Nhà khoa học James P Allison (trái) và đồng chủ nhân Giải Nobel Y Sinh 2018 Tasuku Honjo - Ảnh: Economic Times
GS-TS Tạ Thành Văn, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội, học trò của GS Tasuku Honjo, người vừa được công bố trao giải thưởng Nobel Y học 2018, cho biết về công trình nghiên cứu sử dụng liệu pháp miễn dịch chống một số bệnh ung thư được Giải Nobel Y học 2018.
Tác giả của công trình này là GS Mỹ James P Allison (người phát hiện ra CTLA4) và đồng nghiệp Nhật Bản - GS Tasuku Honjo (người phát hiện ra PD1). Cả 2 yếu tố trên đều là tác nhân điều biến miễn dịch và có vai trò quan trọng trong bệnh học ung thư. Kháng thể kháng PD1 và kháng thể kháng CTLA4 đã chính thức trở thành thuốc điều trị ung thư mới nhất trên thế giới. Các thuốc trên có vai trò hoạt hoá và kéo dài tuổi thọ của các tế bào miễn dịch đặc hiệu để các tế bào này có thể tấn công các tế bào ung thư.
Theo GS Văn, các nhà khoa học tại Trường ĐH Y Hà Nội đã ứng dụng liệu pháp tế bào miễn dịch trị liệu tự thân tại Việt Nam từ đầu năm 2017 theo cơ chế tương tự nhưng với một hướng tiếp cận khác. Các tế bào miễn dịch của bệnh nhân được phân lập, nhân lên và biệt hoá ở ngoài cơ thể sau khi đạt được số lượng lớn thì được truyền trở lại cơ thể người bệnh. "Sau hơn 2 năm triển khai tại Trường ĐH Y Hà Nội, liệu pháp tế bào miễn dịch trong điều trị ung thư đã được áp dụng điều trị cho 5 hình thái ung thư: phổi, gan, dạ dày, đại tràng và vú, giúp các bệnh nhân ung thư cải thiện rất rõ rệt về triệu chứng lâm sàng như: ăn được, ngủ tốt hơn, bớt đau, thể trạng cải thiện, chất lượng sống được nâng cao. Chúng tôi đang tiếp tục có các đánh giá về hiệu quả lâu dài của liệu pháp này, nhưng với kết quả ghi nhận được trong thời gian qua là khả quan"- GS Văn cho biết.
Với liệu pháp này, bệnh nhân được lấy khoảng 10-30 ml máu ngoại vi để phân lập các tế bào miễn dịch, nuôi cấy và hoạt hóa các chức năng chuyên biệt của các tế bào này trong môi trường đặc biệt. Sau khi đủ số lượng và có được các chức năng mong muốn (chức năng nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư) tế bào miễn dịch sẽ được truyền trở lại cơ thể người bệnh, tạo ra hàng rào tế bào miễn dịch đủ mạnh chống lại các tế bào ung thư.
Trước đó, ngày 1-10, Ủy ban Giải Nobel Y học của Viện Karolinska (Thụy Điển) đã vinh danh 2 nhà miễn dịch học đến từ Mỹ và Nhật Bản vì những đóng góp mang tính cách mạng trong việc điều trị ung thư. Giải Nobel Y học - giải Nobel đầu tiên được công bố trong "mùa" Nobel 2018 - được trao cho 2 nhà khoa học: James Allison (nhà khoa học miễn dịch đang giữ cương vị Giám đốc Viện Nghiên cứu ung thư Parker và Giám đốc điều hành về Công nghệ miễn dịch của Trung tâm Ung thư MD Anderson, thuộc ĐH Texas, Mỹ) và ông Tasuku Honjo cùng các cộng sự tại ĐH Kyoto (Nhật Bản) nhờ phát hiện đột phá trong điều trị ung thư bằng liệu pháp miễn dịch.
Hai liệu pháp này đều dựa trên tính năng tự nhiên của hệ miễn dịch: luôn tìm ra và tiêu diệt những kẻ xâm nhập có hại, bao gồm các tế bào đột biến. Thế nhưng, tế bào ung thư rất tinh ranh. Chúng tìm cách qua mặt hệ miễn dịch bằng cách thúc đẩy một cơ chế điều hòa âm tính, hay nói cách khác là một chiếc phanh mà hệ miễn dịch tự tạo ra để trói chân các "chiến binh" của mình.
và quét mã QR
Bình luận (0)