Làm sao nhận biết con tăng động hay hiếu động?

Bác sĩ chuyên khoa 1 Đào Thị Thu Hương, Khoa Tâm lý – Vật lý trị liệu, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP HCM) cho biết tăng động là một nhóm các triệu chứng hoạt động quá mức, không phù hợp với tình huống và được xem là bất thường, trẻ có rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD). Trong khi hiếu động cũng có sự gia tăng hoạt động nhưng phù hợp hoàn cảnh, được chấp nhận như là một giai đoạn phát triển bình thường của trẻ.

Hiếu động được chấp nhận như là một giai đoạn phát triển bình thường của trẻ.

Theo bác sĩ Hương, việc quản lý trẻ tăng động khó hơn rất nhiều so với trẻ bình thường. Bởi trẻ có nguy cơ gặp nguy hiểm liên quan đến các tai nạn sinh hoạt, tai nạn giao thông, thương tích do đánh nhau.

Để phân biệt trẻ tăng động hay hiếu động, bác sĩ Nguyệt chỉ ra một vài dấu hiệu. Cụ thể:

Đối với trẻ tăng động trẻ có thể hoạt động nhiều ở các môi trường khác nhau như tại nhà, trong lớp học, những nơi yêu cầu giữ im lặng. Trẻ tăng động thường kèm theo xung đột, bốc đồng, khó chờ đợi, thiếu kiên nhẫn (hay giành giật đồ chơi, cướp lượt, hay chọc, đánh bạn…)

Đối với trẻ hiếu động các bé sẽ tăng hoạt động ở những nơi được cho phép như khu vui chơi, sân trường, phòng riêng. Đặc biệt, trẻ có thể tuân thủ khi được yêu cầu ngồi im khi bắt đầu vào lớp học, ngồi trên bàn ăn,…

Bác sĩ Hương cho biết hiện tại, nguyên nhân của trẻ có rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) vẫn chưa được xác định chính xác. Tuy nhiên, có liên quan đến yếu tố di truyền. Đây là rối loạn phát triển thần kinh thường xuất hiện sớm trong giai đoạn đầu phát triển của trẻ, có thể xảy ra ở bất kì trẻ nào không có sự phân biệt. Nguy cơ mắc rối loạn này sẽ cao hơn ở trẻ có rối loạn phổ tự kỉ, khiếm khuyết trí tuệ, động kinh.

Theo bác sĩ Hương, để chẩn đoán chính xác trẻ có rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) thì cần phải thăm khám khi trẻ trên 4 tuổi.  Bởi ở giai đoạn này trẻ đã bộc lộ các hành vi tăng hoạt động khó kiểm soát ở nhiều môi trường khác nhau; trẻ khó tuân thủ các nguyên tắc nói, nói nhiều, khó chờ đợi hay can thiệp vào việc người khác, giành giật đồ chơi…. 

Bên cạnh đó, trẻ ít tham gia chơi chung với các bạn vì hay "phá game", hay tranh giành, khó tuân theo luật, khiến các bạn xa lánh, khó hòa đồng. Ngoài ra, trẻ tăng động thường có thêm các triệu chứng giảm chú ý khiến việc học tập trở nên khó khăn, thành tích kém. Để điều trị, bên cạnh các liệu pháp tâm lý hành vi còn cần kết hợp thuốc, với hiệu quả dùng thuốc có thể đáp ứng đến 70%.