Philippines, Indonesia tạm dừng nhập khẩu gạo, Bộ Công Thương khuyến nghị gì với doanh nghiệp?

Bộ Công Thương vừa tổ chức Hội nghị thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo và ổn định thị trường nhằm kịp thời triển khai Công điện số 160 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu và ổn định thị trường gạo.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam cho biết dự kiến giữa tháng 9-2025, vụ Hè Thu sẽ cơ bản hoàn thành thu hoạch. Theo cơ cấu mùa vụ, vụ Thu Đông sẽ thu hoạch rộ vào tháng 11 và 12.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam kiến nghị tăng cường liên kết trong sản xuất. Hiện chương trình 1 triệu ha lúa chất lượng cao, giảm phát thải tại đồng bằng sông Cửu Long đang tiếp tục mở rộng. Dự kiến giữa tháng 9 tới, Bộ sẽ tổng kết 11 mô hình lúa chất lượng cao, từ đó nhân rộng ra các vùng sản xuất trọng điểm.

Về cân đối cung - cầu gạo xuất khẩu, Thứ trưởng cho biết quan trọng là sản xuất phải theo nhu cầu, có liên kết chặt chẽ, giảm chi phí để tăng sức cạnh tranh. Khi đó, thị trường gạo Việt sẽ vững vàng hơn trước những biến động.

Xuất khẩu gạo tìm cơ hội ở thị trường mới

Gạo Việt Nam đã có mặt tại 80 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó, Australia đánh giá cao chất lượng gạo Việt, cho thấy tiềm năng mở rộng thị trường không chỉ phụ thuộc vào một vài quốc gia truyền thống. Nhiều quốc gia châu Phi cũng tỏ ý quan tâm, mong muốn nhập khẩu gạo Việt Nam thời gian tới.

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, một số thị trường trọng điểm như Indonesia, Philippines tạm dừng nhập khẩu trong thời gian ngắn đã tạo áp lực lên giá và tiêu thụ, song về tổng thể, đầu ra của gạo Việt Nam vẫn được duy trì ổn định và nhu cầu nhập khẩu ở nhiều thị trường sẽ quay trở lại vào dịp cuối năm.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh tuyệt đối không được chủ quan; phải đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao giá trị hạt gạo Việt, đồng thời củng cố thương hiệu và chất lượng gạo Việt Nam.

Trong đó, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Ngoại giao và các bộ, ngành liên quan tiếp tục theo dõi, nắm bắt thông tin, đánh giá tình hình liên quan đến hoạt động dừng nhập khẩu gạo của Philippines, tạm dừng của Indonesia để có tham mưu cho Chính phủ có giải pháp phù hợp.

Cùng với đó, tích cực cung cấp thông tin, dự báo thị trường, nhất là các thị trường tiềm năng (châu Phi, Trung Đông, Nam Á, Tây Á, Nam Mỹ) để các doanh nghiệp xuất khẩu có dư địa lựa chọn và tiếp cận, tránh lệ thuộc vào một vài thị trường lớn trong dài hạn.

Bộ Công Thương đề nghị Bộ Tài chính, Ngân hàng nhà nước nhanh chóng làm thủ tục hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo, góp phần giúp doanh nghiệp thu hồi, bổ sung nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh.

Bộ trưởng Công Thương kiến nghị Chính phủ, Quốc hội sớm xem xét giải quyết các đề xuất, kiến nghị của các Hiệp hội ngành hàng liên quan tới Luật thuế Giá trị gia tăng.

Với Hiệp hội, ngành hàng vận động doanh nghiệp hội viên tuân thủ nghiêm các chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước trong sản xuất, thu mua, dự trữ và xuất khẩu gạo.

Bộ trưởng Bộ Công Thương khuyến nghị doanh nghiệp tiếp tục đẩy mạnh mua vào, tạm trữ (không dừng) để chuẩn bị cho các hợp đồng đã ký để khi các đối tác mua lại, ta có hàng giao ngay.