Thảm họa môi trường: Không khí bị hủy hoại

 Thế giới đang thua trong cuộc chiến vì một bầu không khí trong sạch. Bất chấp nhiều thập kỷ nỗ lực đấu tranh, tình trạng ô nhiễm không khí đang ngày càng ảnh hưởng đến sức khỏe con người, môi trường và nền kinh tế. Theo website Free Malaysia Today, hơn 1 tỉ người đang sinh sống trong những khu vực không đáp ứng các chuẩn mực về chất lượng không khí của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Malaysia là một trong những nơi như thế.

Không thể kiểm soát

Cuộc nghiên cứu trên cho thấy tình trạng ô nhiễm không khí ở Malaysia, đặc biệt là các khu vực công nghiệp hóa cao độ như Thung lũng Klang, được xác định bởi các chất thải và có thể phân chia thành các giai đoạn khói mù và không có khói mù. Theo đó, trong giai đoạn không có khói mù, chất thải từ xe cộ chiếm đến hơn 70% tổng các chất thải ở khu vực thành thị và cho thấy rõ 2 cao điểm về sự khác biệt của các chất gây ô nhiễm trong suốt 24 giờ. Các nhà nghiên cứu nêu rõ: “Cao điểm về số lượng chất gây ô nhiễm vào buổi sáng chủ yếu là do thải ra từ xe cộ vào giờ cao điểm, trong khi buổi tối thì phần lớn được quy cho các điều kiện về địa chất, sự bất ổn định của khí quyển và tốc độ gió”.

Chất lượng không khí ở Malaysia đã bị hủy hoại từ năm 1970. Nhóm tác giả công trình nghiên cứu cảnh báo rằng nếu không áp dụng các biện pháp đối phó có hiệu quả, các chất thải sulphur dioxide, nitrogen oxide, hydrocarbon và carbon monoxide sẽ tăng hơn gấp đôi so với mức độ năm 1992.

Theo Anthony Tan - Tổng Giám đốc Trung tâm Công nghệ, Môi trường và Phát triển - ô nhiễm không khí càng tệ hại hơn khi Malaysia đang đô thị hóa ngày càng nhiều với mật độ dân số và xe cộ cao ở các thành phố như Kuala Lumpur, Penang và Johor Baru. Ông cho rằng những khu vực đô thị này hiện không thể kiểm soát tình trạng ô nhiễm bằng kiểu cũ, còn áp dụng giải pháp pha loãng mức độ ô nhiễm là chuyện bất khả thi. “Chính phủ phải theo hướng khuyến khích người dân sử dụng xăng không chì. Malaysia vẫn còn tụt hậu nếu xét về phương diện này” - ông Tan nhận định.

Luật pháp chưa nghiêm

Ông Anthony Tan cho rằng luật pháp Malaysia cần quy định hình phạt nặng hơn đối với những kẻ phạm tội đốt rừng công khai, đặc biệt là những công ty cây trồng lớn áp dụng biện pháp đốn cây rừng và đốt bỏ trong quá trình phát quang. Theo ông, việc thi hành luật pháp liên quan đến vấn đề này luôn là một dấu hỏi vì chẳng bao nhiêu người bị kết tội và bị trừng trị dù tình trạng khói mù vẫn cứ xảy ra ở nước này 2 lần trong 1 năm.

Điều đáng nói là hệ thống giá trị ở Malaysia tập trung vào cá nhân chứ không phải tập thể đang xâm hại đến sự phát triển bền vững của xã hội. Các chuyên gia cho rằng người dân nước này cần thoát khỏi “văn hóa muốn” và chuyển sang “văn hóa nhu cầu” bền vững hơn nếu họ thực sự muốn tìm giải pháp cho vấn đề ô nhiễm. Trong khi đó, ở mức độ toàn khu vực, các nước ASEAN tỏ ra đoàn kết trong vấn đề này. Malaysia hợp tác với các nước láng giềng trong khối ASEAN để đương đầu với tình trạng ô nhiễm không khí. Tuy nhiên, Indonesia và Philippines còn phải thông qua Hiệp ước ASEAN về tình trạng ô nhiễm khói bụi xuyên biên giới.