Chăm sóc bệnh nhân Parkinson

Biểu hiện hay gặp nhất là run. Càng run hơn khi bệnh nhân lo lắng hay bị kích thích. Thêm vào đó là tình trạng cứng đờ và vận động chậm chạp; khó khăn trong việc thực hiện các động tác của bàn tay và ngón tay như viết hay cài nút áo. Vẻ mặt thờ ơ, khó biểu đạt cảm xúc.

Người chăm sóc sẽ hỗ trợ bệnh nhân sử dụng thuốc, đưa ra lời khuyên và thông tin về bệnh Parkinson phù hợp với từng bệnh nhân. Điều trị chủ yếu đối với bệnh Parkinson là sử dụng thuốc. Hầu hết các thuốc hướng tới mục đích cải thiện triệu chứng thông qua việc gia tăng hàm lượng dopamine ở não.

Thời gian sử dụng thuốc là rất quan trọng và việc kiểm soát triệu chứng sẽ đạt hiệu quả tối ưu chỉ khi dùng thuốc hợp lý về mặt thời gian. Nếu bệnh nhân không sử dụng thuốc đúng giờ, hậu quả có thể nghiêm trọng, hiệu quả kiểm soát triệu chứng mất đi. Thí dụ bệnh nhân có thể đột ngột không ăn uống được, không thể ngồi dậy hay tự thực hiện việc tiểu tiện.

Người chăm sóc cần biết hiện tượng “mở, tắt”. Một số bệnh nhân trong tình trạng “mở” khi thuốc tác dụng, các triệu chứng được kiểm soát tốt. Nếu ở trạng thái “tắt”, các triệu chứng không được kiểm soát, bệnh nhân trở nên khó khăn trong vận động và di chuyển. Cần chú ý: Bệnh nhân có thể chuyển từ trạng thái “mở” sang trạng thái “tắt” rất nhanh giống như một công tắc điện.

Người chăm sóc cũng cần hướng dẫn chế độ ăn đa dạng và cân bằng cho bệnh nhân, ghi nhận tình trạng khó nuốt và các dấu hiệu suy dinh dưỡng do ăn uống khó gây ra. Người bệnh cần ăn nhiều loại thực phẩm mỗi ngày. Chọn các thực phẩm ít chất béo bão hòa và cholesterol. Tăng cường ăn rau xanh, trái cây, nhất là những loại chứa nhiều chất chống ôxy hóa như rau quả có màu xanh đậm, đỏ tươi. Bổ sung vitamin cần thiết khi có chỉ định của bác sĩ.

Bệnh Parkinson thường gây táo bón. Vì vậy, người bệnh nên ăn các thực phẩm mềm, ướt, dễ nuốt và dễ tiêu sẽ giúp việc tiêu hóa và bài tiết thuận lợi hơn. Hạn chế dùng muối và đường.

Mỗi ngày uống 2-3 lít nước nhưng hạn chế dùng các loại thức uống có chứa chất kích thích như cà phê, rượu, chocolate vì các loại nước uống này có thể làm tay chân run thêm. Đạm trong thức ăn có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc. Do đó, nên chia bữa ăn đạm thành nhiều lần hoặc ăn vào ban đêm để cơ thể không bị thiếu đạm.

Bệnh Parkinson ảnh hưởng đến chức năng vận động, tâm lý và hòa nhập xã hội. Tuy nhiên, bệnh lý này có thể được kiểm soát tốt và bảo đảm chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân nếu có sự hỗ trợ, hướng dẫn và chăm sóc toàn diện.