“Tắt lửa” sau sang chấn

Trở về TP HCM sau mấy tuần chăm sóc và đưa tang người em gái không may mất đột ngột vì bạo bệnh, chị N.T.V.A (29 tuổi)  vẫn chưa nguôi buồn phiền, người chị mong gặp nhất chính là chồng mình, để mong nhận được sự an ủi. Lâu ngày không gặp, đôi vợ chồng trẻ hào hứng gần gũi trở lại, nhưng cuối cùng lại hụt hẫng vì tự dưng “chuyện ấy” trở nên khó khăn đối với chị V.A. Vì một số phản ứng của cơ thể chị bỗng dưng không theo kịp chồng, gây đau đớn cho cả hai. Lúc ấy cả hai cũng không bận lòng lắm vì nghĩ đó là do chị mới đi xa về, người còn mệt. Nhưng một tháng sau, cả hai vợ chồng phải đến phòng khám tâm lý, bởi dường như sau chuyến đi ấy, chị mất hẳn nhu cầu gần gũi chồng, và có cố chiều anh thì cũng gặp trục trặc liên miên.

Khi nỗi buồn chưa nguôi

Sau buổi trò chuyện với chuyên gia tư vấn, chị V.A nhận ra trong suốt một tháng qua, dường như câu chuyện buồn từ gia đình vẫn ám ảnh chị, kèm theo nỗi lo về căn bệnh nan y của em gái thuộc nhóm liên quan đến di truyền, nên chị cứ băn khoăn không biết bản thân và các con có mang cái “gen xấu” đó của gia đình hay không… Tinh thần chị V.A cũng được bác sĩ đánh giá là có dấu hiệu suy nhược sau sang chấn tâm lý đó, dẫn đến rối loạn giấc ngủ, rối loạn lo âu và cả rối loạn tình dục. Muốn thoát khỏi điều đó, trước hết chị phải được điều trị về tâm lý.

Còn cô gái trẻ N.H.H (27 tuổi) thì bị rơi vào trạng thái lãnh cảm sau một mối tình đau khổ, để lại hậu quả là một bào thai bị cả hai bên gia đình và chính người đàn ông mà cô rất yêu thương chối bỏ. H. đành đi phá thai. 2 tháng sau, H. gặp lại một người bạn cũ từng thân thiết từ cấp 2, và dần đem lòng yêu thương. Mối tình mới giúp lòng cô gái nguôi ngoai dần chuyện buồn, nhưng cũng vì nó mà cô phát hiện ra mình dường như bị lãnh cảm. Dù rất yêu bạn trai mới nhưng cô chỉ thấy hạnh phúc khi đi uống cà phê, nắm tay, hôn nhẹ nhàng… chứ không hề hứng thú “chuyện ấy”. Vài lần cố chiều người yêu, H. nhập cuộc rất khó khăn và thậm chí đau đớn vì cơ thể khó “nhập cuộc” cùng chủ nhân. Ngoài ra, nhiều khi đang ân ái, câu chuyện về đứa con oan nghiệt mà cô phải bỏ đi chợt ùa về và làm cô chỉ muốn bật khóc. Tính đến chuyện kết hôn với người bạn trai mới này, H. lo lắng tình trạng ấy có thể tiếp diễn và làm ảnh hưởng đến cuộc hôn nhân, bởi bạn trai H. cũng bằng tuổi cô và có “nhu cầu” khá cao.

Không chừa ai!

BS chuyên khoa II Dương Phương Mai, Phó Giám đốc y khoa, Bệnh viện Phụ sản Quốc tế Sài Gòn, cho biết: Bất ổn tâm lý vẫn luôn là nguyên nhân chủ yếu của các “trục trặc” tình dục, đặc biệt là ở phụ nữ - vốn rất nhạy cảm và dễ bị ảnh hưởng bởi các chấn động tinh thần. Cho dù hoạt động tình dục chỉ thực sự bị suy giảm theo tự nhiên ở độ tuổi ngoài 40, nhưng trong suốt một thời gian dài trước đây công tác tại đơn vị tư vấn tình dục của một bệnh viện sản khoa lớn, hầu hết các nữ bệnh nhân tìm đến bà đều chưa qua độ tuổi này, thậm chí có những cô gái 23, 24 tuổi cũng đến nhờ tư vấn!

 “Những nguyên nhân tác động đến họ rất đa dạng: từng phải phá thai và sợ mang thai lần nữa, từng có bệnh phụ khoa và ám ảnh mãi về sự đau đớn, sợ nhiễm bệnh lần nữa, vừa trải qua phẫu thuật phụ khoa, kinh tế gia đình khó khăn, chuyện mẹ chồng nàng dâu, công việc trục trặc, người thân qua đời, chuyện con cái… Muốn giải quyết rối loạn tình dục, trước hết họ cần được tư vấn để sắp xếp cuộc sống và thôi bị ám ảnh bởi những thủ thuật bệnh viện vừa qua hay nhưng vấn đề về sức khỏe. Ức chế về mặt tâm lý có thể kéo theo sự rối loạn về nội tiết, do đó gây ra rối loạn tình dục” – BS Mai nhấn mạnh.

Ngoài ra, một dạng phụ nữ trẻ dễ gặp rối loạn tình dục nữa là nhóm bị mắc trầm cảm trong thời gian mang thai hoặc trầm cảm sau sinh. Sự suy sụp tinh thần này cũng “giết chết” ham muốn và người phụ nữ sẽ rất khó vượt qua nếu không có sự động viên của người thân – đặc biệt là chồng – và sự giúp đỡ của BS chuyên khoa nếu tình hình trở nên trầm trọng.

Đừng để rơi vào vòng luẩn quẩn

Theo ThS-BS Nguyễn Ngọc Quang, Giám đốc Trung tâm Giám định pháp y tâm thần TP HCM, rối loạn tình dục là một trong những rắc rối mà người ta có thể gặp phải sau sang chấn. Một biến cố lớn trong đời sống tinh thần có thể gây ra nhiều rối loạn khác nhau như rối loạn giấc ngủ, rối loạn lo âu, rối loạn cảm xúc, rối loạn trầm cảm, rối loạn tình dục… hay nặng hơn là các dạng hoang tưởng, ảo giác, ám ảnh sợ… Cách duy nhất để triệt tiêu những rối loạn tâm thần này là phải giải quyết được nỗi ám ảnh từ sang chấn đó. Trong những trường hợp người bệnh có biểu hiện lún sâu, suy sụp, trầm cảm nặng vì sang chấn thì cần được đưa đến BS tâm thần vì nếu bệnh nặng quá thì đôi khi phải có thuốc kết hợp với liệu pháp tâm lý thì mới chữa dứt được.

“Nếu rối loạn tình dục xảy ra ở người đang khỏe mạnh, còn trẻ và trước giờ vẫn đang có đời sống tình dục bình thường thì không loại trừ nguyên nhân nó xuất phát từ nguyên nhân tâm lý. Stress, sang chấn, một cú sốc về cảm xúc… có thể để lại “dấu ấn” . Một người bị suy sụp về tinh thần (và thường kèm theo cả suy sụp về thể chất) thì khó có đời sống tình dục ổn thỏa được, cho nên việc điều trị “tâm bệnh” là rất quan trọng. Trong trường hợp người bệnh còn có những dạng rối loạn tâm thần khác ngoài rối loạn tình dục, nhất thiết phải đưa đến BS chuyên khoa để giải quyết cả những vấn đề ấy. Đừng cố giấu những rối loạn tình dục trước mặt BS, bởi lẽ điều này kéo dài có thể khiến người bệnh rơi vào trạng thái mặc cảm, bối rối, từ đó lại sinh ra các bất ổn về tinh thần, và càng bất ổn thì tình trạng rối loạn tình dục càng nặng thêm, như một cái vòng luẩn quẩn” – BS Quang khuyến cáo.