hào (nguyên Giám đốc Công ty Trust Asset) khai mình đã định giá tài sản giá thấp nhưng bị cáo Danh buộc phải nâng giá lên rất cao. “Tại sao phải lấy giá cao?” - HĐXX hỏi. Hào ngập ngừng rồi nói: “Bị cáo làm theo chỉ đạo của cấp trên...”.