Vụ VN Pharma: Lộ nhiều sai phạm

Chiều 23-10, Chánh án TAND Cấp cao tại TP HCM Trần Văn Châu đã ký quyết định bắt giam 2 bị cáo Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường thời hạn 90 ngày để điều tra một số vấn đề then chốt của vụ án. Trước đó, 2 bị cáo này cùng bị bắt giam từ ngày 19-9-2014 đến 17-3-2017 thì được tại ngoại.

Giả chữ ký ông Raymundo

Tại phiên tòa, HĐXX đã công bố hàng loạt hành vi phi pháp của bị cáo Võ Mạnh Cường. Cụ thể: Làm giả giấy tờ tiêu chuẩn thuốc, giả chữ ký tham tán đại sứ quán; môi giới cung cấp thuốc kém chất lượng để Nguyễn Minh Hùng nhập về Việt Nam; nâng khống giá thuốc từ 27 USD lên 75 USD; chỉ đạo nhân viên dưới quyền làm giấy tờ giả.

Tuy nhiên, bị cáo Cường vẫn khẳng định không biết giấy tờ giả, còn việc nâng khống giá chỉ là hỗ trợ Nguyễn Minh Hùng để phát triển thuốc của Công ty Helix Canada tại Việt Nam. Võ Mạnh Cường xác nhận có hành vi nâng khống giá từ 27 USD lên 75 USD để chiều theo ý khách hàng chứ không hưởng lợi đồng nào.

Về việc môi giới cung cấp thuốc không rõ nguồn gốc, Võ Mạnh Cường nói rằng tin tưởng ông Raymundo, do ông này ủy quyền cho bị cáo làm đại diện Công ty Helix Canada tại Việt Nam đã được Cục Quản lý dược - Bộ Y tế cấp phép hoạt động. Thế nhưng, khi HĐXX hỏi bị cáo làm đại diện Công ty Helix Canada tại Việt Nam có hợp đồng lao động, có hưởng lương hay không thì Cường im lặng.

Đáng chú ý, trong tờ giấy ủy quyền, bên người ủy quyền là ông Raymundo nhưng do Cường tự ký tên. Bị cáo Bùi Ngọc Duy (nguyên Trưởng Phòng Nghiên cứu và Phát triển VN Pharma) cũng thừa nhận ký tên Raymundo trên hồ sơ kỹ thuật thuốc và ký tên một dược sĩ khác của Công ty Helix Canada.

Như vậy, HĐXX đã làm rõ việc 2 bị cáo Võ Mạnh Cường và Bùi Ngọc Duy cấu kết giả chữ ký một người có tên là Raymundo trên giấy ủy quyền hoạt động tại Việt Nam và trên hồ sơ kỹ thuật thuốc.

Sau khi bị cáo Võ Mạnh Cường cho rằng mình không biết lô thuốc là giả, giấy tờ và mẫu mã giả thì đại diện VKSND đã công bố hàng loạt email trao đổi giữa dược sĩ Phạm Văn Thông với lãnh đạo công ty; email trao đổi mẫu mã vỏ hộp giữa bị cáo Phan Cẩm Loan, nguyên Phó Phòng Xuất nhập khẩu VN Pharma, với Cường. Lúc này, bị cáo Cường thừa nhận đã chuyển mẫu mã vỏ hộp sản phẩm qua email cho Loan và lãnh đạo VN Pharma.

Chi 7,5 tỉ đồng cho trình dược viên

Tại phiên phúc thẩm, bị cáo Nguyễn Minh Hùng thừa nhận số tiền 7,5 tỉ đồng có được từ việc nâng khống thuốc giả. Tuy nhiên, vấn đề cần được giải đáp đó là nếu 7,5 tỉ đồng có được từ việc nâng khống thì nâng khống thuốc nào trong khi lô thuốc H-Capita 500 mg Caple chưa được bán ra thị trường?

Số tiền này trước đây Nguyễn Minh Hùng khai tiền chi hoa hồng cho bác sĩ. Tuy nhiên, tại phiên tòa phúc thẩm thì bị cáo này phủ nhận và nói rằng chi cho hoạt động bán hàng.

Bị cáo Nguyễn Minh Hùng trước vành móng ngựa

Để làm rõ số tiền 7,5 tỉ đồng chi cho ai, chi ở đâu và khi nào, HĐXX đã thẩm vấn 2 bị cáo Lê Thị Vũ Phương, nguyên kế toán trưởng VN Pharma và Ngô Anh Quốc, nguyên Phó Tổng Giám đốc VN Pharma. Phương khai số tiền 7,5 tỉ đồng chi ngoài sổ sách, không có giấy tờ, hóa đơn chi tiết, việc làm này là theo chỉ đạo của Nguyễn Minh Hùng và Ngô Anh Quốc. Bị cáo Quốc thừa nhận lời khai của Phương về việc chi, thu số tiền 7,5 tỉ đồng và 10.000 USD cho đối tác Hồng Kông cũng như đối tác khác là đúng. Theo bị cáo Quốc, số tiền 7,5 tỉ đồng được chi vào các hoạt động bán hàng mà cụ thể là cho trình dược viên; còn việc trình dược viên có chi cho bác sĩ hay không là quyền của họ.

Trừ 2 bị cáo Cường và Hùng, HĐXX yêu cầu các bị cáo khác nếu thấy hành vi của mình là đúng thì giơ tay nhưng tất cả đều im lặng.

"Biến hóa" thuốc không nguồn gốc

Sau khi làm giả hàng loạt giấy tờ, giả chữ ký đối tác Raymundo, giả hồ sơ để xin Cục Quản lý dược cấp phép nhập khẩu, các bị cáo đã cấu kết nhau "biến hóa" thuốc không rõ nguồn gốc, kém chất lượng của Công ty Helix Canada để nhập về Việt Nam bán cho người bệnh.

Trong quá trình các bị cáo thực hiện hành vi của mình, lô thuốc H-Capita 500 mg Caple được trung chuyển qua trung gian từ Ấn Độ về Singapore, sau đó dùng hồ sơ giả để thông quan, nhập về Việt Nam. Từ một lô thuốc không rõ nguồn gốc, các bị cáo tiếp tục cấu kết nhau nâng khống giá từ 27 USD lên 75 USD để hợp thức hóa thành thuốc có nguồn gốc. Vấn đề này, Nguyễn Minh Hùng đã gục đầu khi tòa chất vấn.

Ngoài lô thuốc H-Capita 500 mg Caple bị phát hiện, Nguyễn Minh Hùng khai đã nhập nhiều loại thuốc từ Công ty Helix Canada. Các bị cáo đã dùng chính bộ hồ sơ giả do mình tạo lập, hồ sơ kỹ thuật thuốc do mình viết ra, vỏ hộp do mình thiết kế để dựng lên một lô thuốc có nguồn gốc rồi xin phép Cục Quản lý dược cấp phép nhập khẩu.

Quá trình cấp phép thể hiện rất nhiều sai phạm, tắc trách của lãnh đạo Cục Quản lý dược khi tạo điều kiện cho các bị cáo thực hiện hành vi phi pháp. Cụ thể, trong hồ sơ thẩm định thuốc có 3 chuyên gia không ký tên, không ý kiến nhưng Cục Quản lý dược vẫn cho qua; đối tác Hồng Kông hết hạn hoạt động tại Việt Nam nhưng không được để ý tới.