Dùng robot phẫu thuật tim mạch, xu hướng của tương lai

Công việc nghiên cứu của các tác giả đã trở nên thuận lợi hơn khi Bộ Quốc phòng Mỹ nhận thấy mặt tích cực của ý tưởng và đóng góp toàn bộ kinh phí cho việc nghiên cứu chế tạo robot phẫu thuật từ xa, nhằm hạn chế tối đa thương vong cho nhân viên y tế trong chiến tranh. Bởi phẫu thuật viên chỉ cần ngồi ở hậu phương, trên các tàu sân bay là có thể mổ cho thương binh ngoài mặt trận. Nhóm nghiên cứu do bác sĩ Richard Satava lãnh đạo, đã thực nghiệm thành công mô hình đưa thương binh vào trong một chiến xa có đặt robot phẫu thuật để một phẫu thuật viên giàu kinh nghiệm điều khiển robot mổ từ xa, sâu trong hậu phương. Tuy nhiên, nghiên cứu trên mới dừng lại ở bước thực nghiệm.

Đã có 4.000 ca mổ bằng robot

Có hai công ty Mỹ đã thành công trong việc đưa ý tưởng này vào trong thực tiễn với robot Zeus và Da Vinci. Hiện nay hệ thống robot Da Vinci đã có mặt ở rất nhiều bệnh viện nổi tiếng trên thế giới và ngay tại Mỹ đã được Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm (FDA) Hoa Kỳ cho phép sử dụng từ năm 1997, tại châu Âu từ năm 1999.

Phương pháp phẫu thuật với sự hỗ trợ của robot tuy mới ra đời và đưa vào thực tiễn vài năm gần nay, nhưng đã chứng minh được hiệu quả, vì ít gây xâm lấn cơ quan cần mổ, có độ chính xác cao... Hiện nay đã có gần 300 robot Da Vinci được đặt tại nhiều bệnh viện và trung tâm phẫu thuật lớn trên thế giới, nhiều nhất là Hoa Kỳ và châu Mỹ. Vùng Đông Nam Á Singapore có ba máy, đặt tại hai bệnh viện lớn. Có nhiều chuyên khoa đã sử dụng robot để phẫu thuật như ngoại tổng quát, cắt bướu trong ung thư tiền liệt tuyến, thay van, ghép nối động mạch vành v.v... Tuy giá thành một cuộc phẫu thuật còn khá cao nhưng số lượng bệnh nhân được mổ bằng robot tăng lên rất nhiều. Chỉ riêng trong lĩnh vực phẫu thuật tim mạch, năm 2004 đã có tới 4.000 trường hợp được mổ bằng robot.

Hiệu quả và an toàn

Hiện nay, do mới áp dụng robot hỗ trợ trong phẫu thuật các bệnh lý về tim mạch, nên chỉ định phẫu thuật còn bị hạn chế. Để an toàn và tăng hiệu quả cho cuộc mổ, các bác sĩ chỉ dùng robot để mổ cho những bệnh nhân bị bệnh van tim, hẹp động mạch vành, thông liên nhĩ, rung nhĩ, sửa van tim, làm cầu nối động mạch bằng động mạch ngực trong, vá lỗ thông liên nhĩ v.v...

Ngày nay, phẫu thuật tim mạch đang ngày càng phát triển và là loại phẫu thuật chiếm nhiều nhất ở toàn bộ các quốc gia trên thế giới, nhất là trong lĩnh vực mổ ít xâm lấn như nội soi và sử dụng robot. Nhiều nhóm phẫu thuật có uy tín đã khẳng định phẫu thuật sửa van hai lá bằng robot là hiệu quả và an toàn. Phẫu thuật này ngày càng được áp dụng rộng rãi. Trong mổ bắc cầu động mạch vành, nếu sử dụng robot, các bác sĩ không cần phải mở ngực, không cần làm tim ngừng đập, thời gian mổ ngắn hơn, mất ít máu hơn, thời gian nằm viện của bệnh nhân cũng giảm xuống rất nhiều. Đó là điều mong muốn từ lâu của những thầy thuốc làm công tác phẫu thuật lồng ngực và tim mạch, vì bản thân phẫu thuật này vốn là phẫu thuật lớn, mất rất nhiều công sức và là nguyên nhân gây stress cho người thầy thuốc.