XÉT XỬ ĐẠI ÁN BIDV: Tuyên án 12 bị cáo

Ngày 2-11, TAND TP Hà Nội đã tuyên án đối với 12 bị cáo liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), Công ty CP Chăn nuôi Bình Hà (Công ty Bình Hà), Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Trung Dũng (Công ty Trung Dũng).

Biết sai vẫn làm

Bản án sơ thẩm nhận định căn cứ vào chứng cứ, tài liệu và lời khai của các bị cáo tại phiên tòa, có đủ cơ sở xác định từ năm 2011-2016, lợi dụng chức trách được giao, ông Trần Bắc Hà (Chủ tịch HĐQT BIDV) đã chỉ đạo cấp dưới tại BIDV và BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh, Chi nhánh Hà Thành cho Công ty Bình Hà (công ty "sân sau" của ông Hà) và Công ty Trung Dũng (công ty có quan hệ cá nhân với ông Hà) vay trái quy định, gây thất thoát số tiền đặc biệt lớn (hơn 1.664 tỉ đồng).

Các bị cáo Trần Lục Lang, Đoàn Ánh Sáng, Kiều Đình Hòa cùng các bị cáo tại Chi nhánh BIDV Hà Tĩnh, dù biết Công ty Bình Hà mới thành lập, dự án chăn nuôi bò ở Hà Tĩnh không hiệu quả, không đủ điều kiện để được cấp tín dụng nhưng theo chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, các bị cáo vẫn đề xuất và phê duyệt cho vay vốn 2.687 tỉ đồng với các điều kiện ưu đãi, bỏ qua một số quy định. Trong quá trình giải ngân, các bị cáo không kiểm soát dòng tiền có được sau kinh doanh, để các cổ đông Công ty Bình Hà sử dụng vốn vay không đúng mục đích, thông qua các nhà thầu chiếm đoạt tiền giải ngân của BIDV... Tổng dư nợ của Công ty Bình Hà tại BIDV không có khả năng thu hồi là 799 tỉ đồng.

Các bị cáo tại phiên tòa Ảnh: XUÂN ANH

Bị cáo Trần Lục Lang dù đã thống nhất với 8 rủi ro mà tổ thẩm định chung đưa ra nhưng vẫn đề xuất HĐQT quyết định cho Công ty Bình Hà vay vốn. Quá trình giải ngân, bị cáo Lang đã 8 lần đề xuất HĐQT sửa đổi điều kiện cấp tín dụng cho Công ty Bình Hà với 8 lần nới lỏng chính sách ưu đãi ban đầu. Khi Công ty Bình Hà làm ăn thua lỗ, bị cáo Lang vẫn tiếp tục đề xuất gia hạn thời hạn cấp tín dụng và tiếp tục đề nghị cấp hạn mức tín dụng năm 2017.

Tương tự, bị cáo Đoàn Ánh Sáng biết rõ việc tổ thẩm định chung đưa ra và phân tích 8 yếu tố rủi ro của dự án nhưng vẫn ký đồng ý đề xuất cho vay và thay đổi điều kiện cấp tín dụng lần thứ nhất cho Công ty Bình Hà.

Không dám làm trái

Tại khoản vay của Công ty Trung Dũng, HĐXX xác định, mặc dù thẩm định doanh nghiệp này có nhiều khó khăn, không đủ tài sản bảo đảm nhưng các bị cáo thuộc BIDV Chi nhánh Hà Thành, gồm: Ngô Duy Chính, Nguyễn Xuân Giáp, Phạm Hồng Quang vẫn thực hiện việc cấp hạn mức tín dụng ngắn hạn 700 tỉ đồng cho Công ty Trung Dũng. Trong quá trình cho vay, dưới áp lực từ sự chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, các bị cáo trên quyết định giải ngân cho Công ty Trung Dũng vay 26 khoản còn dư nợ.

Tại thời điểm tháng 1-2011, Công ty Trung Dũng gặp nhiều khó khăn về tài chính, dư nợ hết hạn mức đã được cấp, các bị cáo vẫn đề xuất phê duyệt BIDV phát hành tín dụng thư (L/C) cho doanh nghiệp này với số tiền hơn 22 triệu USD để nhập phôi thép. Sau khi phát hành L/C, các bị cáo không thực hiện đúng điều kiện cấp các tín dụng được BIDV phê duyệt, giao cho Công ty Trung Dũng tự quản lý, không kiểm tra giám sát để doanh nghiệp này tự bán phôi thép… Đến nay, dư nợ của Công ty Trung Dũng là hơn 263 tỉ đồng không có khả năng thanh toán. Từ các sai phạm trên, các bị cáo Ngô Duy Chính, Nguyễn Xuân Giáp, Phạm Hồng Quang đã gây thiệt hại cho BIDV số tiền 864 tỉ đồng; giúp vợ chồng Đinh Văn Dũng và Nguyễn Thị Thanh Sơn chiếm đoạt 263 tỉ đồng.

Bản án nhận định các bị cáo Trần Lục Lang, Đoàn Ánh Sáng biết đề xuất trên là vi phạm nhưng do áp lực từ cấp trên, không dám làm trái chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà nên vẫn đề xuất cho vay. Trong đó, vai trò bị cáo Lang cao hơn các bị cáo khác, tiếp đến là bị cáo Sáng và thuộc cấp nên mức hình phạt cần tương xứng với hành vi từng người.

Trong vụ án này, ông Trần Bắc Hà chịu trách nhiệm cao nhất khi để xảy ra sai phạm nhưng đã chết trong quá trình tạm giam nên được đình chỉ điều tra. Tuy nhiên, tòa cho rằng các tài sản của ông Hà vẫn cần tiếp tục kê biên để bảo đảm bồi thường cho BIDV. Đối với Trần Duy Tùng (con trai ông Hà) hiện đã bỏ trốn, quá trình điều tra đã làm rõ Tùng là người chỉ đạo điều hành Công ty Bình Hà nên HĐXX cũng cho rằng cần kê biên tài sản để bảo đảm bồi thường.