Những người không thể trở thành "tài năng" thể thao

Theo ThS Tăng Ngọc Nữ, Trưởng Phòng Nghiên cứu và Tư vấn di truyền Công ty Genetica, các nghiên cứu di truyền gần đây phát hiện có hơn 150 loại gen liên quan, quyết định khả năng vận động thể chất, chơi thể thao ở người. 

Trong đó, đáng chú ý có gen ACTN3, điều khiển việc cơ thể tạo ra protein điều chỉnh chức năng cơ bắp. Gen này đóng vai trò quan trọng trong thành tích thể thao của một người. Trên gen ACTN3 có 3 kiểu biến thể: CC, TT và TC. Mỗi kiểu biến thể sẽ phù hợp với loại hình luyện tập thiên về sức mạnh hay sức bền.

Kiểu gen CC sẽ tạo ra protein trong các sợi cơ co giật nhanh. Người sở hữu kiểu gen này có lợi thế trong các bài tập về sức mạnh như đấm bốc, chơi bóng rổ, đá banh hay trượt tuyết tốc độ.

Kiểu gen TC được tìm thấy ở những người sở hữu số lượng sợi cơ co giật nhanh ở mức trung bình. Do đó, nhóm người này có thể tập cả những môn thể thao đòi hỏi sức bền và sức mạnh.

Kiểu gen TT là kiểu gen hiếm nhất và chỉ có 10% dân số sở hữu. Nhóm người sở hữu kiểu gen này sẽ gặp khó khăn trong việc tăng cơ nhanh chóng. Họ thích hợp với những bộ môn thể thao thiên về sức bền như: đạp xe, bơi lội. Yoga hay Pilates... để tăng cường sức mạnh.

Người dân tập thể dục tại một trung tâm thể thao ở Orvault - Pháp. Ảnh: Reuters

Bà Nữ cho biết tại Viện nghiên cứu thể thao của Úc, các nhà khoa học đã lấy khoảng 400 mẫu gen của các vận động viên thể thao có thành tích ở mức trung bình để tiến hành các cuộc so sánh. Kết quả là ở những người này, đa số đều chỉ có ACTN2 (alpha- actinin-2) và bị thiếu hai kiểu gen ACTN3. 

"Do đó, dù có nỗ lực và kiên trì luyện tập đến đâu, họ cũng không thể trở thành những "tài năng" thể thao đỉnh cao" - bà Nữ nói.

Ngược lại, ở những vận động viên được coi là "tài năng" hơn, họ có đầy đủ chức năng của các kiểu gen ACTN3. Nhóm nghiên cứu nhận định gen ACTN 3 là nhân tố kích hoạt tài năng thể thao của các vận động viên, đặc biệt là vận động viên điền kinh.

Tuy vậy, Craig Pickering, nhà vô địch chạy 100 mét Giải Điền kinh Thiếu nhi châu Âu, cho biết  gen không phải yếu tố duy nhất và quan trọng nhất để quyết định một người có thể trở thành vận động viên xuất sắc hay không. Những yếu tố khác cũng quan trọng gồm đào tạo đúng hướng, tập luyện kiên trì, đam mê, thời cơ và may mắn.