Cầu cứu bác sĩ trên một diễn đàn y khoa, P.L.T.T, một học sinh lớp 12, kể lại: “Thuở nhỏ, em từng chứng kiến một người hàng xóm rơi vào cảnh khốn cùng khi bỗng dưng bị phá sản và mắc bệnh AIDS, phải bán nhà và về ở trong một chòi nhỏ lụp xụp. Những ngày cuối đời, người thân của ông không ai lui tới. Có lần em nghe ông nằm rên trong chòi, hình như kêu ai đó. Ngày hôm sau, người ta nói ông đã qua đời… Câu chuyện đó nhiều năm nay cứ ám ảnh em. Rồi em học hành kém đi. Những lần ba mẹ mắng, em hay trốn vô phòng, dùng dao lam cứa vào tay. Hình như máu chảy đi thì sự đau đớn trong lòng em cũng tan theo. Nhưng em nghĩ điều đó có lẽ không bình thường…”. Theo các bác sĩ, T. đã mắc phải hội chứng tự hủy hoại bản thân, nguyên nhân từ chứng ám ảnh sợ đã theo em suốt nhiều năm.
Nhiều cách tự làm đau
Hành vi tự hủy hoại là một biểu hiện bất ổn tâm thần cần đến sự hỗ trợ của bác sĩ. Trong ảnh: Khám cho một bệnh nhân tại Bệnh viện Tâm thần TP HCM
Theo BS Quang, các bệnh nhân mắc chứng tự hủy hoại thường tìm đến nhiều cách thức làm đau khác nhau như rạch, đâm vào da thịt, nuốt đồ vật (tóc, đinh, dao cạo)… Các hành động này không chỉ là một biểu hiện tâm thần mà còn có thể khiến bệnh nhân gặp nguy hiểm, phải cấp cứu, ví dụ như lỡ rạch quá đà, chạm phải mạch máu, nuốt phải các vật sắc nhọn làm tổn thương các cơ quan bên trong, bị tắc ruột do nuốt nhiều tóc hoặc những vật có thể gây tắc nghẽn…
Cẩn trọng với trầm cảm
Theo BS Đoàn Phú Bình, Khoa Khám bệnh Bệnh viện Tâm thần TP HCM, có những bệnh nhân trầm cảm xuất hiện ý tưởng muốn chết, và những hành vi tự hủy hoại (đập đầu, rạch tay chân…) còn có thể do mục đích này. Khi đó, việc chữa trị không chỉ điều trị những vết thương do họ tự gây ra mà còn đòi hỏi có sự tham gia của bác sĩ tâm thần thì mới chấm dứt được chuỗi hành vi này.
Những người lạm dụng rượu cũng có thể xuất hiện hành vi tự hủy hoại. Hành vi này dễ xảy ra nhất khi họ vào cơn say rượu, khi người nghiện rượu phải ngưng rượu đột ngột trong một thời gian (đi tàu xe đường dài, nhập viện trị bệnh...). Họ thường kích động và có nhiều biểu hiện bất ổn về tâm thần, có nhiều nét giống với cơn vật vã do hội chứng cai ở người cai nghiện ma túy. Nhóm người lạm dụng ma túy và các chất kích thích khác cũng có thể xuất hiện hành vi tự hủy hoại.
Không nên tự điều trị
Nhiều người khi thấy thân nhân có hành vi tự hủy hoại, thường cố gắng khuyên nhủ, an ủi về mặt tâm lý nhưng theo các chuyên gia, những lời khuyên không hề đủ. BS Nguyễn Ngọc Quang cho biết các bệnh nhân khi vào viện thường cần được điều trị phối hợp bằng thuốc và liệu pháp hành vi kết hợp với thay đổi môi trường sinh hoạt và làm việc. BS Đoàn Phú Bình thì khuyến cáo: “Dù với lý do gì, khi một người “nghiện” sự đau đớn, muốn tự hủy hoại mình thì đó đã là dấu hiệu cho thấy họ có bất ổn tâm thần và cần đến bác sĩ chuyên khoa”. |
Bình luận (0)