Điều mong mỏi của giới làm nghệ thuật bao giờ cũng là đào tạo được nguồn nhân lực mới. Việc tìm kiếm tài năng trẻ thông qua giải thưởng Trần Hữu Trang từ năm 1991 đến nay đã là một điểm sáng. Nhưng việc nuôi dưỡng và phát huy tài năng sau giải thưởng này cũng là điều đáng bàn.
Phải sống được mới làm nghề
Thực tế cho thấy thời gian sau này, các diễn viên đoạt huy chương vàng (HCV) đã không về lại đoàn hát cũ, họ bám TPHCM, chọn con đường lấy ngắn nuôi dài để lo cho cuộc sống, dẫn đến sự tụt hậu về mặt nghề nghiệp. Điểm lại danh sách các diễn viên đã đoạt HCV triển vọng Trần Hữu Trang, có không ít người nay đã không còn sống với nghề, như: Vũ Huy, Phượng Ngân, Như Hằng… Một số khác đang kiếm sống ở các quán vọng cổ, hát đình, hát chợ để nuôi sống bản thân.
Chính vì rời xa sàn diễn, không nắm bắt cơ hội để phát huy nghề nghiệp, sau khi đoạt giải thưởng, họ như những cây hoa bị bứng trồng ở vùng đất lạ, không thể sống và nở hoa. Ngọc Tuyền là HCV triển vọng rời bỏ Đoàn Văn Công Đồng Tháp – đơn vị đã cưu mang, nuôi dưỡng tài năng này - để lên TPHCM lập nghiệp. Đến nay, cô vẫn chưa tạo được sự khởi sắc gì cho nghề nghiệp của mình.
Nghệ sĩ Hoàng Nhất sau khi đoạt thêm giải HCV xuất sắc cũng đã rời Đoàn Cải lương Hương Tràm – Cà Mau. Dù anh đã xuất hiện trong một vài bộ phim truyền hình nhưng dấu ấn để khán giả nhớ đến tên anh phải là những vở cải lương được dàn dựng trên sân khấu. Khác với 2 nghệ sĩ trên, nghệ sĩ Ngọc Nhung (Đoàn Cải lương Tây Đô) sau khi đoạt giải cũng đã rời đoàn vì nhiều nguyên nhân, nhưng hiện nay cô đã quay về để tiếp tục gắn bó với chiếc nôi đã nuôi mình trưởng thành.
Giai đoạn từ 1991 đến 1998, những tên tuổi nổi bật như: Vũ Linh, Tài Linh, Thanh Thanh Tâm, Thanh Hằng, Phương Hồng Thủy, Ngọc Huyền, Thoại Mỹ, Vân Hà, Cẩm Thu, Linh Tâm, Phượng Hằng, Trinh Trinh, Tú Sương, Quế Trân, Cẩm Tiên, Thanh Ngân, Tấn Giao… đã góp phần tích cực làm cho sân khấu cải lương sáng đèn. Sau khi đoạt giải, họ đã không rời bỏ sàn diễn sân khấu.
Nghệ sĩ Vũ Luân trong vai Lê Quyết - đoạt HCV xuất sắc Giải Trần Hữu Trang
Không chỉ thế, họ đã biết hợp lực lại thực hiện mô hình sân khấu xã hội hóa mà điển hình là nhóm Vũ Linh, Hoàng Song Việt, Hoa Hạ đã từng gặt hái thành công về mặt doanh thu lẫn chất lượng nghệ thuật qua các vở: Duyên kiếp, Xử án Bàng Quý Phi, Dông tố đêm thu… thu hút khán giả đến với rạp hát sau nhiều năm thưa vắng.
Một số diễn viên trẻ đã từng đoạt HCV triển vọng Trần Hữu Trang như: Lê Tứ, Lam Tuyền, Tú Sương, Thy Trang, Thy Phương, Lê Hồng Thắm, Tâm Tâm, Mỹ Hằng… đã gắn bó với nhóm Thắp sáng Niềm tin suốt 7 năm qua. Họ chấp nhận mức thù lao từ 50.000 đến 70.000 đồng/suất để bám sàn diễn. Thế nhưng đến thời điểm này thì họ cũng đành bỏ cuộc. “Chúng tôi không thể trụ nổi nữa. Cứ bù lỗ mãi thì tiền núi cũng phải cạn” – ông bầu – soạn giả Hoàng Song Việt ngậm ngùi. Ông cho biết mỗi suất diễn, nhóm này thuê rạp Thủ Đô với giá
10 triệu đồng, chi phí tập dượt, phục trang, đạo cụ… ngốn mỗi suất 30 triệu đồng, trong khi doanh thu bán vé ngày càng teo tóp. Giấc mơ tạo đất diễn cho diễn viên trẻ đã từng đoạt HCV giải Trần Hữu Trang từ đó mất hút sau 7 năm bám trụ. Soạn giả Hoàng Song Việt nói: “Nếu không có sự hỗ trợ kịp thời của Nhà nước, diễn viên sẽ tự bơi sau khi đoạt giải và tự chết chìm khi chưa đến bờ do nghề nghiệp và cuộc sống hiện nay vô cùng khó khăn”.
Ai tiếp sức?
Điều quan tâm hơn hết của giới chuyên môn đối với Giải Trần Hữu Trang lần thứ 11 chính là một sân khấu chính quy cho các diễn viên sau khi đoạt giải. Việc trả nghệ sĩ các đoàn tỉnh về lại với chiếc nôi của mình đó là một giải pháp, nhưng với số lượng 52 thí sinh đoạt HCV qua 10 mùa tổ chức thì sao? Cách làm của soạn giả Hoàng Song Việt vẫn chưa phải là mô hình tối ưu cho việc duy trì hoạt động của những diễn viên trưởng thành từ giải thưởng này hoặc cách đây không lâu CLB Sân khấu Thể nghiệm Cải lương của Hội Sân khấu TPHCM (năm 2003) được hình thành tại tầng 2 trụ sở 5B Võ Văn Tần - TPHCM cũng chỉ diễn được vài suất rồi cất vào kho các vở diễn được công chúng yêu thích qua tài nghệ diễn xuất của các nghệ sĩ đoạt HCV, như vở: Vợ và tình, Ngôi đền cổ, Khúc ly hương.
Nghệ sĩ Vũ Luân cho biết: “12 năm qua, tôi đứng ra quy tụ diễn viên trẻ, trong đó có nhiều bạn đoạt HCV Giải Trần Hữu Trang, để gầy dựng Đoàn 3 thuộc Nhà hát Trần Hữu Trang. Với mô hình xã hội hóa, chúng tôi đã được tạo điều kiện để làm nghề nhưng vẫn thiếu sự định hướng và đầu tư mang tầm chiến lược của Nhà nước nên hầu hết chỉ dựng và diễn lại những vở cũ như: Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài, Tứ tử đậu tân khoa, Ngưu Lang – Chức Nữ, Chung Vô Diệm…
Chúng tôi tự bơi và có lúc chìm đi trong cách làm, cách dựng và cách diễn của mình. Phải chăng sân khấu cải lương đã bị bỏ mặc, để ai muốn làm gì thì làm và làm theo cách được thì mừng, còn hư thì ráng chịu. Đó là một điều thiệt thòi cho chúng tôi và công chúng. Nhìn lại năm qua, sau vở Đả chiến phá sông Ngân của Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang, có vở mới nào của sân khấu cải lương được dàn dựng?”.
Theo nghệ sĩ Vũ Luân, đã tới lúc Nhà nước phải đầu tư thật sự cho việc tạo đất diễn, vở mới cho diễn viên trẻ của sân khấu cải lương, nhất là các diễn viên đã từng đoạt HCV Giải Trần Hữu Trang. “Bản thân tôi sau khi đoạt HCV xuất sắc năm 2007, đến nay rất ít có cơ hội diễn những vở tuồng đạt chất lượng nghệ thuật cao. Nghệ sĩ không có điều kiện phát huy hơn nữa những giá trị đã có được thì tổ chức giải làm chi cho lãng phí”.
Kỳ tới: Đáng giá cho danh xưng
và quét mã QR
Bình luận (0)