Sang Hàn Quốc làm việc thời vụ: Lựa chọn hấp dẫn nhưng cần cảnh giác

Gần đây, tại Trung tâm Đăng ký visa Hàn Quốc (quận 3, TP HCM) luôn đông đúc người lao động (NLĐ) đến làm thủ tục xin visa sang Hàn Quốc làm việc thời vụ. Theo ghi nhận của phóng viên, NLĐ đa số đến từ các tỉnh miền Tây, một số ở miền Đông và Tây Nguyên.

Nhờ con cháu bảo lãnh

Ông Lâm Hương (51 tuổi, quê Trà Vinh) cho biết năm ngoái vợ ông sang thu hoạch ớt cho một gia đình ở tỉnh Gyeonggi (Hàn Quốc) theo diện bảo lãnh của con gái. Năm nay đến lượt ông đi vì con gái muốn ông đi ra nước ngoài mở mang tầm mắt, về có thể "gầy" lại mảnh vườn ở quê.

"Làm được 8 tháng, họ trả lương đổi qua tiền Việt là 45 triệu đồng/tháng, bao luôn chỗ ở, chỉ mất tiền ăn. Tôi thấy chương trình này hay, vừa thăm con cháu vừa làm có tiền chứ ở quê có hơn 1 công đất làm không đủ chi phí" - ông Hương cho biết.

Ông Lê Văn Bửu, chú họ ông Hương, cũng đang tất bật chuẩn bị những giấy tờ liên quan để kịp ra visa cùng ông Hương. Ông Bửu cũng được cháu gái là con gái ông Hương bảo lãnh. "Đợt này anh em tôi đi là thu hoạch hành cho họ. Cháu gái nó bảo công việc nhiều lắm, sợ không đủ sức làm thôi. Nông dân như chúng tôi thì thu hoạch hành tỏi cả năm này qua năm khác cũng được, chỉ tiếc thời hạn họ cho có 8 tháng" - ông Bửu bày tỏ.

Anh Thạch Hiền Em (38 tuổi, quê Sóc Trăng) cũng cho biết ở quê ai có con cháu lấy chồng Hàn Quốc hoặc đi du học ở nước này đều được bảo lãnh qua làm thời vụ. Tuy chi phí cho dịch vụ làm visa, vé máy bay tốn khoảng 30 triệu đồng nhưng nếu được sang làm thì chưa tới tháng lương là lãi vốn. Ở quê anh, nhiều người đi 2 - 3 năm nay rồi. Ai về cũng dư một khoản tiền để xây sửa nhà, mua đất... "Nay tôi mới đi lần đầu nhờ em gái đi du học bảo lãnh. Nếu thuận lợi tôi sẽ cho vợ và mẹ tôi sang sau" - anh Hiền Em nói.

Theo ông Nguyễn Như Tuấn, Phó trưởng Phòng Hàn Quốc - Tây Á - châu Phi - Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Nội vụ), chương trình lao động thời vụ Hàn Quốc, còn gọi là thị thực E8, với hình thức hợp tác phi lợi nhuận giữa các địa phương của Việt Nam và Hàn Quốc. Hiện nay, mạng xã hội xuất hiện nhiều quảng cáo tuyển lao động thời vụ sang Hàn Quốc với chi phí 70 triệu đồng, có trường hợp lên đến 200 triệu đồng, hứa hẹn điều kiện dễ dàng và được cấp visa nhanh chóng.

Tránh bị lừa đảo

Tuy nhiên, ông Tuấn cảnh báo hiện chỉ có 2 hình thức hợp pháp để lao động thời vụ Việt Nam sang Hàn Quốc. Diện đầu tiên là thông qua thỏa thuận giữa hai địa phương (MOU). Địa phương của Hàn Quốc ký kết MOU với địa phương của Việt Nam để tuyển chọn và tiếp nhận lao động thời vụ. 

Chỉ người dân thuộc địa phương đã ký MOU mới được tham gia chương trình. Việc tuyển chọn được thực hiện bởi cơ quan nhà nước (thường là Sở Nội vụ và Trung tâm Dịch vụ việc làm của tỉnh) và không thu phí.

Diện thứ 2 là qua người Việt Nam kết hôn với công dân Hàn Quốc bảo lãnh. Những người này có thể giới thiệu người thân trong vòng 4 thế hệ (bố mẹ, ông bà; anh chị em ruột; cô dì chú bác; anh chị em họ) làm lao động thời vụ tại địa phương Hàn Quốc nơi họ đang cư trú. Không được giới thiệu người thân sang địa phương khác.

Ngoài ra mới đây, Bộ Tư pháp Hàn Quốc cũng triển khai thí điểm cho phép sinh viên quốc tế (diện visa D2) mời phụ huynh đến Hàn Quốc làm công việc thời vụ với visa C4 hoặc E8. Nhưng việc thí điểm này hiện chưa phổ biến. Ngoài các hình thức trên, không có cá nhân hay doanh nghiệp nào được phép tuyển chọn lao động thời vụ sang Hàn Quốc.

Theo ông Tuấn, đến nay có 17 tỉnh, thành ký kết với địa phương Hàn Quốc để lao động sang làm việc từ 3 - 11 tháng, chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp. Trong bối cảnh thiếu hụt nhân công khu vực nông thôn trầm trọng, phía Hàn Quốc rất cần lực lượng lao động thời vụ từ nước ngoài.

Tuy nhiên, NLĐ cẩn thận, tránh bị lừa đảo bởi hiện nay, các đối tượng lừa đảo cam kết đưa lao động sang Hàn làm thời vụ rất nhiều trên không gian mạng. NLĐ muốn sang Hàn Quốc làm việc cần tìm hiểu kỹ danh sách 17 tỉnh được phép đưa đi. Ngoài ra, nhiều trường hợp lợi dụng chính sách cho phép người thân bảo lãnh đã lừa người muốn đi Hàn, đóng hàng trăm triệu đồng nhưng không xuất cảnh được.