PGS-TS Nguyễn Hữu Ước, Giám đốc Trung tâm Tim mạch và Lồng ngực, Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội), Chủ tịch Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, cho biết thời gian qua, tại đây tiếp nhận khá nhiều bệnh nhân bị tắc động mạch chi dưới còn gọi là bệnh thiếu máu chi dưới. Căn bệnh âm thầm diễn tiến hàng năm nhưng ít ai để ý tới. Người bệnh chỉ tới viện khi ngón chân đã hoại tử, đen xì, phải cắt bỏ.
Điển hình là nam bệnh nhân 52 tuổi ở Hưng Yên đang được theo dõi và chuẩn bị phẫu thuật cắt ngón chân. Theo lời kể của bệnh nhân, cách đây 1 tháng, đang ngồi ăn cơm, lúc đứng dậy chân anh đau nhói khiến phải ngồi thụp xuống. Sau đó, chân anh ngày càng đau hơn, ngón cái đen dần và hoại tử. "Tôi không có bệnh nền, không hút thuốc lá, từ trước đến giờ không bị đau chân bao giờ, nay đau 1 tháng mà mất chân"- bệnh nhân chia sẻ.
Nam bệnh nhân bị hoại tử ngón chân do tình trạng thiếu máu chi dưới nhưng không được điều trị sớm
Trường hợp khác là nam bệnh nhân 70 tuổi, ở Thái Bình bị thiếu máu mãn tính, huyết áp cao và máu nhiễm mỡ, đau chân liên tục nhưng lại tưởng bị khớp và chuột rút nên không đi khám. Lâu dần bệnh tình càng nặng khiến chân ông teo nhỏ, viêm ửng đỏ, tắc mạch máu từ trên bẹn xuống. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh ở giai đoạn 3, đến bệnh viện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn.
PGS Ước cho biết Trung tâm Tim mạch và Lồng ngực từng tiếp nhận một trường hợp đáng tiếc phải cắt bỏ cả chân phải do chủ quan không đi khám khi bị đau chân. Bệnh nhân sống ở vùng nông thôn, con cái đi làm xa.
Theo thông tin từ bệnh nhân, người này ban đầu chỉ bị đau chân khi đi bộ. Sau đó, bệnh tiến triển dần khiến bệnh nhân không thể ngủ suốt 4 tháng vì quá đau. Tuy nhiên, bệnh nhân không đi thăm khám. Đến khi vào viện vì thối ngón chân, bệnh nhân đã bị suy nhược nặng do đau và mất ngủ. Thời điểm nhập viện quá muộn, bác sĩ cũng không thể bảo tồn chân cho bệnh nhân, buộc phải cắt bỏ.
Một nam bệnh nhân bị hoại tử ngón chân
PGS Ước cho biết bệnh thiếu máu mạn tính chi dưới là tình trạng động mạch chủ và các động mạch ở chi dưới bị hẹp hoặc tắc, gây cản trở lưu thông máu đến các cơ quan bộ phận chi dưới như cơ và bộ phận liên quan khác như dây thần kinh, da... ở phía hạ lưu.
Nguyên nhân chính (chiếm 95%) dẫn đến căn bệnh này là do người bệnh bị xơ vữa mạch máu và đái tháo đường. Ngoài ra còn nguyên nhân khác là bệnh tự miễn ở người trẻ tuổi gây mạch máu hẹp và tắc lại. Mạch máu nuôi chi, dày, xơ vữa và tắc dần dần. Khi tắc nghẽn, cơ thể đưa máu bằng đường phụ xuống chân để nuôi thêm chân khiến tình trạng ngày càng tồi tệ và kéo dài một thời gian gọi là tắc mãn tính. Nếu tắc cấp tính chỉ một thời gian ngắn chân bị thối và phải cắt cụt chi.
"Tình trạng này thường xảy ra ở nam giới trên 60 tuổi và nữ giới từ 70 tuổi trở lên. Yếu tố ảnh hưởng tới căn bệnh này là hút thuốc lá, thuốc lào, ăn uống mỡ máu cao, đái tháo đường, xơ vữa. Nếu bệnh nhân có xơ vữa động mạch kèm đái tháo đường, bệnh càng tiến triển nhanh, nặng hơn. Tại Việt Nam, bệnh ít được quan tâm nên khi vào viện, bệnh nhân hầu như phải cắt cụt chi"- PGS Ước nói.
Bệnh nhân bị thiếu máu chi dưới có cảm giác đau như chuột rút, đau cách hồi, tê mỏi chân
Bác sĩ Lê Nhật Tiên, Phó trưởng Khoa Nội, Can thiệp tim mạch và Hô hấp, Tổng thư ký Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, cho biết thêm chỉ riêng tại Bệnh viện Việt Đức, số lượng trung bình một năm cả mổ và can thiệp cho người bệnh bị tắc động mạch chi dưới khoảng 200-300 ca/năm.
Theo thống kê, hơn 20% người trên 70 tuổi sẽ bị tắc động mạch chi dưới. Nếu khi bệnh đã ở giai đoạn 3 - giai đoạn đau liên tục, 20% bệnh nhân phải cắt cụt chi. Với những người có rối loạn mỡ máu, tiểu đường, hút thuốc lá, nguy cơ càng cao, xu hướng bệnh sẽ ngày càng trẻ hóa.
"Bệnh nhân bị thiếu máu chi dưới có cảm giác đau như chuột rút, đau cách hồi, tê mỏi chân, thậm chí đi bộ 300 m cũng đau không đi được. Bệnh càng nặng, khoảng cách gây đau sẽ càng ngắn lại và chuyển sang đau liên tục. Chân không vận động sẽ bị teo nhỏ dần, khoảng cách đau ngắn dần, da sạm, xuất hiện mảng lở loét trên da, đầu ngón chân thối đau"- bác sĩ Tiên lưu ý.
và quét mã QR
Bình luận (0)