Bác sĩ nói về lý do hỏng gan mật rất nhiều người Việt đang mắc

Bệnh lý sỏi mật được phát hiện khá nhiều ở người dân Việt Nam

42 tuổi, 6 lần phẫu thuật sỏi mật

Mới đây, bệnh nhân chị N.T.H, 42 tuổi, ngụ ở tỉnh Điện Biên, được chuyển đến Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) trong tình trạng sốc nhiễm trùng, nhiễm khuẩn, tiên lượng tử vong cao. Bệnh nhân được chỉ định mổ cấp cứu ngay lập tức. 

May mắn, sau 6 ngày phẫu thuật chị H. đã tỉnh. Hơn 2 tuần điều trị bệnh nhân đã nói chuyện và đi lại được. 

Bệnh nhân cho biết trước đó, chị bị đau bụng theo từng cơn, chị có đi bệnh viện khám như không tìm ra nguyên nhân. Đau bụng tới ngày thứ 6, chị H. bị ngất lịm nên đã được chuyển từ bệnh viện địa phương xuống Bệnh viện Việt Đức với chẩn đoán nghi ngờ sỏi mật.

Cuối tuần qua, một nam bệnh nhân 65 tuổi, ngụ ở Thanh Hoá cũng được phẫu thuật sỏi mật lần thứ 7. Bệnh nhân có tình trạng rối loạn đông cầm máu, giảm tiểu cầu. Trước khi mổ, bác sĩ đã phải truyền tiểu khi chỉ số ổn định đã nhanh chóng thực hiện ca mổ. Do sức khoẻ của bệnh nhân không thể duy trì cho một ca mổ dài nên bác sĩ chỉ tán được sỏi ở những điểm gần dễ tiếp cận. 

Theo Tiến sĩ- bác sĩ Đỗ Tuấn Anh, Trưởng khoa Phẫu thuật Gan mật, Bệnh viện Việt Đức, với bệnh lý sỏi mật, kể cả khi đã lấy sạch sỏi thì nguy cơ tái phát vẫn rất cao nên không loại trừ những trường hợp này có thể phải tiếp tục phẫu thuật những lần sau đó. Bác sĩ Tuấn Anh cho biết trường hợp nhỏ tuổi nhất từng được phát hiện sỏi mật tại bệnh viện là một bé trai 12 tuổi. Bệnh nhi này có béo phì và rối loạn chuyển hoá. Hiện bệnh nhân vẫn được kiểm tra định kỳ, theo dõi, điều trị, nếu bệnh tiến triển sẽ phải phẫu thuật.

Các dấu hiệu của sỏi mật

Một nữ bệnh nhân từng nhiều lần được phẫu thuật sỏi mật (Ảnh: Ngọc Minh)

Bệnh sỏi mật là một bệnh về đường tiêu hóa do sự hình thành sỏi trong túi mật gây ra. Ở Việt Nam sỏi mật chủ yếu gặp ở đường mật chính, trong đó sỏi trong gan chiếm tỉ lệ 20-56%. Có khoảng 20% dân số sẽ phát triển sỏi mật trong cuộc đời của mình, trong số đó có 20-30% phát triển thành các triệu chứng bệnh. "Sỏi mật xuất hiện do chuyển hoá, đầu tiên sỏi ở trong lòng túi mật sau đó sỏi di chuyển vào ống mật chủ vì lý do nào đó không thể di chuyển tiếp sẽ tạo thành sỏi đường mật ngoài gan hoặc trong gan. Nguy cơ tái phát sỏi trong những trường hợp này cao là do có can thiệp vào đường mật thì không thể tránh khỏi nhiễm trùng. Mỗi một lần nhiễm trùng thành đường mật sẽ không còn nhẵn khiến cho mật lưu thông không tốt sẽ gây ra sỏi"- bác sĩ Tuấn Anh giải thích.

Theo bác sĩ Tuấn Anh, ở mỗi người, biểu hiện của sỏi mật không giống nhau nhưng một số triệu chứng điển hình của sỏi mật phải kể đến là:

- Đau hạ sườn phải: Cơn đau thường xảy ra ở hạ sườn bên phải hoặc vùng thượng vị lan lên vai phải và ra sau lưng. Tính chất đau thường âm ỉ hoặc dữ dội tùy theo vị trí sỏi xuất hiện;

- Sốt, ớn lạnh: Người bệnh sỏi mật có thể bị sốt, cảm lạnh do nhiễm trùng đường mật hoặc viêm túi mật. Người bệnh thường sốt cao trên 38 độ c kèm cảm giác rét run, vã mồ hôi nhiều sau khi cơn sốt hạ xuống.

- Rối loạn tiêu hóa: Một số bệnh nhân sỏi mật gặp triệu chứng sợ đồ dầu mỡ, ợ chua, đầy bụng, ăn không tiêu… Những triệu chứng này dễ nhầm sang một số bệnh liên quan đến đường tiêu hóa, đau dạ dày nên nhiều người áp dụng cách điều trị không phù hợp.

- Vàng da: Tùy vào tiến triển của sỏi mật mà mức độ vàng da của người bệnh khác nhau. Triệu chứng này thường kèm theo hiện tượng ngứa nhiều. Tuy nhiên, khi có những triệu chứng đau kéo dài ở vùng mạn sườn phải: đau âm ỉ hoặc đau dữ dội lan ra sau lưng hoặc vùng thượng vị; sốt cao, vàng da, nước tiểu vàng… thì cũng là lúc bệnh sỏi mật gây biến chứng nặng.

Để phòng bệnh sỏi mật, bác sĩ Tuấn Anh khuyến cáo người dân nên ăn chín, uống sôi, tẩy giun định kỳ 6-1 năm. Khi phát hiện sỏi mật, polyp túi mật và bất thường cần khám bệnh viện chuyên khoa sớm. Bởi sỏi mật là căn bệnh mắc do thói quen ăn kém vệ sinh, ăn thức ăn sống có nhiễm trùng. Nhất là hiện nay, cuộc sống hiện đại mọi người thường ăn thức ăn đường phố, đồ ăn nhanh không đảm bảo vệ sinh tăng các ca bệnh mắc sỏi mật… Cùng đó, việc mắc bệnh về chuyển hoá cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. "Nếu tình trạng viêm đường mật tái diễn nhiều lần, kéo dài... bệnh có thể tiến triển thành ung thư đường mật"- bác sĩ Tuấn Anh cảnh báo.