Sức khỏe - thước đo chất lượng dân số

Ngày 26-12, Báo Người Lao Động tổ chức talkshow với chủ đề "Sức khỏe hôm nay - Chất lượng dân số ngày mai".

Chế độ dinh dưỡng cần hợp lý

Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, chất lượng dân số không chỉ là vấn đề của mỗi gia đình mà còn là bài toán quan trọng đối với sự phát triển bền vững của đất nước. Sức khỏe thể chất và tinh thần của mỗi cá nhân hôm nay chính là nền tảng cho chất lượng nguồn nhân lực mai sau.

Trao đổi tại chương trình, ThS Trần Thị Hồng, Phó trưởng Phòng Sức khỏe sinh sản - Kế hoạch hóa gia đình thuộc Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TP HCM, nhìn nhận các yếu tố quyết định đến chất lượng dân số của Việt Nam gồm: giáo dục, sức khỏe, kinh tế, văn hóa - xã hội, phân bố dân số. Để nâng cao chất lượng dân số, cần sự chung tay vào cuộc của các ban ngành, đoàn thể và toàn xã hội.

Trình bày quan điểm dinh dưỡng là yếu tố nền tảng góp phần nâng cao chất lượng dân số, TS-BS Lưu Ngân Tâm, Trưởng Khoa Dinh dưỡng - Bệnh viện Chợ Rẫy, phân tích dù tuổi thọ của người Việt Nam tăng nhưng số năm sống khỏe mạnh chỉ khoảng 64-65.

"Người cao tuổi có thể phải gánh chịu 4-5 bệnh. Trong khi đó, kiến thức chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng từ lúc còn trẻ vẫn hạn chế, vấn đề dinh dưỡng cho người cao tuổi cũng còn nhiều thiếu sót. Khi người già mắc bệnh, nhiều người chỉ chú trọng việc uống thuốc mà không chú ý đến chế độ ăn uống hợp lý" - BS Lưu Ngân Tâm lo ngại.

Theo TS-BS Lưu Ngân Tâm, hiện nay, bệnh cao huyết áp và đột quỵ xuất hiện ngay cả ở những người trẻ tuổi. Với trẻ em, việc nuôi dưỡng và chăm sóc sức khỏe từ những năm tháng đầu đời đóng vai trò rất quan trọng. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều sai lệch trong việc chăm sóc trẻ em, dẫn đến sự mất cân bằng dinh dưỡng. Một số trẻ không được uống sữa đầy đủ, không ăn dặm đúng cách, không ăn rau và trái cây; nhiều trẻ béo phì nhưng thật ra vẫn suy dinh dưỡng…

"Khi bắt đầu cho trẻ tập ăn, cần dùng những món đa dạng. Cha mẹ cần ăn uống khoa học để làm gương cho con. Nếu trẻ đã lớn, cần từng bước khắc phục những bữa ăn không lành mạnh, thức ăn nhanh bằng bữa cơm gia đình. Đặc biệt, sữa chính là nguồn dinh dưỡng quan trọng, giúp nâng cao tầm vóc người Việt, đồng thời phòng ngừa nhiều bệnh lý. Bên cạnh đó, phải cho trẻ ngủ đủ giấc, tập luyện thể dục thể thao dưới ánh nắng…" - TS-BS Lưu Ngân Tâm lưu ý.

Thực phẩm sạch đóng vai trò quan trọng không chỉ đối với sức khỏe cá nhân mà còn với sự phát triển bền vững của xã hội và chất lượng dân số trong tương lai. Đề cập sâu hơn về vấn đề này, bà Đào Thị Hảo, Giám đốc Công ty CP Kinh doanh Thực phẩm sạch Trí Đức, cho rằng dù có rất nhiều sản phẩm thực phẩm sạch và hữu cơ trên thị trường nhưng việc truy xuất nguồn gốc không phải lúc nào cũng dễ dàng.

Để lựa chọn thực phẩm sạch, người tiêu dùng cần chú ý đến cảm quan ban đầu như độ tươi, màu sắc tự nhiên, mùi vị không lạ, không bị biến dạng. Quan trọng nhất là chọn những sản phẩm đã được chứng nhận chất lượng và được giám sát bởi các cơ quan quản lý nhà nước.

Cải thiện môi trường sống

BS chuyên khoa II Bùi Thị Hồng Nhu, Trưởng Phòng Công tác xã hội - Bệnh viện Từ Dũ, nhìn nhận việc chăm sóc thai kỳ tốt có ý nghĩa rất quan trọng. Việc này không chỉ giúp sản phụ khỏe mạnh mà còn sinh ra những trẻ khỏe mạnh, phát triển toàn diện, góp phần cải thiện chất lượng dân số trong tương lai.

"Bạn trẻ trong độ tuổi chuẩn bị lập gia đình nên khám sức khỏe trước khi kết hôn từ 3 đến 6 tháng. Đây là cơ hội để chị em được tư vấn dinh dưỡng, chuẩn bị sức khỏe trước khi mang thai. Cần truyền thông, giáo dục cho người trẻ, người chuẩn bị hoặc mới lập gia đình, có kiến thức về sức khỏe giới tính, sức khỏe mang thai, kỹ năng chăm sóc, giáo dục con… để họ có những hành động thích hợp, nuôi dạy những đứa con khỏe mạnh về thể chất lẫn tinh thần. Làm được như vậy sẽ góp phần duy trì được cơ cấu dân số chất lượng và bền vững" - BS Bùi Thị Hồng Nhu nhấn mạnh.

Theo ThS Trần Thị Hồng, môi trường sống ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Việc cải thiện môi trường sống phải bắt đầu từ gia đình rồi lan tỏa ra cộng đồng. Một gia đình hạnh phúc, đầy đủ tình thương và sự quan tâm; trẻ em được chăm sóc, yêu thương và phát triển tốt thì sẽ tạo ra những công dân khỏe mạnh, hạnh phúc, có trách nhiệm và nhân văn. Đó sẽ là nền tảng vững chắc cho sự phát triển của thế hệ tương lai.